شاهنامه فردوسی –  نامه كاوس به رستم و خواندن او از زابلستان‏‏

 نامه كاوس به رستم و خواندن او از زابلستان‏

        يكى نامه فرمود پس شهريار            نوشتن بر رستم نامدار

نخست آفرين كرد بر كردگار            جهاندار و پرورده روزگار

دگر آفرين كرد بر پهلوان            كه بيدار دل باش و روشن روان‏

دل و پشت گردان ايران تويى            بچنگال و نيروى شيران تويى‏

گشاينده بند هاماوران            ستاننده مرز مازندران‏

ز گرز تو خورشيد گريان شود            ز تيغ تو ناهيد بريان شود

چو گرد پى رخش تو نيل نيست            هم آورد تو در جهان پيل نيست‏

كمند تو بر شير بند افگند            سنان تو كوهى ز بن بركند

تويى از همه بد بايران پناه            ز تو بر فرازند گردان كلاه‏

گزاينده كارى بد آمد بپيش            كز انديشه آن دلم گشت ريش‏

نشستند گردان بپيشم بهم            چو خوانديم آن نامه گژدهم‏

چنان باد كاندر جهان جز تو كس            نباشد بهر كار فريادرس‏

بدان گونه ديدند گردان نيو            كه پيش تو آيد گرانمايه گيو

چو نامه بخوانى بروز و بشب            مكن داستان را گشاده دو لب‏

مگر با سواران بسيار هوش            ز زابل برانى برآرى خروش‏

بر اينسان كه گژدهم زو ياد كرد            نبايد جز از تو و را هم نبرد

بگيو آنگهى گفت بر سان دود            عنان تگاور ببايد بسود

ببايد كه نزديك رستم شوى            بزابل نمانى و گر نغنوى‏

اگر شب رسى روز را باز گرد            بگويش كه تنگ اندر آمد نبرد

 و گرنه فرازست اين مرد گرد            بد انديش را خوار نتوان شمرد

ازو نامه بستد بكردار آب            برفت و نجست ايچ آرام و خواب‏

چو نزديكى زابلستان رسيد            خروش طلايه بدستان رسيد

تهمتن پذيره شدش با سپاه            نهادند بر سر بزرگان كلاه‏

پياده شدش گيو و گردان بهم            هر آن كس كه بودند از بيش و كم‏

ز اسپ اندر آمد گو نامدار            از ايران بپرسيد و ز شهريار

ز ره سوى ايوان رستم شدند            ببودند يكبار و دم بر زدند

بگفت آنچ بشنيد و نامه بداد            ز سهراب چندى سخن كرد ياد

تهمتن چو بشنيد و نامه بخواند            بخنديد و زان كار خيره بماند

كه ماننده سام گرد از مهان            سوارى پديد آمد اندر جهان‏

از آزادگان اين نباشد شگفت            ز تركان چنين ياد نتوان گرفت‏

من از دخت شاه سمنگان يكى            پسر دارم و باشد او كودكى‏

هنوز آن گرامى نداند كه جنگ            توان كرد بايد گه نام و ننگ‏

فرستادمش زرّ و گوهر بسى            بر مادر او بدست كسى‏

چنين پاسخ آمد كه آن ارجمند            بسى بر نيايد كه گردد بلند

همى مى خورد با لب شير بوى            شود بى‏گمان زود پر خاشجوى‏

بباشيم يك روز و دم بر زنيم            يكى بر لب خشك نم بر زنيم‏

ازان پس گراييم نزديك شاه            بگردان ايران نماييم راه‏

مگر بخت رخشنده بيدار نيست            و گر نه چنين كار دشوار نيست‏

چو دريا بموج اندر آيد ز جاى            ندارد دم آتش تيز پاى‏

درفش مرا چون ببيند ز دور            دلش ماتم آرد بهنگام سور

بدين تيزى اندر نيايد بجنگ            نبايد گرفتن چنين كار تنگ‏

بمى دست بردند و مستان شدند            ز ياد سپهبد بدستان شدند

دگر روز شبگير هم پر خمار            بيامد تهمتن بر آراست كار

ز مستى هم آن روز باز ايستاد            دوم روز رفتن نيامدش ياد

سه ديگر سحرگه بياورد مى            نيامد ورا ياد كاوس كى‏

بروز چهارم بر آراست گيو            چنين گفت با گرد سالار نيو

كه كاوس تندست و هشيار نيست            هم اين داستان بر دلش خوار نيست‏

غمى بود ازين كار و دل پر شتاب            شده دور ازو خورد و آرام و خواب‏

بزابلستان گر درنگ آوريم            ز مى باز پيكار و جنگ آوريم‏

 شود شاه ايران بما خشمگين            ز ناپاك رايى در آيد بكين‏

بدو گفت رستم كه منديش ازين            كه با ما نشورد كس اندر زمين‏

بفرمود تا رخش را زين كنند            دم اندر دم ناى رويين كنند

سواران زابل شنيدند ناى            برفتند با ترگ و جوشن ز جاى

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

یدک

(یَ دَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- اسب زین کرده بدون سوار که پیشاپیش موکب پادشاهان و امرا حرکت می‌دادند.
۲- ابزار یا اسباب که ذخیره نگه دارند تا آن را به جای تباه شده آن نهند.

یدک کش

(~. کَ یا کِ) [ تر - فا. ] (ص فا.)
۱- آن که افسار یدک را در دست دارد و همراه برد.
۲- کسی که علاوه بر وظیفه خود مسئولیت وظیفه دیگری را نیز به عهده دارد.

یدکی

(یَ دَ) [ تر - فا. ] (ص.) قطعات اضافی که برای جایگزین کردن قطعات خراب شده یک دستگاه نگه داری می‌شود.

یر به یر شدن

(ی. ب. ی. شُ دَ) (مص ل.) بی حساب شدن، نه بدهکار بودن و نه طلبکار بودن.

یرا

(یَ) (اِ.) چین و شکن.

یراعه

(یَ عَ یا ع ِ) [ ع. یراعه ] (اِ.)
۱- گول و بد دل.
۲- شترمرغ ماده.
۳- بیشه نشیب، نیستان - ناک.
۴- کرم شب تاب.

یراق

(یَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- ساز و برگ اسب.
۲- سلاح.

یراق کوبی

(~.) [ تر - فا. ] (حامص.) کوبیدن و نصب کردن یراق در و پنجره از قبیل قفل و لولا و دستگیره و مانند آن.

یرغو

(یَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- عوارضی که برای رسیدگی به جرایم گرفته می‌شد (ایلخانان).
۲- سیاست.
۳- بازرسی، مجلس محاکمه.

یرقان

(یَ رَ) [ ع. ] (اِ.) بیماری زردی، نوعی بیماری که در اثر اختلالات کبد به وجود می‌آید.

یرلیغ

(یَ) [ تر. جغ. ] (اِ.) حکم و فرمان پادشاه. ؛ ~ خانی: فرمان پادشاه (ایلخانان و دوره‌های بعدی).

یرمغان

(یَ مَ) (اِ.) ارمغان، تحفه.

یرنداق

(یَ رَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- روده.
۲- تسمه و دوال نرم و سفید.

یزدادی

(یَ) (اِمر.)
۱- قلیه و قیمه را گویند که بعد از پخته شدن تخم مرغ بر بالای آن ریزند.
۲- کوفته که در آن تخم مرغ پخته باشد.

یزدان

(یَ) [ په. ] (اِ.) خدا، خداوند.

یزنه

(یَ نِ) (اِ.) آیزنه ؛ شوهر خواهر.

یزک

(یَ زَ) (اِ.) پیش قراول، جلودار.

یسار

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- طرف چپ.
۲- چهره‌ای که د یدن آن نحوست و شومی می‌آورد.

یساق

(یَ) [ تر - مغ. ] (اِ.)
۱- سیاست.
۲- فسق (سنگلاخ).
۳- ترتیب و ساختگی.

یساول

(یَ وُ) [ تر. ] (اِ.) جلودار، پیش قراول.


دیدگاهتان را بنویسید