مقدمه شاهنامه فردوسی

بنام خداوند جان و خرد                       كزين برتر انديشه بر نگذرد

خداوند نام و خداوند جاى                      خداوند روزى‏ده رهنماى‏

         خداوند كيوان و گردان سپهر                   فروزنده ماه و ناهيد و مهر

         ز نام و نشان و گمان برترست                    نگارنده برشده پيكرست‏

         به بينندگان آفريننده را                        نبينى مرنجان دو بيننده را

         نيابد بدو نيز انديشه راه                         كه او برتر از نام و از جايگاه‏

         سخن هر چه زين گوهران بگذرد                    نيابد بدو راه جان و خرد

         خرد گر سخن برگزيند همى                   همان را گزيند كه بيند همى‏

         ستودن نداند كس او را چو هست               ميان بندگى را ببايدت بست‏

         خرد را و جان را همى سنجد اوى            در انديشۀ سخته كى گنجد اوى‏

         بدين آلت راى و جان و زبان                        ستود آفريننده را كى توان‏

         به هستيش بايد كه خستو شوى                ز گفتار بى‏كار يك سو شوى‏

         پرستنده باشى و جوينده راه                   بژرفى بفرمانش كردن نگاه‏

         توانا بود هر كه دانا بود                         ز دانش دل پير برنا بود

         از اين پرده برتر سخن گاه نيست          ز هستى مر انديشه را راه نيست‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

ی

(پس.) این حرف به آخر اسم ملحق شود برای افاده نسبت بین دو چیز و آن برای معانی متعدد بود.
۱- مطلق نسبت، و آن بر چند قسم است:الف - نسبت به مکان: شیرازی، اصفهانی، رامسری. ب - نسبت به چیز: ارغوانی، پرنیانی، زعفرانی. ج - نسبت به شخص: اسرافیلی.
۲- سازندگی و فروشندگی را رساند: کبابی، چلوپزی.
۳- اتصاف و دارندگی را رساند به جای «ور»، «مند»: هنری = هنرمند و نامی = نامور.
۴- معنی فاعلی دهد: خونی = خون کننده، خون ریزنده.
۵- معنی مفعولی دهد: زندانی = به زندان انداخته.
۶- گاه به آخر مصدر اضافه شود و معنی لیاقت دهد:خوردنی، پوشیدنی، سوختنی.

دیدگاهتان را بنویسید