شاهنامه فردوسی – راى زدن زال با موبدان در كار رودابه

راى زدن زال با موبدان در كار رودابه

      

چو خورشيد تابان بر آمد ز كوه            برفتند گردان همه همگروه‏

         بديدند مر پهلوان را پگاه            و زان جايگه بر گرفتند راه‏

         سپهبد فرستاد خواننده را            كه خواند بزرگان داننده را

         چو دستور فرزانه با موبدان            سر افراز گردان و فرخ ردان‏

         بشادى بر پهلوان آمدند            خردمند و روشن روان آمدند

         زبان تيز بگشاد دستان سام            لبى پر ز خنده دلى شادكام‏

         نخست آفرين جهاندار كرد            دل موبد از خواب بيدار كرد

         چنين گفت كز داور راد و پاك            دل ما پر امّيد و ترس است و باك‏

  شاهنامه فردوسی - نامگذارى رستم

         ببخشايش اميد و ترس از گناه            بفرمانها ژرف كردن نگاه‏

         ستودن مر او را چنان چون توان            شب و روز بودن بپيشش نوان‏

         خداوند گردنده خورشيد و ماه            روان را بنيكى نماينده راه‏

         بدويست گيهان خرّم بپاى            همو داد و داور بهر دو سراى‏

         بهار آرد و تير ماه و خزان            بر آرد پر از ميوه دار رزان‏

         جوان داردش گاه با رنگ و بوى            گهش پير بينى دژم كرده روى‏

         ز فرمان و رايش كسى نگذرد            پى مور بى‏او زمين نسپرد

         بدانگه كه لوح آفريد و قلم            بزد بر همه بودنيها رقم‏

  شاهنامه فردوسی - گمراه كردن اهريمن كاوس را و به آسمان رفتن كاوس

         جهان را فزايش ز جفت آفريد            كه از يك فزونى نيايد پديد

         ز چرخ بلند اندر آمد سخن            سراسر همين است گيتى ز بن‏

         زمانه بمردم شد آراسته            و زو ارج گيرد همى خواسته‏

         اگر نيستى جفت اندر جهان            بماندى تواناى اندر نهان‏

         و ديگر كه مايه ز دين خداى            نديدم كه ماندى جوان را بجاى‏

         بويژه كه باشد ز تخم بزرگ            چو بى‏جفت باشد بماند سترگ‏

         چه نيكوتر از پهلوان جوان            كه گردد بفرزند روشن روان‏

         چو هنگام رفتن فراز آيدش            بفرزند نو روز باز آيدش‏

  دیوان حافظ - حاصل کارگه کون و مکان این همه نیست

         بگيتى بماند ز فرزند نام            كه اين پور زالست و آن پور سام‏

         بدو گردد آراسته تاج و تخت            از ان رفته نام و بدين مانده بخت‏

         كنون اين همه داستان منست            گل و نرگس بوستان منست‏

         كه از من رميدست صبر و خرد            بگوييد كين را چه اندر خورد

         نگفتم من اين تا نگشتم غمى            بمغز و خرد در نيامد كمى‏

         همه كاخ مهراب مهر منست            زمينش چو گردان سپهر منست‏

         دلم گشت با دخت سيندخت رام            چه گوينده باشد بدين رام سام‏

  دیوان حافظ - تویی که بر سر خوبان کشوری چون تاج

         شود رام گوئى منوچهر شاه            جوانى گمانى برد يا گناه‏

         چه مهتر چه كهتر چو شد جفت جوى            سوى دين و آيين نهادست روى‏

         بدين در خردمند را جنگ نيست            كه هم راه دينست و هم ننگ نيست‏

         چه گويد كنون موبد پيش بين            چه دانيد فرزانگان اندرين‏

         ببستند لب موبدان و ردان            سخن بسته شد بر لب بخردان‏

         كه ضحّاك مهراب را بدنيا            دل شاه از يشان پر از كيميا

         گشاده سخن كس نيارست گفت            كه نشنيد كس نوش با نيش جفت‏

  شاهنامه فردوسی - آمدن سام به ديدن رستم

         چو نشنيد از ايشان سپهبد سخن            بجوشيد و راى نو افگند بن‏

         كه دانم كه چون اين پژوهش كنيد            بدين راى بر من نكوهش كنيد

         و ليكن هر آن كو بود پر منش            ببايد شنيدن بسى سرزنش‏

         مرا اندرين گر نمايش كنيد            و زين بند راه گشايش كنيد

         بجاى شما آن كنم در جهان            كه با كهتران كس نكرد از مهان‏

         ز خوبى و از نيكى و راستى            ز بد ناورم بر شما كاستى‏

         همه موبدان پاسخ آراستند            همه كام و آرام او خواستند

  دیوان حافظ - به جان خواجه و حق قدیم و عهد درست

         كه ما مر ترا يك بيك بنده‏ايم            نه از بس شگفتى سرافگنده‏ايم‏

         ابا آنكه مهراب ازين پايه نيست            بزرگست و گرد و سبك مايه نيست‏

         بدانست كز گوهر اژدهاست            و گر چند بر تازيان پادشاست‏

         اگر شاه را بد نگردد گمان            نباشد از و ننگ بر دودمان‏

         يكى نامه بايد سوى پهلوان            چنان چون تو دانى بروشن روان‏

         ترا خود خرد زان ما بيشتر            روان و گمانت به انديش‏تر

         مگر كو يكى نامه نزديك شاه            فرستد كند راى او را نگاه‏

         منوچهر هم راى سام سوار            نپردازد از ره بدين مايه كار

  دیوان حافظ - ساقی به نور باده برافروز جام ما

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

در این چمن گل بی خار کس نچید آری
چراغ مصطفوی با شرار بولهبیست
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

یکشنبه

(~. شَ بِ) [ فا - عبر. ] (اِمر.) روز دوم از ایام هفته.

یکه

(یَ یا یِ کِّ) (ص.) تنها، یگانه، بی مانند.

یکه بزن

(~. بِ زَ) (ص مر.) (عا.) کسی که در دعوا کردن و زد و خورد نظیر ندارد.

یکه تاز

(~.) (ص فا.) بی نظیر، بی مانند، سوارِ بی همتا.

یکه خوردن

(~. خُ دَ) (مص ل.) (عا.) جا خوردن، متحیر و متعجب شدن.

یکه سوار

(یَ یا یِ کِّ. سَ) (ص مر.) سوار یگانه، بی همتا در دلیری.

یکه شناس

(یِ یا یِ کِّ. ش) (ص مر.) (عا.) آدم وفادار، کسی که وقتی چشمش تو روی کسی باز شد دیگر دست از او بر نمی‌دارد.

یکهو

(یَ هُ) (ق مر.) (عا.) ناگهان، غیر - منتظره.

یکپارچه

(~. چِ) (ص.) درست، تمام، کامل.

یکی

(یِ یا یَ) (اِ.)
۱- یک عدد.
۲- یک نفر، کسی.
۳- یگانه، متحد. ؛ ~ به نعل و ~ به میخ زدن کنایه از: در هواداری از هر دو طرف دعوا یا بحث سخن گفتن.

یکی به دو

(~. بِ دُ) (اِمر.) (عا.) ستیزه، بگو مگو.

یکی یکدانه

(~. یِ. نِ) (ص.) (عا.) دُردانه، بسیار عزیز. کنایه از: فرزند منحصر به فرد.

یکی یکی

(یِ. یِ) (ق مر.)
۱- یکی پس از دیگری.
۲- فرداًفرد، هر یک جداجدا.

یگان

(یَ) (ق.)
۱- بی نظیر، بی همتا، فرد.
۲- از تقسیمات ارتش.

یگانه

(یَ نِ) (ص مر.) فرد، تنها.

یگانگی

(یَ نَ) (حامص.) وحدت، یکتایی.

یگونه

(یَ نِ) (ص.) یک گونه ؛ یکسان، یک جور.

ییلاق

(یِ) [ تر. ] (اِ.)
۱- کوهپایه، جای سردسیر.
۲- اقامتگاه تابستانی، جای خوش آب و هوا.


دیدگاهتان را بنویسید