Search
Close this search box.

شاهنامه فردوسی – راى زدن زال با موبدان در كار رودابه

راى زدن زال با موبدان در كار رودابه

      

چو خورشيد تابان بر آمد ز كوه            برفتند گردان همه همگروه‏

         بديدند مر پهلوان را پگاه            و زان جايگه بر گرفتند راه‏

         سپهبد فرستاد خواننده را            كه خواند بزرگان داننده را

         چو دستور فرزانه با موبدان            سر افراز گردان و فرخ ردان‏

         بشادى بر پهلوان آمدند            خردمند و روشن روان آمدند

         زبان تيز بگشاد دستان سام            لبى پر ز خنده دلى شادكام‏

         نخست آفرين جهاندار كرد            دل موبد از خواب بيدار كرد

         چنين گفت كز داور راد و پاك            دل ما پر امّيد و ترس است و باك‏

         ببخشايش اميد و ترس از گناه            بفرمانها ژرف كردن نگاه‏

         ستودن مر او را چنان چون توان            شب و روز بودن بپيشش نوان‏

         خداوند گردنده خورشيد و ماه            روان را بنيكى نماينده راه‏

         بدويست گيهان خرّم بپاى            همو داد و داور بهر دو سراى‏

         بهار آرد و تير ماه و خزان            بر آرد پر از ميوه دار رزان‏

         جوان داردش گاه با رنگ و بوى            گهش پير بينى دژم كرده روى‏

         ز فرمان و رايش كسى نگذرد            پى مور بى‏او زمين نسپرد

         بدانگه كه لوح آفريد و قلم            بزد بر همه بودنيها رقم‏

         جهان را فزايش ز جفت آفريد            كه از يك فزونى نيايد پديد

         ز چرخ بلند اندر آمد سخن            سراسر همين است گيتى ز بن‏

         زمانه بمردم شد آراسته            و زو ارج گيرد همى خواسته‏

         اگر نيستى جفت اندر جهان            بماندى تواناى اندر نهان‏

         و ديگر كه مايه ز دين خداى            نديدم كه ماندى جوان را بجاى‏

         بويژه كه باشد ز تخم بزرگ            چو بى‏جفت باشد بماند سترگ‏

         چه نيكوتر از پهلوان جوان            كه گردد بفرزند روشن روان‏

         چو هنگام رفتن فراز آيدش            بفرزند نو روز باز آيدش‏

         بگيتى بماند ز فرزند نام            كه اين پور زالست و آن پور سام‏

         بدو گردد آراسته تاج و تخت            از ان رفته نام و بدين مانده بخت‏

         كنون اين همه داستان منست            گل و نرگس بوستان منست‏

         كه از من رميدست صبر و خرد            بگوييد كين را چه اندر خورد

         نگفتم من اين تا نگشتم غمى            بمغز و خرد در نيامد كمى‏

         همه كاخ مهراب مهر منست            زمينش چو گردان سپهر منست‏

         دلم گشت با دخت سيندخت رام            چه گوينده باشد بدين رام سام‏

         شود رام گوئى منوچهر شاه            جوانى گمانى برد يا گناه‏

         چه مهتر چه كهتر چو شد جفت جوى            سوى دين و آيين نهادست روى‏

         بدين در خردمند را جنگ نيست            كه هم راه دينست و هم ننگ نيست‏

         چه گويد كنون موبد پيش بين            چه دانيد فرزانگان اندرين‏

         ببستند لب موبدان و ردان            سخن بسته شد بر لب بخردان‏

         كه ضحّاك مهراب را بدنيا            دل شاه از يشان پر از كيميا

         گشاده سخن كس نيارست گفت            كه نشنيد كس نوش با نيش جفت‏

         چو نشنيد از ايشان سپهبد سخن            بجوشيد و راى نو افگند بن‏

         كه دانم كه چون اين پژوهش كنيد            بدين راى بر من نكوهش كنيد

         و ليكن هر آن كو بود پر منش            ببايد شنيدن بسى سرزنش‏

         مرا اندرين گر نمايش كنيد            و زين بند راه گشايش كنيد

         بجاى شما آن كنم در جهان            كه با كهتران كس نكرد از مهان‏

         ز خوبى و از نيكى و راستى            ز بد ناورم بر شما كاستى‏

         همه موبدان پاسخ آراستند            همه كام و آرام او خواستند

         كه ما مر ترا يك بيك بنده‏ايم            نه از بس شگفتى سرافگنده‏ايم‏

         ابا آنكه مهراب ازين پايه نيست            بزرگست و گرد و سبك مايه نيست‏

         بدانست كز گوهر اژدهاست            و گر چند بر تازيان پادشاست‏

         اگر شاه را بد نگردد گمان            نباشد از و ننگ بر دودمان‏

         يكى نامه بايد سوى پهلوان            چنان چون تو دانى بروشن روان‏

         ترا خود خرد زان ما بيشتر            روان و گمانت به انديش‏تر

         مگر كو يكى نامه نزديك شاه            فرستد كند راى او را نگاه‏

         منوچهر هم راى سام سوار            نپردازد از ره بدين مايه كار

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آب باز

(اِفا. اِمر.)
۱- شناگر.
۲- غواص.

آب بازی

(حامص.)۱ - شناگری.
۲- غواصی.

آب برداشتن

(بَ تَ) (مص ل.) فرق داشتن هدف باطنی با اعمال ظاهری.

آب بسته

(بِ بَ تِ) (اِمر.)
۱- شیشه، آبگینه، بلور.
۲- ژاله، شبنم.
۳- تگرگ، یخ.

آب بقا

(بِ بَ) [ فا - ع. ] (اِمر.) آب حیات.

آب بند

(بَ) (ص. اِمر.)
۱- سَّد.
۲- کسی که ماست و پنیر و مانند آن را درست می‌کند.
۳- کسی که تَرَک ظروف شکسته را می‌گرفت.

آب بندی

(بَ)(حامص. اِ.)۱ - بستن مسیر آب.
۲- عایق کردن جایی یا چیزی در برابر نم و رطوبت.
۳- تنظیم شدن موتور ماشین یا هر دستگاه دیگری.
۴- ریختن آب در سماور، آب پاش و غیره.

آب بها

(بَ) (اِمر.) پولی که در ازای آب دهند، حق الشرب.

آب تاخت

(اِمر.)
۱- فشار آب، نیروی آب.
۲- پیشاب، ادرار.

آب تاختن

(تَ) (مص ل.) ادرار کردن، شاشیدن.

آب تلخ

(بِ تَ) (اِمر.) (کن.)
۱- شراب.
۲- (کن.) عرق.

آب تنی

(تَ) (حامص.) شنا، غوطه خوردن در آب.

آب جر

(جَ) [ فا - ع. ] (اِمر.) جزر.

آب جو

(~ِ جُ) (اِمر.) نوشابه الکلی ضعیف که از مالتوز و مخمر آب جو تهیه شود، ماءالشعیر، شراب جو، فوگان، فقاع.

آب جگر

(بِ جِ) (اِمر.) کنایه از: خون، خونابه (طبق طب قدیم، جگر مرکز خون است).

آب حسرت

(بِ حَ رَ) [ فا - ع. ] (اِمر.) اشک، سرشک.

آب حوضی

(حُ) (ص نسب.) کسی که آب حوض‌ها را کشیده و آن‌ها را تمیز می‌کرد.

آب حیات

(بِ حَ) [ فا - ع. ] (اِمر.)
۱- آب زندگانی ؛ گویند چشمه‌ای است در ظلمت که هر از آن بنوشد عمر جاودان پیدا می‌کند، اسکندر و خضر به دنبال آن رفتند، خضر از آن آب نوشید و عمر جاودان ...

آب حیوان

(~ ِ حَ یا حِ)(اِمر.) نک آب حیات.

آب خشک

(بِ خُ) (اِمر.) شیشه، آبگینه، بلور.


دیدگاهتان را بنویسید