شاهنامه فردوسی – راى زدن زال با موبدان در كار رودابه

راى زدن زال با موبدان در كار رودابه

      

چو خورشيد تابان بر آمد ز كوه            برفتند گردان همه همگروه‏

         بديدند مر پهلوان را پگاه            و زان جايگه بر گرفتند راه‏

         سپهبد فرستاد خواننده را            كه خواند بزرگان داننده را

         چو دستور فرزانه با موبدان            سر افراز گردان و فرخ ردان‏

         بشادى بر پهلوان آمدند            خردمند و روشن روان آمدند

         زبان تيز بگشاد دستان سام            لبى پر ز خنده دلى شادكام‏

         نخست آفرين جهاندار كرد            دل موبد از خواب بيدار كرد

         چنين گفت كز داور راد و پاك            دل ما پر امّيد و ترس است و باك‏

  دیوان حافظ - بلبلی خون دلی خورد و گلی حاصل کرد

         ببخشايش اميد و ترس از گناه            بفرمانها ژرف كردن نگاه‏

         ستودن مر او را چنان چون توان            شب و روز بودن بپيشش نوان‏

         خداوند گردنده خورشيد و ماه            روان را بنيكى نماينده راه‏

         بدويست گيهان خرّم بپاى            همو داد و داور بهر دو سراى‏

         بهار آرد و تير ماه و خزان            بر آرد پر از ميوه دار رزان‏

         جوان داردش گاه با رنگ و بوى            گهش پير بينى دژم كرده روى‏

         ز فرمان و رايش كسى نگذرد            پى مور بى‏او زمين نسپرد

         بدانگه كه لوح آفريد و قلم            بزد بر همه بودنيها رقم‏

  شاهنامه فردوسی - خواب ديدن سام از چگونگى كار پسر

         جهان را فزايش ز جفت آفريد            كه از يك فزونى نيايد پديد

         ز چرخ بلند اندر آمد سخن            سراسر همين است گيتى ز بن‏

         زمانه بمردم شد آراسته            و زو ارج گيرد همى خواسته‏

         اگر نيستى جفت اندر جهان            بماندى تواناى اندر نهان‏

         و ديگر كه مايه ز دين خداى            نديدم كه ماندى جوان را بجاى‏

         بويژه كه باشد ز تخم بزرگ            چو بى‏جفت باشد بماند سترگ‏

         چه نيكوتر از پهلوان جوان            كه گردد بفرزند روشن روان‏

         چو هنگام رفتن فراز آيدش            بفرزند نو روز باز آيدش‏

  دیوان حافظ - جمالت آفتاب هر نظر باد

         بگيتى بماند ز فرزند نام            كه اين پور زالست و آن پور سام‏

         بدو گردد آراسته تاج و تخت            از ان رفته نام و بدين مانده بخت‏

         كنون اين همه داستان منست            گل و نرگس بوستان منست‏

         كه از من رميدست صبر و خرد            بگوييد كين را چه اندر خورد

         نگفتم من اين تا نگشتم غمى            بمغز و خرد در نيامد كمى‏

         همه كاخ مهراب مهر منست            زمينش چو گردان سپهر منست‏

         دلم گشت با دخت سيندخت رام            چه گوينده باشد بدين رام سام‏

  شاهنامه فردوسی - رفتن پسران فريدون نزد شاه يمن

         شود رام گوئى منوچهر شاه            جوانى گمانى برد يا گناه‏

         چه مهتر چه كهتر چو شد جفت جوى            سوى دين و آيين نهادست روى‏

         بدين در خردمند را جنگ نيست            كه هم راه دينست و هم ننگ نيست‏

         چه گويد كنون موبد پيش بين            چه دانيد فرزانگان اندرين‏

         ببستند لب موبدان و ردان            سخن بسته شد بر لب بخردان‏

         كه ضحّاك مهراب را بدنيا            دل شاه از يشان پر از كيميا

         گشاده سخن كس نيارست گفت            كه نشنيد كس نوش با نيش جفت‏

  دیوان حافظ - دل از من برد و روی از من نهان کرد

         چو نشنيد از ايشان سپهبد سخن            بجوشيد و راى نو افگند بن‏

         كه دانم كه چون اين پژوهش كنيد            بدين راى بر من نكوهش كنيد

         و ليكن هر آن كو بود پر منش            ببايد شنيدن بسى سرزنش‏

         مرا اندرين گر نمايش كنيد            و زين بند راه گشايش كنيد

         بجاى شما آن كنم در جهان            كه با كهتران كس نكرد از مهان‏

         ز خوبى و از نيكى و راستى            ز بد ناورم بر شما كاستى‏

         همه موبدان پاسخ آراستند            همه كام و آرام او خواستند

  دیوان حافظ - ساقی بیا که یار ز رخ پرده برگرفت

         كه ما مر ترا يك بيك بنده‏ايم            نه از بس شگفتى سرافگنده‏ايم‏

         ابا آنكه مهراب ازين پايه نيست            بزرگست و گرد و سبك مايه نيست‏

         بدانست كز گوهر اژدهاست            و گر چند بر تازيان پادشاست‏

         اگر شاه را بد نگردد گمان            نباشد از و ننگ بر دودمان‏

         يكى نامه بايد سوى پهلوان            چنان چون تو دانى بروشن روان‏

         ترا خود خرد زان ما بيشتر            روان و گمانت به انديش‏تر

         مگر كو يكى نامه نزديك شاه            فرستد كند راى او را نگاه‏

         منوچهر هم راى سام سوار            نپردازد از ره بدين مايه كار

  شاهنامه فردوسی - پادشاهی كيومرث

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

مزن ز چون و چرا دم که بنده مقبل
قبول کرد به جان هر سخن که جانان گفت
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آشوفتن

(تَ) (مص ل.) آشفتن.

آشپز

(پَ) (ص فا.) آن که شغلش پخت غذاست ؛ طباخ.

آشپزخانه

(~. نِ) (اِمر.) آنجا که غذا پزند، مطبخ.

آشکار

(شْ یا ش ِ)
۱- (ص.) ظاهر، هویدا.
۲- (ق.) علناً.
۳- (اِ.) صورت. مق معنی.
۴- حواس ظاهر.

آشکارساز

(ش ِ) (اِفا. اِمر.) اسبابی که وجود جریان‌های برق مغناطیسی را ظاهر می‌سازد.

آشکاره

(شُ یا ش ِ رِ) (ص.) پیدا، معلوم، آشکارا.

آشکو

(اِ.) نک آشکوب.

آشکوب

[ په. ] (اِ.)
۱- هر طبقه از ساختمان.
۲- هر یک از طبقات نه گانه آسمان ؛ سپهر.
۳- سقف، آسمانه.
۴- رگه‌های دیوار.
۵- هر طبقه از زمین.

آشکوبه

(بِ) (اِ.) آشکوب.

آشکوخ

(اِ.) سکندری.

آشکوخیدن

(دَ) (مص ل.) لغزیدن، سکندری رفتن.

آشگر

(گَ) (ص.) دباغ، پوست پیرا.

آشیانه

(نِ) [ په. ] (اِ.)= آشیان:
۱- لانه حیوانات.
۲- خانه.
۳- طبقه، مرتبه.
۴- سقف، آسمانه.

آشیهه

(هِ) (اِ.) شیهه، صهیل.

آصال

[ ع. ] (اِ.) جِ اصیل ؛ شبانگاه، نزدیک غروب.

آغا

[ تر. ] (ص. اِ.)
۱- خاتون، خانم.
۲- زن، زوجه.
۳- عنوانی که برای احترام به اول اسم خواجه سرایان افزوده می‌شد. مثل آغاالماس، مبارک آغا.

آغاجی

[ تُر. ] (اِ. ص.) حاجب، پرده دار، آنکه بدون اجازه می‌توانست بر شاه وارد شود.

آغار

۱ - (اِ.) نم و رطوبت.
۲- (ص.) نم کشیده، خیس شده.

آغاردن

(دَ) (مص م.) آغاریدن.

آغاری

(اِ.)نوعی جامه ابریشمین ضخیم که مردان از آن لباده، عبا و سرداری درست می‌کردند و زنان از آن نیم تنه و مانند آن.


دیدگاهتان را بنویسید