شاهنامه فردوسی – راى زدن زال با موبدان در كار رودابه

راى زدن زال با موبدان در كار رودابه

      

چو خورشيد تابان بر آمد ز كوه            برفتند گردان همه همگروه‏

         بديدند مر پهلوان را پگاه            و زان جايگه بر گرفتند راه‏

         سپهبد فرستاد خواننده را            كه خواند بزرگان داننده را

         چو دستور فرزانه با موبدان            سر افراز گردان و فرخ ردان‏

         بشادى بر پهلوان آمدند            خردمند و روشن روان آمدند

         زبان تيز بگشاد دستان سام            لبى پر ز خنده دلى شادكام‏

         نخست آفرين جهاندار كرد            دل موبد از خواب بيدار كرد

         چنين گفت كز داور راد و پاك            دل ما پر امّيد و ترس است و باك‏

         ببخشايش اميد و ترس از گناه            بفرمانها ژرف كردن نگاه‏

         ستودن مر او را چنان چون توان            شب و روز بودن بپيشش نوان‏

         خداوند گردنده خورشيد و ماه            روان را بنيكى نماينده راه‏

         بدويست گيهان خرّم بپاى            همو داد و داور بهر دو سراى‏

         بهار آرد و تير ماه و خزان            بر آرد پر از ميوه دار رزان‏

         جوان داردش گاه با رنگ و بوى            گهش پير بينى دژم كرده روى‏

         ز فرمان و رايش كسى نگذرد            پى مور بى‏او زمين نسپرد

         بدانگه كه لوح آفريد و قلم            بزد بر همه بودنيها رقم‏

         جهان را فزايش ز جفت آفريد            كه از يك فزونى نيايد پديد

         ز چرخ بلند اندر آمد سخن            سراسر همين است گيتى ز بن‏

         زمانه بمردم شد آراسته            و زو ارج گيرد همى خواسته‏

         اگر نيستى جفت اندر جهان            بماندى تواناى اندر نهان‏

         و ديگر كه مايه ز دين خداى            نديدم كه ماندى جوان را بجاى‏

         بويژه كه باشد ز تخم بزرگ            چو بى‏جفت باشد بماند سترگ‏

         چه نيكوتر از پهلوان جوان            كه گردد بفرزند روشن روان‏

         چو هنگام رفتن فراز آيدش            بفرزند نو روز باز آيدش‏

         بگيتى بماند ز فرزند نام            كه اين پور زالست و آن پور سام‏

         بدو گردد آراسته تاج و تخت            از ان رفته نام و بدين مانده بخت‏

         كنون اين همه داستان منست            گل و نرگس بوستان منست‏

         كه از من رميدست صبر و خرد            بگوييد كين را چه اندر خورد

         نگفتم من اين تا نگشتم غمى            بمغز و خرد در نيامد كمى‏

         همه كاخ مهراب مهر منست            زمينش چو گردان سپهر منست‏

         دلم گشت با دخت سيندخت رام            چه گوينده باشد بدين رام سام‏

         شود رام گوئى منوچهر شاه            جوانى گمانى برد يا گناه‏

         چه مهتر چه كهتر چو شد جفت جوى            سوى دين و آيين نهادست روى‏

         بدين در خردمند را جنگ نيست            كه هم راه دينست و هم ننگ نيست‏

         چه گويد كنون موبد پيش بين            چه دانيد فرزانگان اندرين‏

         ببستند لب موبدان و ردان            سخن بسته شد بر لب بخردان‏

         كه ضحّاك مهراب را بدنيا            دل شاه از يشان پر از كيميا

         گشاده سخن كس نيارست گفت            كه نشنيد كس نوش با نيش جفت‏

         چو نشنيد از ايشان سپهبد سخن            بجوشيد و راى نو افگند بن‏

         كه دانم كه چون اين پژوهش كنيد            بدين راى بر من نكوهش كنيد

         و ليكن هر آن كو بود پر منش            ببايد شنيدن بسى سرزنش‏

         مرا اندرين گر نمايش كنيد            و زين بند راه گشايش كنيد

         بجاى شما آن كنم در جهان            كه با كهتران كس نكرد از مهان‏

         ز خوبى و از نيكى و راستى            ز بد ناورم بر شما كاستى‏

         همه موبدان پاسخ آراستند            همه كام و آرام او خواستند

         كه ما مر ترا يك بيك بنده‏ايم            نه از بس شگفتى سرافگنده‏ايم‏

         ابا آنكه مهراب ازين پايه نيست            بزرگست و گرد و سبك مايه نيست‏

         بدانست كز گوهر اژدهاست            و گر چند بر تازيان پادشاست‏

         اگر شاه را بد نگردد گمان            نباشد از و ننگ بر دودمان‏

         يكى نامه بايد سوى پهلوان            چنان چون تو دانى بروشن روان‏

         ترا خود خرد زان ما بيشتر            روان و گمانت به انديش‏تر

         مگر كو يكى نامه نزديك شاه            فرستد كند راى او را نگاه‏

         منوچهر هم راى سام سوار            نپردازد از ره بدين مايه كار

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گفتن

(گُ تَ) [ په. ] (مص م.)
۱- صحبت کردن، حرف زدن.
۲- به نظم درآوردن، سرودن.
۳- معتقد بودن.
۴- آواز خواندن.
۵- پنداشتن، تصور کردن.
۶- نامیدن.

گفتگو

(گُ تُ) (حامص.) = گفت و گوی: مباحثه، مجادله، مکالمه.

گل

(گُ) [ په. ] (اِ.)
۱- عضو تولید مثلی و تکثیر گیاهان که از برگ‌های تغییر شکل یافته به وجود آمده‌است. گل ممکن است سلول‌های هر دو جنس نر و ماده را شامل باشد و یا فقط ممکن است سلول‌های یک ...

گل

باقالی (گُ) (ص.) دارای خال‌ها یا لکه‌های رنگی در یک زمینه مشخص.

گل

(~.) [ انگ. ] (اِ.)
۱- دروازه، در بازی‌هایی مانند فوتبال، جایی که باید توپ داخل آن شود تا امتیاز به دست بیاید.
۲- امتیازی که پس از عبور توپ از دروازه یا سبد یک تیم به تیم مقابل تعلق گیرد.

گل

(گِ) [ په. ] (اِ.) خاک آمیخته با آب. ؛ در جایی را ~گرفتن کنایه از: جایی را یک باره تعطیل کردن.

گل

(گَ) (اِ.) (عا.) گردن، گلو.

گل آذین

(گُ) (اِمر.)
۱- آرایش و چگونگی قرار گرفتن گل‌ها بر روی ساقه گیاهان.
۲- نامی از نام‌های زنان.

گل آرایی

(~.) (حامص.) هنر ترکیب و تنظیم گل و متفرعات آن از قبیل برگ و شاخه در گلدان به کمک عناصر و عواملی از قبیل سنگ ریزه و کنده درخت و امثال آن به نحو متناسب.

گل افشان

(گُ. اَ) = گل افشاننده:
۱- (ص فا.) افشاننده گل، گل ریز.
۲- (حامص.) گل افشاندن خاصه در ایام جشن (مانند نوروز).
۳- (اِمر.) نوعی آتشبازی.
۴- مخملک، سرخک و آبله مرغان.

گل انداختن

(~. اَ تَ) (مص ل.)(عا.)
۱- سرخ شدن، برافروخته شدن.
۲- گرم شدن (گفتگو).
۳- نقش انداختن.

گل اندود کردن

(گِ. اَ. کَ دَ) (مص م.) مالیدن گل بر بام و غیره.

گل بیز

(گُ) (ص فا.)
۱- گل افشان، گلریز.
۲- معطر، خوشبو.

گل خواندن

(~. خا دَ) (مص ل.) در اصطلاح قماربازان همه نقد خود را یکباره بر داو نهادن، در این موقع کلمه «گل» را بر زبان رانند.

گل خوچه

(~. چَ یا چِ) (اِ.) نک غلغلج، غلغلک.

گل ریزان

(~.)(ص مر.) مراسم گلریزی به سر عروس و د اماد یا به سر پهلوان در زورخانه.

گل سرسبد

(گُ لِ سَ. سَ بَ)(ص مر.)کنایه از: آدم محبوب و برگزیده.

گل سوری

(~) (اِمر.) گل سرخ.

گل فروشی

(~. فُ) (اِ.)
۱- عمل فروختن گل.
۲- فروشگاهی که در آن گل می‌فروشند.

گل قند

(~. قَ) [ فا - معر. ] (اِمر.) نوعی مربا که از برگ‌های گل سرخ و شکر (یا قند) در آفتاب پرورش دهند و آن به منظور تقویت و لینت مزاج تجویز می‌شده، گلشکر، گلنگبین.


دیدگاهتان را بنویسید