مقدمه شاهنامه فردوسی

بنام خداوند جان و خرد                       كزين برتر انديشه بر نگذرد

خداوند نام و خداوند جاى                      خداوند روزى‏ده رهنماى‏

         خداوند كيوان و گردان سپهر                   فروزنده ماه و ناهيد و مهر

         ز نام و نشان و گمان برترست                    نگارنده برشده پيكرست‏

         به بينندگان آفريننده را                        نبينى مرنجان دو بيننده را

         نيابد بدو نيز انديشه راه                         كه او برتر از نام و از جايگاه‏

         سخن هر چه زين گوهران بگذرد                    نيابد بدو راه جان و خرد

         خرد گر سخن برگزيند همى                   همان را گزيند كه بيند همى‏

         ستودن نداند كس او را چو هست               ميان بندگى را ببايدت بست‏

         خرد را و جان را همى سنجد اوى            در انديشۀ سخته كى گنجد اوى‏

         بدين آلت راى و جان و زبان                        ستود آفريننده را كى توان‏

         به هستيش بايد كه خستو شوى                ز گفتار بى‏كار يك سو شوى‏

         پرستنده باشى و جوينده راه                   بژرفى بفرمانش كردن نگاه‏

         توانا بود هر كه دانا بود                         ز دانش دل پير برنا بود

         از اين پرده برتر سخن گاه نيست          ز هستى مر انديشه را راه نيست‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

آن

۱ - پسوند دال بر زمان: بامدادان، ناگاهان.
۲- پسوند دال بر مکان و موطن: گیلان، یونان، ایران، دیلمان.
۳- پسوند حاصل مصدر است در آخر ریشه فعل: چادردران کردن، راه جامه دران.
۴- پسوند دال بر کثرت و استمرار در آخر اسم فاعل (مرخم.): درم - ریزان، گلریزان.
۵- پسوند صفت فاعلی در آخر ریشه فعل = مفرد امر حاضر: خرامان، روان، نگران.
۶- پسوند دال بر نسبت بنوت و فرزندی: اردشیر بابکان (اردشیر پسر بابک)، خسرو قبادان (خسرو پسر قباد).
۷- پسوند دال بر جشن و آذین و شادمانی و سوگ: آشتی کنان، آینه بندان.
۸- گاه به آخر صفات پیوندد و تغییری در معنی و نوع کلمه نمی‌دهد: شادان، آبادان.
۹- پسوند جمع: یکی از دو علامت جمع پارسی است و آن در موارد ذیل به کار رود: الف: جانداران (انسان و حیوان) و نام اقوام و ملل به «ان» نیز جمع بسته شوند: مردان، اسبان، ترکان. ب: بعضی اعضای بدن (که زوج و متعدد باشند) علاوه بر «ها» به «ان» نیز جمع بسته شوند: چشمان، ابروان. ج: کلمات ذیل دال بر زمان: علاوه بر «ها» به «ان» جمع بسته شوند: روزگاران، روزان، شبان.

دیدگاهتان را بنویسید