شاهنامه فردوسی – ستایش خرد

گفتار اندر ستایش خرد

        كنون اى خردمند وصف خرد            بدين جايگه گفتن اندر خورد

         كنون تا چه دارى بيار از خرد            كه گوش نيوشنده زو بر خورد

         خرد بهتر از هر چه ايزد بداد            ستايش خرد را به از راه داد

         خرد رهنماى و خرد دلگشاى            خرد دست گيرد بهر دو سراى‏

         ازو شادمانى و زويت غميست            و زويت فزونى و زويت كميست‏

         خرد تيره و مرد روشن‏روان            نباشد همى شادمان يك زمان‏

         چه گفت آن خردمند مرد خرد            كه دانا ز گفتار او بر خورد

         كسى كو خرد را ندارد ز پيش            دلش گردد از كرده خويش ريش‏

         هشيوار ديوانه خواند ورا              همان خويش بيگانه داند ورا

         ازوئى بهر دو سراى ارجمند            گسسته خرد پاى دارد ببند

         خرد چشم جانست چون بنگرى            تو بى‏چشم شادان جهان نسپرى‏

         نخست آفرينش خرد را شناس            نگهبان جانست و آن سه پاس‏

         سه پاس تو چشم است و گوش و زبان            كزين سه رسد نيك و بد بى‏گمان‏

          خرد را و جان را كه يارد ستود            و گر من ستايم كه يارد شنود

         حكيما چو كس نيست گفتن چه سود            ازين پس بگو كافرينش چه بود

         توئى كرده كردگار جهان            ببينى همى آشكار و نهان‏

         بگفتار دانندگان راه جوى            بگيتى بپوى و به هر كس بگوى‏

         ز هر دانشى چون سخن بشنوى            از آموختن يك زمان نغنوى

         چو ديدار يابى بشاخ سخن             بدانى كه دانش نيايد ببن‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آدر

(دَ) (اِ.) آذر، آتش.

آدر

(دِ) (اِ.) نیشتر فصاد، نیشتر رگزن.

آدرس

(رِ) [ فر. ] (اِ.)
۱- نشانی خانه، اداره و مانند آن، نشانی (فره).
۲- عنوان و نام کس یا جایی بر پشت پاکت و مانند آن.

آدرم

(رَ) (اِ.)۱ - نمد زین اسب و مانند آن.
۲- درفشی که با آن نمدزین را دوزند.
۳- سلاح مانند خنجر و شمشیر.

آدرمه

(رَ مِ) (اِ.) نک آدرم.

آدرنگ

(دَ رَ) (اِ.)
۱- رنج، اندوه.
۲- آفت، مصیبت.

آدم

(دَ) [ ع. ] (اِ.)۱ - نخستین انسان.
۲- (عا.) نوکر. ؛ ~ خود را شناختن از توانایی جسمی یا خصوصیات روحی کسی آگاه شدن.

آدم آهنی

(~. هَ) (اِ.)
۱- موجودی تخیلی با ظاهری شبیه انسان و ساخته شده از فلز و مدارهای الکترونیکی که در فیلم‌های سینمایی بسیاری از کارهای انسان را انجام می‌دهد.
۲- مجازاً به کسی که از خود اختیاری ندارد و طبق گفته دیگران ...

آدم برفی

(~. بَ) (اِ.)
۱- مترسک شبیه انسان که از برف ساخته می‌شود.
۲- آدم خیالی که گمان می‌کنند در کوه‌های هیمالیا زندگی می‌کند.

آدم حسابی

(~. حِ) [ ع - فا. ] (ص.)
۱- فهمیده، قابل اعتماد.
۲- دارای اصالت.

آدم دو قازی

(~ِ دُ) (اِمر.) آدم بی سر و پا و بی ارزش.

آدم شناس

(~. ش ِ) ~ص فا.) آن که اخلاق مردم را از قیافه و طرز رفتار و گفتار آنان درک کند.

آدم فروشی

(~. فُ) (حامص.)
۱- عمل آدم فروش اعم از سپردن و فروختن آدم‌ها به دست دیگران جهت منافع یا درآمد.
۲- کنایه از جاسوسی کردن.

آدم قحطی

(~. قَ) (اِ.) کنایه از: کمیابی آدم‌های شایسته و کارآمد.

آدم کش

(دَ. کُ) [ ع - فا. ] (ص فا.)کشنده آدم، قاتل انسان.

آدمک

(دَ مَ) (اِمصغ.)
۱- آدم کوچک.
۲- مترسک.

آدمی سیرت

(~. رَ) [ ع - فا. ] (ص مر.)نیکو - رفتار، نیکوخصال.

آدمیت

(دَ یَّ) (مص جع.)
۱- انسان بودن.
۲- به فضایل انسانی آراسته بودن.

آدمیرال

[ انگ. ] (اِ.) امیرالبحر، دریاسالار.

آدمیزاد

(دَ) (ص مر.) = آدمیزاده: انسان، بشر. ؛ ~ شیر خام خورده کنایه از: انسان موجودی جایزالخطاست.


دیدگاهتان را بنویسید