شاهنامه فردوسی –  نامه كاوس به رستم و خواندن او از زابلستان‏‏

 نامه كاوس به رستم و خواندن او از زابلستان‏

        يكى نامه فرمود پس شهريار            نوشتن بر رستم نامدار

نخست آفرين كرد بر كردگار            جهاندار و پرورده روزگار

دگر آفرين كرد بر پهلوان            كه بيدار دل باش و روشن روان‏

دل و پشت گردان ايران تويى            بچنگال و نيروى شيران تويى‏

گشاينده بند هاماوران            ستاننده مرز مازندران‏

ز گرز تو خورشيد گريان شود            ز تيغ تو ناهيد بريان شود

چو گرد پى رخش تو نيل نيست            هم آورد تو در جهان پيل نيست‏

كمند تو بر شير بند افگند            سنان تو كوهى ز بن بركند

تويى از همه بد بايران پناه            ز تو بر فرازند گردان كلاه‏

گزاينده كارى بد آمد بپيش            كز انديشه آن دلم گشت ريش‏

نشستند گردان بپيشم بهم            چو خوانديم آن نامه گژدهم‏

چنان باد كاندر جهان جز تو كس            نباشد بهر كار فريادرس‏

بدان گونه ديدند گردان نيو            كه پيش تو آيد گرانمايه گيو

چو نامه بخوانى بروز و بشب            مكن داستان را گشاده دو لب‏

مگر با سواران بسيار هوش            ز زابل برانى برآرى خروش‏

بر اينسان كه گژدهم زو ياد كرد            نبايد جز از تو و را هم نبرد

بگيو آنگهى گفت بر سان دود            عنان تگاور ببايد بسود

ببايد كه نزديك رستم شوى            بزابل نمانى و گر نغنوى‏

اگر شب رسى روز را باز گرد            بگويش كه تنگ اندر آمد نبرد

 و گرنه فرازست اين مرد گرد            بد انديش را خوار نتوان شمرد

ازو نامه بستد بكردار آب            برفت و نجست ايچ آرام و خواب‏

چو نزديكى زابلستان رسيد            خروش طلايه بدستان رسيد

تهمتن پذيره شدش با سپاه            نهادند بر سر بزرگان كلاه‏

پياده شدش گيو و گردان بهم            هر آن كس كه بودند از بيش و كم‏

ز اسپ اندر آمد گو نامدار            از ايران بپرسيد و ز شهريار

ز ره سوى ايوان رستم شدند            ببودند يكبار و دم بر زدند

بگفت آنچ بشنيد و نامه بداد            ز سهراب چندى سخن كرد ياد

تهمتن چو بشنيد و نامه بخواند            بخنديد و زان كار خيره بماند

كه ماننده سام گرد از مهان            سوارى پديد آمد اندر جهان‏

از آزادگان اين نباشد شگفت            ز تركان چنين ياد نتوان گرفت‏

من از دخت شاه سمنگان يكى            پسر دارم و باشد او كودكى‏

هنوز آن گرامى نداند كه جنگ            توان كرد بايد گه نام و ننگ‏

فرستادمش زرّ و گوهر بسى            بر مادر او بدست كسى‏

چنين پاسخ آمد كه آن ارجمند            بسى بر نيايد كه گردد بلند

همى مى خورد با لب شير بوى            شود بى‏گمان زود پر خاشجوى‏

بباشيم يك روز و دم بر زنيم            يكى بر لب خشك نم بر زنيم‏

ازان پس گراييم نزديك شاه            بگردان ايران نماييم راه‏

مگر بخت رخشنده بيدار نيست            و گر نه چنين كار دشوار نيست‏

چو دريا بموج اندر آيد ز جاى            ندارد دم آتش تيز پاى‏

درفش مرا چون ببيند ز دور            دلش ماتم آرد بهنگام سور

بدين تيزى اندر نيايد بجنگ            نبايد گرفتن چنين كار تنگ‏

بمى دست بردند و مستان شدند            ز ياد سپهبد بدستان شدند

دگر روز شبگير هم پر خمار            بيامد تهمتن بر آراست كار

ز مستى هم آن روز باز ايستاد            دوم روز رفتن نيامدش ياد

سه ديگر سحرگه بياورد مى            نيامد ورا ياد كاوس كى‏

بروز چهارم بر آراست گيو            چنين گفت با گرد سالار نيو

كه كاوس تندست و هشيار نيست            هم اين داستان بر دلش خوار نيست‏

غمى بود ازين كار و دل پر شتاب            شده دور ازو خورد و آرام و خواب‏

بزابلستان گر درنگ آوريم            ز مى باز پيكار و جنگ آوريم‏

 شود شاه ايران بما خشمگين            ز ناپاك رايى در آيد بكين‏

بدو گفت رستم كه منديش ازين            كه با ما نشورد كس اندر زمين‏

بفرمود تا رخش را زين كنند            دم اندر دم ناى رويين كنند

سواران زابل شنيدند ناى            برفتند با ترگ و جوشن ز جاى

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

یتیمچه

(~ چ) (اِ.) بادمجان یا کدوی آب پز شده که آن را با ماست یا کشک خورند.

یحتمل

(یُ تَ مَ) [ ع. ] (ق.) شاید، احتمال دارد.

یحموم

(یَ) [ ع. ]
۱- (ص.) سیاه.
۲- (اِ.) دود.
۳- (اِخ.) نام اسب امام حسین و اسب هشام ابن عبدالملک.

یخ

(یَ) [ اوس. ] (اِ.) آبی که از سرما جامد شده باشد. ؛ ~ کسی نگرفتن کنایه از: الف - موفق نشدن. ب - مورد توجه قرار نگرفتن. ؛ ~کسی گرفتن کنایه از: کار او رونق ...

یخ بندان

(~. بَ) (اِمر.)
۱- شدت سرمای زمستان و یخ بستن آب.
۲- قسمتی از دوران چهارم زمین شناسی.

یخ دان

(~.) (اِمر.)
۱- ظرفی که یخ در آن نهند.
۲- ظرفی صندوق مانند که در سفر خوراکی‌ها را در آن نهند.
۳- هرچیز از مال و اسباب که ذخیره گذارند تا وقت حاجت به کار آید.

یخ در بهشت

(~. دَ. بِ هِ) (اِمر.)
۱- نوعی نوشیدنی که از شیر و شکر و نشاسته درست کنند.
۲- شربت آبلیمو.

یخ شکن

(~. ش کَ) (ص مر.)
۱- شکننده یخ. چکشی که بدان قالب یخ را شکنند.
۳- کشتی ای که بدان قطعات بزرگ یخ اقیانوس‌های منجمد را شکنند تا رفت و آمد کشتی‌ها در آن ممکن شود.

یخ کردن

(~. کَ دَ) (مص ل.)
۱- بسیار سرد شدن.
۲- (عا.) کنایه از: بسیار متعجب شدن.
۳- وا رفتن، دمغ شدن.

یخاری

(یُ) [ تر. ] (ق.) بالا.

یخلا بودن

(یُ. دَ) (ص.) (عا.) بی خیال، بی قید.

یخنی

(یَ) (اِ.)
۱- آبگوشت ساده.
۲- پخته.

یخه

(یَ خِ) (اِ.)
۱- گریبان، یقه.
۲- قسمتی از لباس که در دور گردن قرار می‌گیرد.

یخچال

(~.) (اِمر.)
۱- محل نگاهداری یخ.
۲- وسیله‌ای که با نیروی برق کار می‌کند و هرچه را در آن بگذارند سرد نگاه می‌دارد.

یخچه

(~ چ) (اِ.) تگرگ.

ید

(یَ) [ ع. ] (اِ.) دست. ج. ایدی. ایادی.

ید

(یُ) [ فر. ] (اِ.) جسمی است جامد، بلوری و خاکستری مایل به سیاه در آب حل نمی‌شود ولی در الکل محلول است و در داروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ید طولی

(یَ دِ لا) [ ع. ] (ص مر.) مهارت، زبردستی، توانایی.

یده

(یَ دِ) (اِ.) ایجاد برف و باران با سحر و جادو.

یده چی

(~.) (ص مر.) جادوگری که ایجاد برف و باران با سحر و جادو را می‌داند.


دیدگاهتان را بنویسید