Search
Close this search box.

شاهنامه فردوسی – هفت خوان رستم

خوان نخست جنگ رخش با شيرى

          برون رفت پس پهلو نيمروز            ز پيش پدر گرد گيتى فروز

         دو روزه بيك روزه بگذاشتى            شب تيره را روز پنداشتى‏

         بدين سان همى رخش ببريد راه            بتابنده روز و شبان سياه‏

         تنش چون خورش جست و آمد بشور            يكى دشت پيش آمدش پر ز گور

         يكى رخش را تيز بنمود ران            تگ گور شد از تگ او گران‏

         كمند و پى رخش و رستم سوار            نيابد از و دام و دد زينهار

         كمند كيانى بينداخت شير            بحلقه در آورد گور دلير

         كشيد و بيفگند گور آن زمان            بيامد برش چون هژبر دمان‏

         ز پيكان تير آتشى برفروخت            بدو خاور و خاشاك و هيزم بسوخت‏

         بران آتش تيز بريانش كرد            ازان پس كه بى‏پوست و بى‏جانش كرد

         بخورد و بينداخت زو استخوان            همين بود ديگ و همين بود خوان‏

         لگام از سر رخش برداشت خوار            چرا ديد و بگذاشت در مرغزار

         بر نيستان بستر خواب ساخت            در بيم را جاى ايمن شناخت‏

         دران نيستان بيشه شير بود            كه پيلى نيارست ازو نى درود

         چو يك پاس بگذشت درّنده شير            بسوى كنام خود آمد دلير

         بر نى يكى پيل را خفته ديد            بر او يكى اسپ آشفته ديد

         نخست اسپ را گفت بايد شكست            چو خواهم سوارم خود آيد بدست‏

         سوى رخش رخشان بر آمد دمان            چو آتش بجوشيد رخش آن زمان‏

         دو دست اندر آورد و زد بر سرش            همان تيز دندان به پشت اندرش‏

         همى زد بران خاك تا پاره كرد            ددى را بران چاره بيچاره كرد

         چو بيدار شد رستم تيز چنگ            جهان ديد بر شير تاريك و تنگ‏

         چنين گفت با رخش كاى هوشيار            كه گفتت كه با شير كن كارزار

         اگر تو شدى كشته در چنگ اوى            من اين گرز و اين مغفر جنگجوى‏

         چگونه كشيدى بمازندران            كمند كيانى و گرز گران‏

         چرا نامدى نزد من با خروش            خروش توم چون رسيدى بگوش‏

         سرم گر ز خواب خوش آگه شدى            ترا جنگ با شير كوته شدى‏

         چو خورشيد بر زد سر از تيره كوه            تهمتن ز خواب خوش آمد ستوه‏

         تن رخش بسترد و زين بر نهاد            ز يزدان نيكى دهش كرد ياد

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آب باز

(اِفا. اِمر.)
۱- شناگر.
۲- غواص.

آب بازی

(حامص.)۱ - شناگری.
۲- غواصی.

آب برداشتن

(بَ تَ) (مص ل.) فرق داشتن هدف باطنی با اعمال ظاهری.

آب بسته

(بِ بَ تِ) (اِمر.)
۱- شیشه، آبگینه، بلور.
۲- ژاله، شبنم.
۳- تگرگ، یخ.

آب بقا

(بِ بَ) [ فا - ع. ] (اِمر.) آب حیات.

آب بند

(بَ) (ص. اِمر.)
۱- سَّد.
۲- کسی که ماست و پنیر و مانند آن را درست می‌کند.
۳- کسی که تَرَک ظروف شکسته را می‌گرفت.

آب بندی

(بَ)(حامص. اِ.)۱ - بستن مسیر آب.
۲- عایق کردن جایی یا چیزی در برابر نم و رطوبت.
۳- تنظیم شدن موتور ماشین یا هر دستگاه دیگری.
۴- ریختن آب در سماور، آب پاش و غیره.

آب بها

(بَ) (اِمر.) پولی که در ازای آب دهند، حق الشرب.

آب تاخت

(اِمر.)
۱- فشار آب، نیروی آب.
۲- پیشاب، ادرار.

آب تاختن

(تَ) (مص ل.) ادرار کردن، شاشیدن.

آب تلخ

(بِ تَ) (اِمر.) (کن.)
۱- شراب.
۲- (کن.) عرق.

آب تنی

(تَ) (حامص.) شنا، غوطه خوردن در آب.

آب جر

(جَ) [ فا - ع. ] (اِمر.) جزر.

آب جو

(~ِ جُ) (اِمر.) نوشابه الکلی ضعیف که از مالتوز و مخمر آب جو تهیه شود، ماءالشعیر، شراب جو، فوگان، فقاع.

آب جگر

(بِ جِ) (اِمر.) کنایه از: خون، خونابه (طبق طب قدیم، جگر مرکز خون است).

آب حسرت

(بِ حَ رَ) [ فا - ع. ] (اِمر.) اشک، سرشک.

آب حوضی

(حُ) (ص نسب.) کسی که آب حوض‌ها را کشیده و آن‌ها را تمیز می‌کرد.

آب حیات

(بِ حَ) [ فا - ع. ] (اِمر.)
۱- آب زندگانی ؛ گویند چشمه‌ای است در ظلمت که هر از آن بنوشد عمر جاودان پیدا می‌کند، اسکندر و خضر به دنبال آن رفتند، خضر از آن آب نوشید و عمر جاودان ...

آب حیوان

(~ ِ حَ یا حِ)(اِمر.) نک آب حیات.

آب خشک

(بِ خُ) (اِمر.) شیشه، آبگینه، بلور.


دیدگاهتان را بنویسید