شاهنامه فردوسی – ستایش خرد

گفتار اندر ستایش خرد

        كنون اى خردمند وصف خرد            بدين جايگه گفتن اندر خورد

         كنون تا چه دارى بيار از خرد            كه گوش نيوشنده زو بر خورد

         خرد بهتر از هر چه ايزد بداد            ستايش خرد را به از راه داد

         خرد رهنماى و خرد دلگشاى            خرد دست گيرد بهر دو سراى‏

         ازو شادمانى و زويت غميست            و زويت فزونى و زويت كميست‏

         خرد تيره و مرد روشن‏روان            نباشد همى شادمان يك زمان‏

         چه گفت آن خردمند مرد خرد            كه دانا ز گفتار او بر خورد

         كسى كو خرد را ندارد ز پيش            دلش گردد از كرده خويش ريش‏

         هشيوار ديوانه خواند ورا              همان خويش بيگانه داند ورا

         ازوئى بهر دو سراى ارجمند            گسسته خرد پاى دارد ببند

         خرد چشم جانست چون بنگرى            تو بى‏چشم شادان جهان نسپرى‏

         نخست آفرينش خرد را شناس            نگهبان جانست و آن سه پاس‏

         سه پاس تو چشم است و گوش و زبان            كزين سه رسد نيك و بد بى‏گمان‏

          خرد را و جان را كه يارد ستود            و گر من ستايم كه يارد شنود

         حكيما چو كس نيست گفتن چه سود            ازين پس بگو كافرينش چه بود

         توئى كرده كردگار جهان            ببينى همى آشكار و نهان‏

         بگفتار دانندگان راه جوى            بگيتى بپوى و به هر كس بگوى‏

         ز هر دانشى چون سخن بشنوى            از آموختن يك زمان نغنوى

         چو ديدار يابى بشاخ سخن             بدانى كه دانش نيايد ببن‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گیلاس

[ انگ. ] (اِ.) فنجان، لیوان مخصوصاً لیوان پایه دار بلوری.

گیلاس

(اِ.) درختی است از تیره گل سرخیان که دارای گونه‌های مختلف است. میوه اش سفت و خوشمزه و شیرین است.

گیلو

(اِ.) = گیلوئی: قسمت فاصله بین طاق عمارت و دیوار که بر آن نقاشی و گچ بری کنند و آن به منزله گلوی طاق و سقف است.

گیلک

(لَ) (اِ.) منسوب به گیلان.

گیلکی

(لَ) (ص نسب.)
۱- منسوب به گیلک، زبان مردم گیلان از زبان‌های ایرانی از خانواده هندواروپایی.
۲- (اِ.) گوشه‌ای در آواز دشتی از ملحقات شور (موسیقی).

گیلی

(اِ.) پشته، تل.

گیم

(گِ) [ انگ. ] (اِ.) دور بازی مثلاً در بازی تنیس یا والیبال.

گیوتین

[ فر. ] (اِ.) آلتی برای قطع کردن سَر مجرمان که در سال ۱۷۹۲ م. در فرانسه به کار افتاد.

گیومه

(مِ) [ فر. ] (اِ.) علامتی که به این شکل «» در دو طرف کلمه می‌گذارند.

گیوه

(وِ) (اِ.) نوعی کفش که رویه آن از نخ یا ابریشم بافته می‌شود. ؛ ~ها را ورکشیدن کنایه از: تصمیم به رفتن گرفتن و آماده حرکت شدن.

گیپور

(اِ.) نوعی پارچه توری زبر و پر از نقش‌های گل و بوته برجسته.

ی

(حر.) سی و دومین حرف از الفبای فارسی برابر با ۱۰ در حساب ابجد.

ی

(پس.) این حرف به آخر اسم ملحق شود برای افاده نسبت بین دو چیز و آن برای معانی متعدد بود.
۱- مطلق نسبت، و آن بر چند قسم است:الف - نسبت به مکان: شیرازی، اصفهانی، رامسری. ب - نسبت به ...

ی

(پس.) به آخر کلمه درآید و نشانه نکره بودن باشد: پادشاهی، مردی، گلی.

ی

(مجهول) در قدیم تلفظ ح را به صورت «ی» می‌نوشتند و آن را یای مجهول می‌نامیدند (مق. یای معروف) مانند: دلیر. این تلفظ در قرن‌های اخیر از میان رفته و بدل به یای معروف شده و امروزه فرقی بین ...

ی

(معروف) تلفظ «i» را به صورت «ی» می‌نوشتند و می‌نویسیم و آن را در قدیم یای معروف می‌نامیدند (مق.) یای مجهول مانند:پذیر.

یأجوج

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- نام یکی از دو قبیله وحشی ساکن در پشت کوه‌های قفقاز.
۲- کنایه از: انسان‌های وحشی.

یأس

(یَ) [ ع. ] (اِ.) ناامیدی، ناامید شدن.

یا

[ ع. ] (حر.) حرف ندا به معنای «ای»، «ایا».

یا

(حر رب.) به معنای ذیل آید: الف - ح رف ربط و عطف که معنای تردید یا اختیار را می‌رساند. ب - حرف شرط با فعل منفی آید و برای مفهوم مثبت آن فعل معنی ادات شرط دهد.


دیدگاهتان را بنویسید