شاهنامه فردوسی – آگاهى يافتن سيندخت از كار رودابه

آگاهى يافتن سيندخت از كار رودابه

      

          ميان سپهدار و آن سرو بن            زنى بود گوينده شيرين سخن‏

         پيام آوريدى سوى پهلوان            هم از پهلوان سوى سرو روان‏

         سپهدار دستان مر او را بخواند            سخن هر چه بشنيد با او براند

         بدو گفت نزديك رودابه رو            بگويش كه اى نيك دل ماه نو

         سخن چون ز تنگى بسختى رسيد            فراخيش را زود بينى كليد

         فرستاده باز آمد از پيش سام            ابا شادمانى و فرخ پيام‏

         بسى گفت و بشنيد و زد داستان            سر انجام او گشت همداستان‏

  دیوان حافظ - دلبر برفت و دلشدگان را خبر نکرد

         سبك پاسخ نامه زن را سپرد            زن از پيش او بازگشت و ببرد

         بنزديك رودابه آمد چو باد            بدين شادمانى و را مژده داد

         پرى روى بر زن درم بر فشاند            بكرسى‏ء زر پيكرش بر نشاند

         يكى شاره سر بند پيش آوريد            شده تار و پود اندرو ناپديد

         همه پيكرش سرخ ياقوت و زر            شده زر همه ناپديد از گهر

         يكى جفت پر مايه انگشترى            فروزنده چون بر فلك مشترى‏

         فرستاد نزديك دستان سام            بسى داد با آن درود و پيام‏

         زن از حجره آنگه بايوان رسيد            نگه كرد سيندخت او را بديد

  دیوان حافظ - عکس روی تو چو در آینه جام افتاد

         زن از بيم برگشت چون سند روس            بترسيد و روى زمين داد بوس‏

         پر انديشه شد جان سيندخت ازوى            بآواز گفت از كجائى بگوى‏

         زمان تا زمان پيش من بگذرى            بحجره در آيى بمن ننگرى‏

         دل روشنم بر تو شد بدگمان            بگوئى مرا تا زهى گر كمان‏

         بدو گفت زن من يكى چاره جوى            همى نان فراز آرم از چند روى‏

         بدين حجره رودابه پيرايه خواست            بدو دادم اكنون همينست راست‏

         بياوردمش افسر پر نگار            يكى حلقه پر گوهر شاهوار

         بدو گفت سيندخت بنمائيم            دل بسته ز انديشه بگشائيم‏

  دیوان حافظ - دل می‌رود ز دستم صاحب‌دلان خدا را

         سپردم برودابه گفت اين دو چيز            فزون خواست اكنون بيارمش نيز

         بها گفت بگذار بر چشم من            يكى آب بر زن برين خشم من‏

         درم گفت فردا دهد ماه روى            بها تا نيابم تو از من مجوى‏

         همى كژّ دانست گفتار او            بياراست دل را به پيكار او

         بيامد بجستش برو آستى            همى جست از و كژى و كاستى‏

         بخشم اندرون شد از ان زن غمى            بخوارى كشيدش بروى زمى‏

         چو آن جامهاى گرانمايه ديد            هم از دست رودابه پيرايه ديد

         در كاخ بر خويشتن بر ببست            از انديشگان شد بكردار مست‏

  شاهنامه فردوسی - رفتن ايرج بسوى پدر

         بفرمود تا دخترش رفت پيش            همى دست بر زد برخسار خويش‏

         دو گل را بدو نرگس خوابدار            همى شست تا شد گلان آبدار

         برودابه گفت اى سر افراز ماه            گزين كردى از ناز بر گاه چاه‏

         چه ماند از نكو داشتى در جهان            كه ننمودمت آشكار و نهان‏

         ستمگر چرا گشتى اى ماه روى            همه رازها پيش مادر بگوى‏

         كه اين زن ز پيش كه آيد همى            به پيشت ز بهر چه آيد همى‏

         سخن بر چه سانست و آن مرد كيست            كه زيباى سر بند و انگشتريست‏

  شاهنامه فردوسی - گرفتار شدن نوذر به دست افراسياب

         ز گنج بزرگ افسر تازيان            بما ماند بسيار سود و زيان‏

         بدين نام بد داد خواهى بباد            چو من زاده‏ام دخت هرگز مباد

         زمين ديد رودابه و پشت پاى            فرو ماند از خشم مادر بجاى‏

         فرو ريخت از ديدگان آب مهر            بخون دو نرگس بياراست چهر

         بمادر چنين گفت كاى پر خرد            همى مهر جان مرا بشكرد

         مرا مام فرخ نزادى ز بن            نرفتى ز من نيك يابد سخن‏

         سپهدار دستان بكابل بماند            چنين مهر اويم بر آتش نشاند

         چنان تنگ شد بر دلم بر جهان            كه گريان شدم آشكار و نهان‏

  دیوان حافظ - زلف‌آشفته و خوی‌کرده و خندان‌لب و مست

         نخواهم بدن زنده بى‏روى او            جهانم نيرزد بيك موى او

         بدان كو مرا ديد و با من نشست            بپيمان گرفتيم دستش بدست‏

         فرستاده شد نزد سام بزرگ            فرستاده پاسخ بزال سترگ‏

         زمانى بپيچيد و دستور بود            سخنهاى بايسته گفت و شنود

         فرستاده را داد بسيار چيز            شنيدم همه پاسخ سام نيز

         بدست همين زن كه كنديش موى            زدى بر زمين و كشيدى بروى‏

         فرستاده آرنده نامه بود            مرا پاسخ نامه اين جامه بود

         فرو ماند سيندخت زان گفتگوى            پسند آمدش زال را جفت اوى‏

  دیوان حافظ - بلبلی برگ گلی خوش رنگ در منقار داشت

         چنين داد پاسخ كه اين خرد نيست            چو دستان ز پر مايگان گرد نيست‏

         بزرگست پور جهان پهلوان            همش نام و هم راى روشن روان‏

         هنرها همه هست و آهو يكى            كه گردد هنر پيش او اندكى‏

         شود شاه گيتى بدين خشمناك            ز كابل بر آرد بخورشيد خاك‏

         نخواهد كه از تخم ما بر زمين            كسى پاى خوار اندر آرد بزين‏

         رها كرد زن را و بنواختش            چنان كرد پيدا كه نشناختش‏

         چنان ديد رودابه را در نهان            كجا نشنود پند كس در جهان‏     

  دیوان حافظ - نیست در شهر نگاری که دل ما ببرد

     بيامد ز تيمار گريان بخفت            همى پوست بر تنش گفتى بكفت‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

عمري به راه عزلت و بيگانگي شدم
کآگه نبود خاطرم از لطف همدمي
«پژمان بختياري»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گیلاس

[ انگ. ] (اِ.) فنجان، لیوان مخصوصاً لیوان پایه دار بلوری.

گیلاس

(اِ.) درختی است از تیره گل سرخیان که دارای گونه‌های مختلف است. میوه اش سفت و خوشمزه و شیرین است.

گیلو

(اِ.) = گیلوئی: قسمت فاصله بین طاق عمارت و دیوار که بر آن نقاشی و گچ بری کنند و آن به منزله گلوی طاق و سقف است.

گیلک

(لَ) (اِ.) منسوب به گیلان.

گیلکی

(لَ) (ص نسب.)
۱- منسوب به گیلک، زبان مردم گیلان از زبان‌های ایرانی از خانواده هندواروپایی.
۲- (اِ.) گوشه‌ای در آواز دشتی از ملحقات شور (موسیقی).

گیلی

(اِ.) پشته، تل.

گیم

(گِ) [ انگ. ] (اِ.) دور بازی مثلاً در بازی تنیس یا والیبال.

گیوتین

[ فر. ] (اِ.) آلتی برای قطع کردن سَر مجرمان که در سال ۱۷۹۲ م. در فرانسه به کار افتاد.

گیومه

(مِ) [ فر. ] (اِ.) علامتی که به این شکل «» در دو طرف کلمه می‌گذارند.

گیوه

(وِ) (اِ.) نوعی کفش که رویه آن از نخ یا ابریشم بافته می‌شود. ؛ ~ها را ورکشیدن کنایه از: تصمیم به رفتن گرفتن و آماده حرکت شدن.

گیپور

(اِ.) نوعی پارچه توری زبر و پر از نقش‌های گل و بوته برجسته.

ی

(حر.) سی و دومین حرف از الفبای فارسی برابر با ۱۰ در حساب ابجد.

ی

(پس.) این حرف به آخر اسم ملحق شود برای افاده نسبت بین دو چیز و آن برای معانی متعدد بود.
۱- مطلق نسبت، و آن بر چند قسم است:الف - نسبت به مکان: شیرازی، اصفهانی، رامسری. ب - نسبت به ...

ی

(پس.) به آخر کلمه درآید و نشانه نکره بودن باشد: پادشاهی، مردی، گلی.

ی

(مجهول) در قدیم تلفظ ح را به صورت «ی» می‌نوشتند و آن را یای مجهول می‌نامیدند (مق. یای معروف) مانند: دلیر. این تلفظ در قرن‌های اخیر از میان رفته و بدل به یای معروف شده و امروزه فرقی بین ...

ی

(معروف) تلفظ «i» را به صورت «ی» می‌نوشتند و می‌نویسیم و آن را در قدیم یای معروف می‌نامیدند (مق.) یای مجهول مانند:پذیر.

یأجوج

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- نام یکی از دو قبیله وحشی ساکن در پشت کوه‌های قفقاز.
۲- کنایه از: انسان‌های وحشی.

یأس

(یَ) [ ع. ] (اِ.) ناامیدی، ناامید شدن.

یا

[ ع. ] (حر.) حرف ندا به معنای «ای»، «ایا».

یا

(حر رب.) به معنای ذیل آید: الف - ح رف ربط و عطف که معنای تردید یا اختیار را می‌رساند. ب - حرف شرط با فعل منفی آید و برای مفهوم مثبت آن فعل معنی ادات شرط دهد.


دیدگاهتان را بنویسید