Search
Close this search box.

شاهنامه فردوسی – پادشاهى دادن سام زال را

پادشاهى دادن سام زال را

      

جهان ديدگان را ز كشور بخواند            سخنهاى بايسته چندى براند

         چنين گفت با نامور بخردان            كه اى پاك و بيدار دل موبدان‏

         چنين است فرمان هشيار شاه            كه لشكر همى راند بايد براه‏

         سوى گرگساران و مازندران            همى راند خواهم سپاهى گران‏

         بماند بنزد شما اين پسر            كه همتاى جانست و جفت جگر

         دل و جانم ايدر بماند همى            مژه خون دل برفشاند همى‏

         بگاه جوانى و كند آورى            يكى بيهده ساختم داورى‏

         پسر داد يزدان بيانداختم            ز بى‏دانشى ارج نشناختم‏

         گرانمايه سيمرغ برداشتش            همان آفريننده بگماشتش‏

         بپرورد او را چو سرو بلند            مرا خوار بد مرغ را ارجمند

         چو هنگام بخشايش آمد فراز            جهاندار يزدان بمن داد باز

         بدانيد كين زينهار منست            بنزد شما يادگار منست‏

         گراميش داريد و پندش دهيد            همه راه و راى بلندش دهيد

         سوى زال كرد آنگهى سام روى            كه داد و دهش گير و آرام جوى‏

         چنان دان كه زابلستان خان تست            جهان سربسر زير فرمان تست‏

         ترا خان و مان بايد آبادتر            دل دوستداران تو شادتر

         كليد در گنجها پيش تست            دلم شاد و غمگين بكم بيش تست‏

         بسام آنگهى گفت زال جوان            كه چون زيست خواهم من ايدر نوان‏

         جدا پيشتر زين كجا داشتى            مدارم كه آمد گه آشتى‏

         كسى كو ز مادر گنه كار زاد            من آنم سزد گر بنالم ز داد

         گهى زير چنگال مرغ اندرون            چميدن بخاك و چريدن ز خون‏

         كنون دور ماندم ز پروردگار            چنين پروراند مرا روزگار

         ز گل بهره من بجز خار نيست            بدين با جهاندار پيگار نيست‏

         بدو گفت پرداختن دل سزاست            بپرداز و برگوى هرچت هواست‏

         ستاره شمر مرد اختر گراى            چنين زد ترا ز اختر نيك راى‏

         كه ايدر ترا باشد آرامگاه            هم ايدر سپاه و هم ايدر كلاه‏

         گذر نيست بر حكم گردان سپهر            هم ايدر بگسترد بايدت مهر

         كنون گرد خويش اندر آور گروه            سواران و مردان دانش پژوه‏

         بياموز و بشنو ز هر دانشى            كه يابى ز هر دانشى رامشى‏

         ز خورد و ز بخشش مياساى هيچ            همه دانش و داد دادن بسيچ‏

         بگفت اين و برخاست آواى كوس            هوا قيرگون شد زمين آبنوس‏

         خروشيدن زنگ و هندى دراى            بر آمد ز دهليز پرده سراى‏

         سپهبد سوى جنگ بنهاد روى            يكى لشكرى ساخته جنگجوى‏

         بشد زال با او دو منزل براه            بدان تا پدر چون گذارد سپاه‏

         پدر زال را تنگ در بر گرفت            شگفتى خروشيدن اندر گرفت‏

         بفرمود تا باز گردد ز راه            شود شادمان سوى تخت و كلاه‏

         بيامد پر انديشه دستان سام            كه تا چون زيد تا بود نيك نام‏

         نشست از بر نامور تخت عاج            بسر بر نهاد آن فروزنده تاج‏

         ابا ياره و گرزه گاوسر            ابا طوق زرّين و زرّين كمر

         ز هر كشورى موبدانرا بخواند            پژوهيد هر كار و هر چيز راند

         ستاره‏شناسان و دين‏آوران            سواران جنگى و كين آوران‏

         شب و روز بودند با او بهم            زدندى همى راى بر بيش و كم‏

         چنان گشت زال از بس آموختن            تو گفتى ستاره‏ست از افروختن‏

         براى و بدانش بجايى رسيد            كه چون خويشتن در جهان كس نديد

         بدين سان همى گشت گردان سپهر            ابر سام و بر زال گسترده مهر

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

یتیمچه

(~ چ) (اِ.) بادمجان یا کدوی آب پز شده که آن را با ماست یا کشک خورند.

یحتمل

(یُ تَ مَ) [ ع. ] (ق.) شاید، احتمال دارد.

یحموم

(یَ) [ ع. ]
۱- (ص.) سیاه.
۲- (اِ.) دود.
۳- (اِخ.) نام اسب امام حسین و اسب هشام ابن عبدالملک.

یخ

(یَ) [ اوس. ] (اِ.) آبی که از سرما جامد شده باشد. ؛ ~ کسی نگرفتن کنایه از: الف - موفق نشدن. ب - مورد توجه قرار نگرفتن. ؛ ~کسی گرفتن کنایه از: کار او رونق ...

یخ بندان

(~. بَ) (اِمر.)
۱- شدت سرمای زمستان و یخ بستن آب.
۲- قسمتی از دوران چهارم زمین شناسی.

یخ دان

(~.) (اِمر.)
۱- ظرفی که یخ در آن نهند.
۲- ظرفی صندوق مانند که در سفر خوراکی‌ها را در آن نهند.
۳- هرچیز از مال و اسباب که ذخیره گذارند تا وقت حاجت به کار آید.

یخ در بهشت

(~. دَ. بِ هِ) (اِمر.)
۱- نوعی نوشیدنی که از شیر و شکر و نشاسته درست کنند.
۲- شربت آبلیمو.

یخ شکن

(~. ش کَ) (ص مر.)
۱- شکننده یخ. چکشی که بدان قالب یخ را شکنند.
۳- کشتی ای که بدان قطعات بزرگ یخ اقیانوس‌های منجمد را شکنند تا رفت و آمد کشتی‌ها در آن ممکن شود.

یخ کردن

(~. کَ دَ) (مص ل.)
۱- بسیار سرد شدن.
۲- (عا.) کنایه از: بسیار متعجب شدن.
۳- وا رفتن، دمغ شدن.

یخاری

(یُ) [ تر. ] (ق.) بالا.

یخلا بودن

(یُ. دَ) (ص.) (عا.) بی خیال، بی قید.

یخنی

(یَ) (اِ.)
۱- آبگوشت ساده.
۲- پخته.

یخه

(یَ خِ) (اِ.)
۱- گریبان، یقه.
۲- قسمتی از لباس که در دور گردن قرار می‌گیرد.

یخچال

(~.) (اِمر.)
۱- محل نگاهداری یخ.
۲- وسیله‌ای که با نیروی برق کار می‌کند و هرچه را در آن بگذارند سرد نگاه می‌دارد.

یخچه

(~ چ) (اِ.) تگرگ.

ید

(یَ) [ ع. ] (اِ.) دست. ج. ایدی. ایادی.

ید

(یُ) [ فر. ] (اِ.) جسمی است جامد، بلوری و خاکستری مایل به سیاه در آب حل نمی‌شود ولی در الکل محلول است و در داروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ید طولی

(یَ دِ لا) [ ع. ] (ص مر.) مهارت، زبردستی، توانایی.

یده

(یَ دِ) (اِ.) ایجاد برف و باران با سحر و جادو.

یده چی

(~.) (ص مر.) جادوگری که ایجاد برف و باران با سحر و جادو را می‌داند.


دیدگاهتان را بنویسید