شاهنامه فردوسی – ستایش خرد

گفتار اندر ستایش خرد

        كنون اى خردمند وصف خرد            بدين جايگه گفتن اندر خورد

         كنون تا چه دارى بيار از خرد            كه گوش نيوشنده زو بر خورد

         خرد بهتر از هر چه ايزد بداد            ستايش خرد را به از راه داد

         خرد رهنماى و خرد دلگشاى            خرد دست گيرد بهر دو سراى‏

         ازو شادمانى و زويت غميست            و زويت فزونى و زويت كميست‏

         خرد تيره و مرد روشن‏روان            نباشد همى شادمان يك زمان‏

         چه گفت آن خردمند مرد خرد            كه دانا ز گفتار او بر خورد

         كسى كو خرد را ندارد ز پيش            دلش گردد از كرده خويش ريش‏

         هشيوار ديوانه خواند ورا              همان خويش بيگانه داند ورا

         ازوئى بهر دو سراى ارجمند            گسسته خرد پاى دارد ببند

         خرد چشم جانست چون بنگرى            تو بى‏چشم شادان جهان نسپرى‏

         نخست آفرينش خرد را شناس            نگهبان جانست و آن سه پاس‏

         سه پاس تو چشم است و گوش و زبان            كزين سه رسد نيك و بد بى‏گمان‏

          خرد را و جان را كه يارد ستود            و گر من ستايم كه يارد شنود

         حكيما چو كس نيست گفتن چه سود            ازين پس بگو كافرينش چه بود

         توئى كرده كردگار جهان            ببينى همى آشكار و نهان‏

         بگفتار دانندگان راه جوى            بگيتى بپوى و به هر كس بگوى‏

         ز هر دانشى چون سخن بشنوى            از آموختن يك زمان نغنوى

         چو ديدار يابى بشاخ سخن             بدانى كه دانش نيايد ببن‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

یدک

(یَ دَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- اسب زین کرده بدون سوار که پیشاپیش موکب پادشاهان و امرا حرکت می‌دادند.
۲- ابزار یا اسباب که ذخیره نگه دارند تا آن را به جای تباه شده آن نهند.

یدک کش

(~. کَ یا کِ) [ تر - فا. ] (ص فا.)
۱- آن که افسار یدک را در دست دارد و همراه برد.
۲- کسی که علاوه بر وظیفه خود مسئولیت وظیفه دیگری را نیز به عهده دارد.

یدکی

(یَ دَ) [ تر - فا. ] (ص.) قطعات اضافی که برای جایگزین کردن قطعات خراب شده یک دستگاه نگه داری می‌شود.

یر به یر شدن

(ی. ب. ی. شُ دَ) (مص ل.) بی حساب شدن، نه بدهکار بودن و نه طلبکار بودن.

یرا

(یَ) (اِ.) چین و شکن.

یراعه

(یَ عَ یا ع ِ) [ ع. یراعه ] (اِ.)
۱- گول و بد دل.
۲- شترمرغ ماده.
۳- بیشه نشیب، نیستان - ناک.
۴- کرم شب تاب.

یراق

(یَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- ساز و برگ اسب.
۲- سلاح.

یراق کوبی

(~.) [ تر - فا. ] (حامص.) کوبیدن و نصب کردن یراق در و پنجره از قبیل قفل و لولا و دستگیره و مانند آن.

یرغو

(یَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- عوارضی که برای رسیدگی به جرایم گرفته می‌شد (ایلخانان).
۲- سیاست.
۳- بازرسی، مجلس محاکمه.

یرقان

(یَ رَ) [ ع. ] (اِ.) بیماری زردی، نوعی بیماری که در اثر اختلالات کبد به وجود می‌آید.

یرلیغ

(یَ) [ تر. جغ. ] (اِ.) حکم و فرمان پادشاه. ؛ ~ خانی: فرمان پادشاه (ایلخانان و دوره‌های بعدی).

یرمغان

(یَ مَ) (اِ.) ارمغان، تحفه.

یرنداق

(یَ رَ) [ تر. ] (اِ.)
۱- روده.
۲- تسمه و دوال نرم و سفید.

یزدادی

(یَ) (اِمر.)
۱- قلیه و قیمه را گویند که بعد از پخته شدن تخم مرغ بر بالای آن ریزند.
۲- کوفته که در آن تخم مرغ پخته باشد.

یزدان

(یَ) [ په. ] (اِ.) خدا، خداوند.

یزنه

(یَ نِ) (اِ.) آیزنه ؛ شوهر خواهر.

یزک

(یَ زَ) (اِ.) پیش قراول، جلودار.

یسار

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- طرف چپ.
۲- چهره‌ای که د یدن آن نحوست و شومی می‌آورد.

یساق

(یَ) [ تر - مغ. ] (اِ.)
۱- سیاست.
۲- فسق (سنگلاخ).
۳- ترتیب و ساختگی.

یساول

(یَ وُ) [ تر. ] (اِ.) جلودار، پیش قراول.


دیدگاهتان را بنویسید