شاهنامه فردوسی – گمراه كردن اهريمن كاوس را و به آسمان رفتن كاوس

گمراه كردن اهريمن كاوس را و گمراه كردن اهريمن كاوس را و به آسمان رفتن كاوس

          چنان بد كه ابليس روزى پگاه            يكى انجمن كرد پنهان ز شاه‏

         بديوان چنين گفت كامروز كار            برنج و بسختيست با شهريار

         يكى ديو بايد كنون نغز دست            كه داند ز هر گونه راى و نشست‏

         شود جان كاوس بى‏ره كند            بديوان برين رنج كوته كند

         بگرداندش سر ز يزدان پاك            فشاند بر آن فرّ زيباش خاك‏

         شنيدند و بر دل گرفتند ياد            كس از بيم كاوس پاسخ نداد

         يكى ديو دژخيم بر پاى خاست            چنين گفت كين چرب دستى مراست‏

         غلامى بياراست از خويشتن            سخن‏گوى و شايسته انجمن‏

         همى بود تا يك زمان شهريار            ز پهلو برون شد ز بهر شكار

         بيامد بر او زمين بوس داد            يكى دسته گل بكاوس داد

         چنين گفت كين فرّ زيباى تو            همى چرخ گردان سزد جاى تو

         بكام تو شد روى گيتى همه            شبانى و گردنكشان چون رمه‏

         يكى كار ماندست كاندر جهان            نشان تو هرگز نگردد نهان‏

         چه دارد همى آفتاب از تو راز            كه چون گردد اندر نشيب و فراز

         چگونست ماه و شب و روز چيست            برين گردش چرخ سالار كيست‏

         دل شاه ازان ديو بى‏راه شد            روانش ز انديشه كوتاه شد

         گمانش چنان شد كه گردان سپهر            بگيتى مر او را نمودست چهر

         ندانست كين چرخ را مايه نيست            ستاره فراوان و ايزد يكيست‏

         همه زير فرمانش بيچاره‏اند            كه با سوزش و جنگ و پتياره‏اند

         جهان آفرين بى‏نيازست ازين            ز بهر تو بايد سپهر و زمين‏

         پر انديشه شد جان آن پادشا            كه تا چون شود بى‏پر اندر هوا

         ز دانندگان بس بپرسيد شاه            كزين خاك چندست تا چرخ ماه‏

         ستاره شمر گفت و خسرو شنيد            يكى كژّ و ناخوب چاره گزيد

         بفرمود پس تا بهنگام خواب            برفتند سوى نشيم عقاب‏

         ازان بچّه بسيار برداشتند            بهر خانه بر دو بگذاشتند

         همى پرورانيدشان سال و ماه            بمرغ و بگوشت بره چندگاه‏

         چو نيرو گرفتند هر يك چو شير            بدان سان كه غرم آوريدند زير

         ز عود قمارى يكى تخت كرد            سر درزها را بزر سخت كرد

         بپهلوش بر نيزهاى دراز            ببست و بران گونه بر كرد ساز

         بياويخت از نيزه ران بره            ببست اندر انديشه دل يك سره‏

         ازان پس عقاب دلاور چهار            بياورد و بر تخت بست استوار

         نشست از بر تخت كاوس شاه            كه اهريمنش برده بد دل ز راه‏

         چو شد گرسنه تيز پرّان عقاب            سوى گوشت كردند هر يك شتاب‏

         ز روى زمين تخت برداشتند            ز هامون بابر اندر افراشتند

         بدان حد كه رويشان بود نيرو بجاى            سوى گوشت كردند آهنگ و راى‏

         شنيدم كه كاوس شد بر فلك            همى رفت تا بر رسد بر ملك‏

         دگر گفت ازان رفت بر آسمان            كه تا جنگ سازد بتير و كمان‏

         ز هر گونه هست آواز اين            نداند بجز پر خرد راز اين‏

         پريدند بسيار و ماندند باز            چنين باشد آن كس كه گيردش آز

         چو با مرغ پرّنده نيرو نماند            غمى گشت و پرها بخوى در نشاند

         نگونسار گشتند ز ابر سياه            كشان بر زمين از هوا تخت شاه‏

         سوى بيشه شير چين آمدند            بآمل بروى زمين آمدند

         نكردش تباه از شگفتى جهان            همى بودنى داشت اندر نهان‏

         سياوش زو خواست كايد پديد            ببايست لختى چميد و چريد

         بجاى بزرگى و تخت نشست            پشيمانى و درد بودش بدست‏

         بمانده ببيشه درون زار و خوار            نيايش همى كرد با كردگار

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

چه

(چِ یا چَ) (پس.) پسوندی است دال بر تصغیر: باغچه، کوچه، آلوچه، کتابچه.

چهار

(چِ یا چَ) [ په. ] (اِ.) عدد اصلی میان سه و پنج، دوبرابر دو.

چهار ارکان

(~. اَ) [ فا - ع. ] (اِمر.)
۱- چهار حد جهان: مشرق، مغرب، شمال و جنوب.
۲- نوعی خیمه چهارگانه.

چهار مضراب

(~. مِ) [ فا - ع. ] (اِمر.) = چارمضراب: اصطلاحی است در نواختن آهنگ موسیقی، نوعی از آهنگ موسیقی که نوازنده ساز در دستگاه‌های مختلف آواز می‌نوازد تا آوازخوان برای خواندن مهیا شود، گونه‌ای از زدن که زننده خواننده ...

چهارآیین

(چَ) (اِمر.) چهار مذهب معروف اهل سنت: حنفی، شافعی، مالکی، حنبلی.

چهارآیینه

(~. نِ) (اِمر.) نوعی جامه جنگ که در قدیم به هنگام جنگ می‌پوشیدند و آن دارای چهار قطعه آهن صیقل داده بود که روی سینه، پشت سر و سر زانوها نصب می‌شد.

چهاربالش

(~. لِ) (اِمر.)
۱- بالش‌های چهار - گانه، که هنگام بر تخت نشستن پادشاه، پشت سر و زیر پا و دو طرف او می‌گذاشتند.
۲- تخت، مسند.
۳- چهار عنصر (آب، خاک، آتش و باد).

چهارتخم

(~. تُ) (اِمر.) = چهارتخمه. چارتخم: مخلوط دانه‌های قدومه و بارهنگ و بهدانه و سپستان است که جوشانده آن‌ها به دلیل داشتن لعاب فراوان به عنوان ملین و نرم کننده سینه و خلط آور در امراض ریه مصرف می‌شود.

چهارتکبیر

(~. تَ) [ فا - ع. ] (اِمر.) اشاره‌است به نماز میت که در آن چهار تکبیر باید بگویند.

چهارتکبیر زدن

(~. تَ. زَ دَ) (مص ل.) ترک دنیا گفتن.

چهارجوهر

(~. جَ هَ) (اِمر.) چهار ستاره از بنات النعش که آن‌ها را نعش گویند.

چهارده

(چَ یا چِ دَ) (اِ.) عدد اصلی بین سیزده و پانزده، ده به علاوه چهار.

چهاردیواری

(چَ یا چَ) (اِمر.)
۱- هر جا که از چهارطرف محصور و دیوار باشد، محوطه.
۲- (کن.) خانه و کاشانه.

چهارزانو

(~.) (اِمر.)حالتی مؤدبانه از نشستن که ساق پای چپ زیر زانوی راست و ساق پای راست زیر زانوی چپ قرار می‌گیرد.

چهارسو

(~.) [ په. ] (اِمر.)
۱- چهارجانب: شمال، جنوب، مشرق، مغرب.
۲- چهارراه.
۳- چهارراه میان بازار، چارسوق، چارسوک.
۴- (کن.) دنیا، جهان.

چهارشاخ

(~.) (اِمر.) آلتی چوبی چهار شاخه و دسته دار که با آن خرمن کوفته را بر باد می‌دهند تا کاه از دانه جدا شود.

چهارشانه

(~. نِ) (ص مر.) مرد تنومند که دارای شانه‌های پهن باشد.

چهارشنبه

(~. شَ بِ) [ فا - عبر. ] (اِمر.) روز پنجم از ایام هفته مسلمانان.

چهارشنبه سوری

(~. شَ بِ) (اِمر.) غروب آخرین سه شنبه سال که در آن شب معمولاً هفت بوته آتش درست می‌کنند و به ترتیب از روی آن می‌پرند و می‌گویند: سرخی تو از من زردی من از تو.

چهارضلعی

(~. ض) [ فا - ع. ] (ص نسب.) صفحه‌ای است محدود به یک خط شکسته چهاربر و انواع آن عبارت است از: مربع، مربع مستطیل، لوزی، متوازی الاضلاع، ذوزنقه، چهارضلعی محاطی، چهارضلعی محیط، چهاربر.


دیدگاهتان را بنویسید