گفتار اندر آفرینش آفتاب
ز ياقوت سرخست چرخ كبود نه از آب و گرد و نه از باد و دود
بچندين فروغ و بچندين چراغ بياراسته چون بنوروز باغ
روان اندرو گوهر دلفروز كزو روشنايى گرفتست روز
ز خاور بر آيد سوى باختر نباشد ازين يك روش راستتر
ايا آنكه تو آفتابى همى چه بودت كه بر من نتابى همى
ببین که سیب زنخدان تو چه می‌گوید
هزار یوسف مصری فتاده در چه ماست
«حافظ»
(یَ) [ تر - فا. ]
۱- (ص نسب.) منسوب به یغما.
۲- خوبرو، زیبا.
(یُ) [ تر. ] (عا.) بزرگ، درشت، بدشکل.
(یَ) [ ع. ] (اِ.) زمین بلند، پشته.
(یَ) [ ع. ] (اِ.) هر بوته که بر زمین پهن شود چون خربزه، کدو، خیار و جز آن.
(یَ) [ ع. ] (ص.) بیدار، هوشیار.
(یَ ظِ) [ ع. یقظه ] (اِمص.) بیداری، هوشیاری.
(یَ نَ. بَ قُ) (اِ.) کنایه از آدم فقیر و بی اهمیت و کسی است که سرش به کلاهش نیرزد و ارزش اجتماعی نداشته باشد.
(یَ قِ) [ تر. ] (اِ.) نک یخه.
(~. س) [ تر - فا ] (ص مر.)
۱- (عا.) کارمند دفتری یا دارای شغلی که مستلزم آلودگی دست و لباس نیست.
۲- (عا.) کسی که دستش به دهانش می‌رسد.
(~. چِ) [ تر - فا. ] (ص مر.) (عا.) تنگدست، بیچاره.
(یَ) [ ع. ] (ص.) بدون شک، بی گمان.
(یَ. کَ دَ) [ ع - فا. ] (مص م.) باور کردن.
(~. نَ نْ) [ ع. ] (ق.)قطعاً، مسلماً، مطمئناً، از روی یقین.
(یَ) (ص.) پهلوان، دلاور. ج. یلان.
(یَ مِ) [ معر. ] (اِ.) جِ یلمق.
(یَ لَ) [ ع. ] (اِ.) جوشن چرمین.
(یَ) (اِ.) این واژه سُریانی و به معنای تولد و زایش است. یعنی تولد مهر (متیرا) در شب اول زمستان که بلندترین شب سال است و ایرانیان به یُمن تولد مهر در این شب جشنی برپا می‌کنند.
(یَ لَ) (اِ.) (عا.)
۱- وقت تلف کردن، عمر را به بطالت گذراندن.
۲- بیکارگی و تنبلی و تن آسانی کردن.
(~. تَ لَُ. کَ دَ) (مص ل.) ولگردی و هرزه گردی کردن، عمر را به بطالت گذرانیدن.
(یَ) (اِ.)
۱- لبه تیغ.
۲- ضرب شمشیر.
