Search
Close this search box.

شاهنامه فردوسی – پادشاهى دادن سام زال را

پادشاهى دادن سام زال را

      

جهان ديدگان را ز كشور بخواند            سخنهاى بايسته چندى براند

         چنين گفت با نامور بخردان            كه اى پاك و بيدار دل موبدان‏

         چنين است فرمان هشيار شاه            كه لشكر همى راند بايد براه‏

         سوى گرگساران و مازندران            همى راند خواهم سپاهى گران‏

         بماند بنزد شما اين پسر            كه همتاى جانست و جفت جگر

         دل و جانم ايدر بماند همى            مژه خون دل برفشاند همى‏

         بگاه جوانى و كند آورى            يكى بيهده ساختم داورى‏

         پسر داد يزدان بيانداختم            ز بى‏دانشى ارج نشناختم‏

         گرانمايه سيمرغ برداشتش            همان آفريننده بگماشتش‏

         بپرورد او را چو سرو بلند            مرا خوار بد مرغ را ارجمند

         چو هنگام بخشايش آمد فراز            جهاندار يزدان بمن داد باز

         بدانيد كين زينهار منست            بنزد شما يادگار منست‏

         گراميش داريد و پندش دهيد            همه راه و راى بلندش دهيد

         سوى زال كرد آنگهى سام روى            كه داد و دهش گير و آرام جوى‏

         چنان دان كه زابلستان خان تست            جهان سربسر زير فرمان تست‏

         ترا خان و مان بايد آبادتر            دل دوستداران تو شادتر

         كليد در گنجها پيش تست            دلم شاد و غمگين بكم بيش تست‏

         بسام آنگهى گفت زال جوان            كه چون زيست خواهم من ايدر نوان‏

         جدا پيشتر زين كجا داشتى            مدارم كه آمد گه آشتى‏

         كسى كو ز مادر گنه كار زاد            من آنم سزد گر بنالم ز داد

         گهى زير چنگال مرغ اندرون            چميدن بخاك و چريدن ز خون‏

         كنون دور ماندم ز پروردگار            چنين پروراند مرا روزگار

         ز گل بهره من بجز خار نيست            بدين با جهاندار پيگار نيست‏

         بدو گفت پرداختن دل سزاست            بپرداز و برگوى هرچت هواست‏

         ستاره شمر مرد اختر گراى            چنين زد ترا ز اختر نيك راى‏

         كه ايدر ترا باشد آرامگاه            هم ايدر سپاه و هم ايدر كلاه‏

         گذر نيست بر حكم گردان سپهر            هم ايدر بگسترد بايدت مهر

         كنون گرد خويش اندر آور گروه            سواران و مردان دانش پژوه‏

         بياموز و بشنو ز هر دانشى            كه يابى ز هر دانشى رامشى‏

         ز خورد و ز بخشش مياساى هيچ            همه دانش و داد دادن بسيچ‏

         بگفت اين و برخاست آواى كوس            هوا قيرگون شد زمين آبنوس‏

         خروشيدن زنگ و هندى دراى            بر آمد ز دهليز پرده سراى‏

         سپهبد سوى جنگ بنهاد روى            يكى لشكرى ساخته جنگجوى‏

         بشد زال با او دو منزل براه            بدان تا پدر چون گذارد سپاه‏

         پدر زال را تنگ در بر گرفت            شگفتى خروشيدن اندر گرفت‏

         بفرمود تا باز گردد ز راه            شود شادمان سوى تخت و كلاه‏

         بيامد پر انديشه دستان سام            كه تا چون زيد تا بود نيك نام‏

         نشست از بر نامور تخت عاج            بسر بر نهاد آن فروزنده تاج‏

         ابا ياره و گرزه گاوسر            ابا طوق زرّين و زرّين كمر

         ز هر كشورى موبدانرا بخواند            پژوهيد هر كار و هر چيز راند

         ستاره‏شناسان و دين‏آوران            سواران جنگى و كين آوران‏

         شب و روز بودند با او بهم            زدندى همى راى بر بيش و كم‏

         چنان گشت زال از بس آموختن            تو گفتى ستاره‏ست از افروختن‏

         براى و بدانش بجايى رسيد            كه چون خويشتن در جهان كس نديد

         بدين سان همى گشت گردان سپهر            ابر سام و بر زال گسترده مهر

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

یسر

(~.) (اِ.)
۱- درخت محلب (آلبالوی تلخ) را گویند که از چوب آن سابقاً جهت ساختن مسواک برای شست و شوی دندان‌ها استفاده می‌کردند.
۲- چوب درخت بان را گویند که چون محکم و تیره رنگ و معطر است از آن جهت ...

یسر

(یُ) [ ع. ] (اِمص.) آسانی، فراخی مق عسر.

یسنا

(یَ) (اِ.)
۱- پرستش، ستایش.
۲- یکی از بخش‌های اوستا که در هنگام مراسم مذهبی خوانده می‌شود.

یسیر

(یَ) [ ع. ] (ص.)
۱- کم، اندک.
۲- سهل، آسان.
۳- قمارباز.

یشت

(یَ شْ) (اِ.)
۱- پرستش، ستایش.
۲- بخشی از اوستا در ستایش آفریدگار و امشاسپندان.

یشتن

(یَ تَ) (مص ل.)
۱- ستایش کردن، نیایش کردن.
۲- دعا خواندن هنگام غذا خوردن.

یشته کردن

(یَ تِ. کَ دَ) (مص ل.) دعا خواندن، نماز کردن.

یشم

(یَ) (اِ.) یشپ ؛ از سنگ‌های معدنی گران بها به رنگ‌های سبز تیره و کبود.

یشمی

(یَ) (ص.) رنگ سبز تند، به رنگ یشم.

یشپ

(یَ) (اِ.) نک یشم.

یشک

(یَ) (اِ.) دندان، دندان پیشین.

یطاق

(یَ) [ تر. ] (اِ.) خوابگاه.

یعسوب

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- پادشاه زنبوران عسل.
۲- رییس بزرگ.

یعقوب

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- کبک نر. ج. یعاقیب.
۲- پسر اسحق و پدر حضرت یوسف.

یعنی

(یَ) [ ع. ] (جمله فعلی)
۱- قصد می‌کند او (مفرد مذکر غایب از فعل مضارع از مصدر عنایت).
۲- در فارسی: بدین معنی، چنین معنی می‌دهد. ؛ ~ کشک کنایه از: دانستن جواب سر بالای طرف، یا فهمیدن مقصود ...

یغام

(یَ) (اِ.) غول بیابانی.

یغلاوی

(یَ) (اِ.)
۱- تابه کوچک دسته دار.
۲- کاسه کوچک دسته دار مخصوص غذا گرفتن سربازان.

یغلغ

(یَ لَ) [ تر. ] (اِ.) تیر پیکان دار.

یغما

(یَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- تاراج، غارت، چپاول.
۲- نام شهری در ترکستان که زیبارویان آن معروف بودند.

یغماگر

(یَ گَ) [ تر - فا. ] (ص مر.) غارتگر، تاراج گر.


دیدگاهتان را بنویسید