Search
Close this search box.

شاهنامه فردوسی – هفت خوان رستم

خوان نخست جنگ رخش با شيرى

          برون رفت پس پهلو نيمروز            ز پيش پدر گرد گيتى فروز

         دو روزه بيك روزه بگذاشتى            شب تيره را روز پنداشتى‏

         بدين سان همى رخش ببريد راه            بتابنده روز و شبان سياه‏

         تنش چون خورش جست و آمد بشور            يكى دشت پيش آمدش پر ز گور

         يكى رخش را تيز بنمود ران            تگ گور شد از تگ او گران‏

         كمند و پى رخش و رستم سوار            نيابد از و دام و دد زينهار

         كمند كيانى بينداخت شير            بحلقه در آورد گور دلير

         كشيد و بيفگند گور آن زمان            بيامد برش چون هژبر دمان‏

         ز پيكان تير آتشى برفروخت            بدو خاور و خاشاك و هيزم بسوخت‏

         بران آتش تيز بريانش كرد            ازان پس كه بى‏پوست و بى‏جانش كرد

         بخورد و بينداخت زو استخوان            همين بود ديگ و همين بود خوان‏

         لگام از سر رخش برداشت خوار            چرا ديد و بگذاشت در مرغزار

         بر نيستان بستر خواب ساخت            در بيم را جاى ايمن شناخت‏

         دران نيستان بيشه شير بود            كه پيلى نيارست ازو نى درود

         چو يك پاس بگذشت درّنده شير            بسوى كنام خود آمد دلير

         بر نى يكى پيل را خفته ديد            بر او يكى اسپ آشفته ديد

         نخست اسپ را گفت بايد شكست            چو خواهم سوارم خود آيد بدست‏

         سوى رخش رخشان بر آمد دمان            چو آتش بجوشيد رخش آن زمان‏

         دو دست اندر آورد و زد بر سرش            همان تيز دندان به پشت اندرش‏

         همى زد بران خاك تا پاره كرد            ددى را بران چاره بيچاره كرد

         چو بيدار شد رستم تيز چنگ            جهان ديد بر شير تاريك و تنگ‏

         چنين گفت با رخش كاى هوشيار            كه گفتت كه با شير كن كارزار

         اگر تو شدى كشته در چنگ اوى            من اين گرز و اين مغفر جنگجوى‏

         چگونه كشيدى بمازندران            كمند كيانى و گرز گران‏

         چرا نامدى نزد من با خروش            خروش توم چون رسيدى بگوش‏

         سرم گر ز خواب خوش آگه شدى            ترا جنگ با شير كوته شدى‏

         چو خورشيد بر زد سر از تيره كوه            تهمتن ز خواب خوش آمد ستوه‏

         تن رخش بسترد و زين بر نهاد            ز يزدان نيكى دهش كرد ياد

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آبگینه

(نِ) [ په. ] (اِمر.)
۱- شیشه.
۲- پیمانه یا ظرف بلوری.
۳- الماس.
۴- تیغ.
۵- کنایه از: آسمان.

آبی

(ص نسب. اِ.)
۱- یکی از سه رنگ اصلی (زرد، قرمز، آبی).
۲- به، سفرجل.
۳- نوعی انگور.
۴- نوعی زراعت که آبیاری می‌شود، مقابلِ دیمی.

آبی

(ص. اِ.) = آبو: برادر مادر، خال، خالو.

آبیار

(ص مر.) میرآب. تقسیم کننده آب برای مزارع و باغ‌ها.

آتربان

(تُ) [ په. ] (اِمر.) در آیین زردشتی نگهبان آتش مقدس، آسروان.

آترمه

(رَ مِ) (اِ.) نک آدرم.

آتروپین

(تْ رُ) [ فر. ] (اِ.) شبه قلیایی است سمی که از مهرگیاه گرفته می‌شود و در پزشکی و کحالی استعمال می‌گردد.

آتریاد

(تِ) [ روس. ] (اِ.) یک دسته سرباز.

آتش

(تَ یا تِ) [ په. ] (اِ.) شعله و حرارتی که از سوختن اشیاء حاصل شود، آذر، آتیش. ؛آب در ~داشتن یا بودن کنایه از: کم شوق بودن. ؛ ~ کسی تند بودن کنایه از: سخت ...

آتش

پارسی (~ِ) (اِمر.)
۱- تبخال، تاول‌های روی لب.
۲- آتشی که پارسیان در آتشکده می‌افروختند.

آتش

بهار (~ِ بَ) (اِمر.) گل سرخ، لاله.

آتش افروختن

(~. اَ تَ)(مص م.) کنایه از: آشوب و فتنه به پا کردن.

آتش افروز

(~. اَ) (ص فا.)
۱- کسی که در جشن‌ها مردم را سرگرم کرده، آتش روشن می‌کند و شعله آن را در دهان خود فرو می‌برد و بیرون می‌آرد، و از مردم پول می‌گیرد.
۲- فتنه انگیز.
۳- چیزی که با آن آتش ...

آتش افروزی

(~. اَ) (حامص.) کنایه از: ایجاد فتنه و آشوب.

آتش انداز

(~. اَ) (ص فا.)
۱- کسی که کارش روشن کردن کوره آجرپزی و اجاق و تنور نانوایی و تون حمام و مانند آن بود.
۲- در قدیم کسی که به صف دشمن نفت و آتش پرتاب می‌کرد.

آتش باد

(~.) (اِمر.) باد گرم، باد مسموم.

آتش بازی

(~.) (حامص.)
۱- بازی با آتش.
۲- افروختن آلات و ادواتی که با باروت به صورت گوناگون ساخته می‌شود.

آتش بس

(~. بَ) (اِمر.) دستور خودداری از تیراندازی.

آتش زنه

(~. زَ نِ) (اِمر.) سنگ چخماق.

آتش نشان

(~. نِ) (ص فا. اِمر.)
۱- مأموری که وظیفه او خاموش کردن حریق است.
۲- دستگاهی شامل مواد شیمیایی برای خاموش کردن حریق.


دیدگاهتان را بنویسید