Search
Close this search box.

شاهنامه فردوسی – راى زدن زال با موبدان در كار رودابه

راى زدن زال با موبدان در كار رودابه

      

چو خورشيد تابان بر آمد ز كوه            برفتند گردان همه همگروه‏

         بديدند مر پهلوان را پگاه            و زان جايگه بر گرفتند راه‏

         سپهبد فرستاد خواننده را            كه خواند بزرگان داننده را

         چو دستور فرزانه با موبدان            سر افراز گردان و فرخ ردان‏

         بشادى بر پهلوان آمدند            خردمند و روشن روان آمدند

         زبان تيز بگشاد دستان سام            لبى پر ز خنده دلى شادكام‏

         نخست آفرين جهاندار كرد            دل موبد از خواب بيدار كرد

         چنين گفت كز داور راد و پاك            دل ما پر امّيد و ترس است و باك‏

         ببخشايش اميد و ترس از گناه            بفرمانها ژرف كردن نگاه‏

         ستودن مر او را چنان چون توان            شب و روز بودن بپيشش نوان‏

         خداوند گردنده خورشيد و ماه            روان را بنيكى نماينده راه‏

         بدويست گيهان خرّم بپاى            همو داد و داور بهر دو سراى‏

         بهار آرد و تير ماه و خزان            بر آرد پر از ميوه دار رزان‏

         جوان داردش گاه با رنگ و بوى            گهش پير بينى دژم كرده روى‏

         ز فرمان و رايش كسى نگذرد            پى مور بى‏او زمين نسپرد

         بدانگه كه لوح آفريد و قلم            بزد بر همه بودنيها رقم‏

         جهان را فزايش ز جفت آفريد            كه از يك فزونى نيايد پديد

         ز چرخ بلند اندر آمد سخن            سراسر همين است گيتى ز بن‏

         زمانه بمردم شد آراسته            و زو ارج گيرد همى خواسته‏

         اگر نيستى جفت اندر جهان            بماندى تواناى اندر نهان‏

         و ديگر كه مايه ز دين خداى            نديدم كه ماندى جوان را بجاى‏

         بويژه كه باشد ز تخم بزرگ            چو بى‏جفت باشد بماند سترگ‏

         چه نيكوتر از پهلوان جوان            كه گردد بفرزند روشن روان‏

         چو هنگام رفتن فراز آيدش            بفرزند نو روز باز آيدش‏

         بگيتى بماند ز فرزند نام            كه اين پور زالست و آن پور سام‏

         بدو گردد آراسته تاج و تخت            از ان رفته نام و بدين مانده بخت‏

         كنون اين همه داستان منست            گل و نرگس بوستان منست‏

         كه از من رميدست صبر و خرد            بگوييد كين را چه اندر خورد

         نگفتم من اين تا نگشتم غمى            بمغز و خرد در نيامد كمى‏

         همه كاخ مهراب مهر منست            زمينش چو گردان سپهر منست‏

         دلم گشت با دخت سيندخت رام            چه گوينده باشد بدين رام سام‏

         شود رام گوئى منوچهر شاه            جوانى گمانى برد يا گناه‏

         چه مهتر چه كهتر چو شد جفت جوى            سوى دين و آيين نهادست روى‏

         بدين در خردمند را جنگ نيست            كه هم راه دينست و هم ننگ نيست‏

         چه گويد كنون موبد پيش بين            چه دانيد فرزانگان اندرين‏

         ببستند لب موبدان و ردان            سخن بسته شد بر لب بخردان‏

         كه ضحّاك مهراب را بدنيا            دل شاه از يشان پر از كيميا

         گشاده سخن كس نيارست گفت            كه نشنيد كس نوش با نيش جفت‏

         چو نشنيد از ايشان سپهبد سخن            بجوشيد و راى نو افگند بن‏

         كه دانم كه چون اين پژوهش كنيد            بدين راى بر من نكوهش كنيد

         و ليكن هر آن كو بود پر منش            ببايد شنيدن بسى سرزنش‏

         مرا اندرين گر نمايش كنيد            و زين بند راه گشايش كنيد

         بجاى شما آن كنم در جهان            كه با كهتران كس نكرد از مهان‏

         ز خوبى و از نيكى و راستى            ز بد ناورم بر شما كاستى‏

         همه موبدان پاسخ آراستند            همه كام و آرام او خواستند

         كه ما مر ترا يك بيك بنده‏ايم            نه از بس شگفتى سرافگنده‏ايم‏

         ابا آنكه مهراب ازين پايه نيست            بزرگست و گرد و سبك مايه نيست‏

         بدانست كز گوهر اژدهاست            و گر چند بر تازيان پادشاست‏

         اگر شاه را بد نگردد گمان            نباشد از و ننگ بر دودمان‏

         يكى نامه بايد سوى پهلوان            چنان چون تو دانى بروشن روان‏

         ترا خود خرد زان ما بيشتر            روان و گمانت به انديش‏تر

         مگر كو يكى نامه نزديك شاه            فرستد كند راى او را نگاه‏

         منوچهر هم راى سام سوار            نپردازد از ره بدين مايه كار

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گورزا

(ص مف) = گورزاده:
۱- در گذشته چون زن آبستنی که زادنش نزدیک بود می‌مرد، او را در گور می‌نهادند و شخصی را روی گور می‌گماشتند و نی یا لوله‌ای از درون گور به بیرون می‌گذاشتند تا چون کودک زاده شود ...

گورستان

(رِ) (اِمر.) قبرستان.

گورماست

(اِمر.) = گوره ماست:
۱- ماستی که از شیر گورخر باشد.
۲- ماست چکیده‌ای است که شیر خام در آن داخل کنند و بر هم زنند و خورند و گاه آب غوره یا سماق در آن زنند.

گورن

(رَ) (اِ.) [ تر - جغتابی ]
۱- حلقه‌ای که لشکری در گرد چیزی تشکیل دهد.
۲- نوعی اردوگاه که به وسیله گردونه‌هایی - که به شکل دایره تنظیم کنند - سنگربندی شود.

گورک

(رَ) (اِ.) سنگی که گازران جامه بر آن زنند و شویند.

گورک

(~.) (اِ.) غوره، حصرم.

گورکن

(~.) (اِمر.) پستاندار شبگرد نقب زن از تیره راسوسانان.

گورکن

(کَ) (ص فا.) قبرکن.

گورگا

(گَ وُ) (اِ.) [ مغ. ] = گورگه: طبل، کوس.

گوری

(حامص.) عشرت، نشاط.

گوریده

(دَ یا دِ) (اِمف) آشفته، درهم و برهم.

گوریش

(گَ یا گُ) (ص مر.) = گاوریش: احمق، ابله.

گوریل

[ فر. ] (اِ.) نوعی از میمون شبیه به انسان که بلندی اش تا دو متر هم می‌رسد، دُم ندارد و بدنش از موهای بلند و زیادی پوشیده شده‌است.

گوز

(گُ) (اِ.) چشم، عین.

گوز

(گَ) (اِ.) گردو، جوز.

گوز

(اِ.) باد صداداری که از مخرج انسان خارج می‌شود، تیز، ضرطه. ؛ ~ چه ربطی به شقیقه دارد کنایه از: دو چیز نامتجانس و نامربوط، جواب حرف نامربوط. ؛گنده ~ی کردن ادعا کردن، تفاخر بی ...

گوز معلق

(مُ عَ لَ) (اِ.) (عا.) با سر به زمین خوردن، شدیداً به زمین خوردن.

گوزن

(گَ وَ) (اِ.) هر یک از جانوران متعلق به گونه‌های مختلف تیره گوزن‌ها در اندازه و رنگ‌های گوناگون ؛ گاو کوهی.

گوزو

(ص مر.) (عا.) آن که زیاد می‌گوزد. کنایه از آدم بی اهمیت.

گوزگند

(گَ)
۱- (اِمر.) ضرطه بد بو.
۲- کنایه از: سخنان لاف و گزاف و هرزه.


دیدگاهتان را بنویسید