Search
Close this search box.

شاهنامه فردوسی – هفت خوان رستم

خوان نخست جنگ رخش با شيرى

          برون رفت پس پهلو نيمروز            ز پيش پدر گرد گيتى فروز

         دو روزه بيك روزه بگذاشتى            شب تيره را روز پنداشتى‏

         بدين سان همى رخش ببريد راه            بتابنده روز و شبان سياه‏

         تنش چون خورش جست و آمد بشور            يكى دشت پيش آمدش پر ز گور

         يكى رخش را تيز بنمود ران            تگ گور شد از تگ او گران‏

         كمند و پى رخش و رستم سوار            نيابد از و دام و دد زينهار

         كمند كيانى بينداخت شير            بحلقه در آورد گور دلير

         كشيد و بيفگند گور آن زمان            بيامد برش چون هژبر دمان‏

         ز پيكان تير آتشى برفروخت            بدو خاور و خاشاك و هيزم بسوخت‏

         بران آتش تيز بريانش كرد            ازان پس كه بى‏پوست و بى‏جانش كرد

         بخورد و بينداخت زو استخوان            همين بود ديگ و همين بود خوان‏

         لگام از سر رخش برداشت خوار            چرا ديد و بگذاشت در مرغزار

         بر نيستان بستر خواب ساخت            در بيم را جاى ايمن شناخت‏

         دران نيستان بيشه شير بود            كه پيلى نيارست ازو نى درود

         چو يك پاس بگذشت درّنده شير            بسوى كنام خود آمد دلير

         بر نى يكى پيل را خفته ديد            بر او يكى اسپ آشفته ديد

         نخست اسپ را گفت بايد شكست            چو خواهم سوارم خود آيد بدست‏

         سوى رخش رخشان بر آمد دمان            چو آتش بجوشيد رخش آن زمان‏

         دو دست اندر آورد و زد بر سرش            همان تيز دندان به پشت اندرش‏

         همى زد بران خاك تا پاره كرد            ددى را بران چاره بيچاره كرد

         چو بيدار شد رستم تيز چنگ            جهان ديد بر شير تاريك و تنگ‏

         چنين گفت با رخش كاى هوشيار            كه گفتت كه با شير كن كارزار

         اگر تو شدى كشته در چنگ اوى            من اين گرز و اين مغفر جنگجوى‏

         چگونه كشيدى بمازندران            كمند كيانى و گرز گران‏

         چرا نامدى نزد من با خروش            خروش توم چون رسيدى بگوش‏

         سرم گر ز خواب خوش آگه شدى            ترا جنگ با شير كوته شدى‏

         چو خورشيد بر زد سر از تيره كوه            تهمتن ز خواب خوش آمد ستوه‏

         تن رخش بسترد و زين بر نهاد            ز يزدان نيكى دهش كرد ياد

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

یکشنبه

(~. شَ بِ) [ فا - عبر. ] (اِمر.) روز دوم از ایام هفته.

یکه

(یَ یا یِ کِّ) (ص.) تنها، یگانه، بی مانند.

یکه بزن

(~. بِ زَ) (ص مر.) (عا.) کسی که در دعوا کردن و زد و خورد نظیر ندارد.

یکه تاز

(~.) (ص فا.) بی نظیر، بی مانند، سوارِ بی همتا.

یکه خوردن

(~. خُ دَ) (مص ل.) (عا.) جا خوردن، متحیر و متعجب شدن.

یکه سوار

(یَ یا یِ کِّ. سَ) (ص مر.) سوار یگانه، بی همتا در دلیری.

یکه شناس

(یِ یا یِ کِّ. ش) (ص مر.) (عا.) آدم وفادار، کسی که وقتی چشمش تو روی کسی باز شد دیگر دست از او بر نمی‌دارد.

یکهو

(یَ هُ) (ق مر.) (عا.) ناگهان، غیر - منتظره.

یکپارچه

(~. چِ) (ص.) درست، تمام، کامل.

یکی

(یِ یا یَ) (اِ.)
۱- یک عدد.
۲- یک نفر، کسی.
۳- یگانه، متحد. ؛ ~ به نعل و ~ به میخ زدن کنایه از: در هواداری از هر دو طرف دعوا یا بحث سخن گفتن.

یکی به دو

(~. بِ دُ) (اِمر.) (عا.) ستیزه، بگو مگو.

یکی یکدانه

(~. یِ. نِ) (ص.) (عا.) دُردانه، بسیار عزیز. کنایه از: فرزند منحصر به فرد.

یکی یکی

(یِ. یِ) (ق مر.)
۱- یکی پس از دیگری.
۲- فرداًفرد، هر یک جداجدا.

یگان

(یَ) (ق.)
۱- بی نظیر، بی همتا، فرد.
۲- از تقسیمات ارتش.

یگانه

(یَ نِ) (ص مر.) فرد، تنها.

یگانگی

(یَ نَ) (حامص.) وحدت، یکتایی.

یگونه

(یَ نِ) (ص.) یک گونه ؛ یکسان، یک جور.

ییلاق

(یِ) [ تر. ] (اِ.)
۱- کوهپایه، جای سردسیر.
۲- اقامتگاه تابستانی، جای خوش آب و هوا.


دیدگاهتان را بنویسید