شاهنامه فردوسی – گفتار اندر زادن زال

گفتار اندر زادن زال

          كنون پر شگفتى يكى داستان            بپيوندم از گفته باستان‏

         نگه كن كه مر سام را روزگار            چه بازى نمود اى پسر گوش دار

         نبود ايچ فرزند مر سام را            دلش بود جوينده كام را

         نگارى بد اندر شبستان اوى            ز گلبرگ رخ داشت و ز مشك موى‏

         از آن ماهش امّيد فرزند بود            كه خورشيد چهر و برومند بود

         ز سام نريمان همو بار داشت            ز بار گران تنش آزار داشت‏

         ز مادر جدا شد بر ان چند روز            نگارى چو خورشيد گيتى فروز

  دیوان حافظ -  نقدها را بود آیا که عیاری گیرند

         بچهره چنان بود تابنده شيد            و ليكن همه موى بودش سپيد

         پسر چون ز مادر بران گونه زاد            نكردند يك هفته بر سام ياد

         شبستان آن نامور پهلوان            همه پيش آن خرد كودك نوان‏

         كسى سام يل را نيارست گفت            كه فرزند پير آمد از خوب جفت‏

         يكى دايه بودش بكردار شير            بر پهلوان اندر آمد دلير

         كه بر سام يل روز فرخنده باد            دل بدسگالان او كنده باد

         پس پرده تو در اى نامجوى            يكى پور پاك آمد از ماه روى‏

         تنش نقره سيم و رخ چون بهشت            برو بر نبينى يك اندام زشت‏

  دیوان حافظ - به جان خواجه و حق قدیم و عهد درست

         از آهو همان كش سپيدست موى            چنين بود بخش تو اى نامجوى‏

         فرود آمد از تخت سام سوار            بپرده در آمد سوى نوبهار

         چو فرزند را ديد مويش سپيد            ببود از جهان سر بسر نااميد

         سوى آسمان سر بر آورد راست            ز دادآور آنگاه فرياد خواست‏

         كه اى برتر از كژى و كاستى            بهى زان فزايد كه تو خواستى‏

         اگر من گناهى گران كرده‏ام            و گر كيش آهرمن آورده‏ام‏

         بپوزش مگر كردگار جهان            بمن بر ببخشايد اندر نهان‏

         بپيچد همى تيره جانم ز شرم            بجوشد همى در دلم خون گرم‏

  دیوان حافظ - دلبر برفت و دلشدگان را خبر نکرد

         چو آيند و پرسند گردنكشان            چه گويم ازين بچّه بدنشان‏

         چه گويم كه اين بچّه ديو چيست            پلنگ و دو رنگست و گرنه پريست‏

         ازين ننگ بگذارم ايران زمين            نخواهم برين بوم و بر آفرين‏

         بفرمود پس تاش برداشتند            از آن بوم و بر دور بگذاشتند

         بجائى كه سيمرغ را خانه بود            بدان خانه اين خرد بيگانه بود

         نهادند بر كوه و گشتند باز            بر آمد برين روزگارى دراز

          چنان پهلوان زاده بى‏گناه            ندانست رنگ سپيد از سياه‏

         پدر مهر و پيوند بفگند خوار            جفا كرد بر كودك شيرخوار

  دیوان حافظ - خم زلف تو دام کفر و دین است

         يكى داستان زد برين نرّه شير            كجا بچه را كرده بد شير سير

         كه گر من ترا خون دل دادمى            سپاس ايچ بر سرت ننهادمى‏

         كه تو خود مرا ديده و هم دلى            دلم بگسلد گر ز من بگسلى‏

         چو سيمرغ را بچه شد گرسنه            بپرواز بر شد دمان از بنه‏

         يكى شير خواره خروشنده ديد            زمين را چو درياى جوشنده ديد

         ز خاراش گهواره و دايه خاك            تن از جامه دور و لب از شير پاك‏

         بگرد اندرش تيره خاك نژند            بسر برش خورشيد گشته بلند

  دیوان حافظ - نسیم باد صبا دوشم آگهی آورد

         پلنگش بدى كاشكى مام و باب            مگر سايه‏اى يافتى ز آفتاب‏

         فرود آمد از ابر سيمرغ و چنگ            بزد بر گرفتش از آن گرم سنگ‏

         ببردش دمان تا بالبرز كوه            كه بودش بدانجا كنام و گروه‏

         سوى بچگان برد تا بشكرند            بدان ناله زار او ننگرند

         ببخشود يزدان نيكى دهش            كجا بودنى داشت اندر بوش‏

         نگه كرد سيمرغ با بچگان            بران خرد خون از دو ديده چكان‏

         شگفتى برو بر فگندند مهر            بماندند خيره بدان خوب چهر

         شكارى كه نازكتر آن برگزيد            كه بى‏شير مهمان همى خون مزيد

  دیوان حافظ - صوفی ار باده به اندازه خورد نوشش باد

         بدين گونه تا روزگارى دراز            بر آورد داننده بگشاد راز

         چو آن كودك خرد پر مايه گشت            بر آن كوه بر روزگارى گذشت‏

         يكى مرد شد چون يكى زاد سرو            برش كوه سيمين ميانش چو غرو

         نشانش پراگنده شد در جهان            بد و نيك هرگز نماند نهان‏

         بسام نريمان رسيد آگهى            از آن نيك پى پور با فرهى‏

      

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

ای که دایم به خویش مغروری
گر ترا عشق نیست معذوری
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آقازاده

(دِ) [ مغ - فا. ] (اِمر.) آقا، فرزند مردی بزرگ، فرزند سید، فرزند مجتهد.

آقاسی

[ مغ - فا. ] (اِ.) بزرگ، مهتر، سرور.

آقبانو

[ مغ - فا. ] (اِمر.) نوعی پارچه نخی نازک و گلدار که زنان از آن چارقد می‌دوزند.

آقسنقر

(سُ قُ) [ تر. ] (اِمر.)
۱- شاهین سفید.
۲- کنایه از: روز، آفتاب.
۳- نام بعضی امرای ترک.

آقشام

[ تر - فا. ] (اِمر.)
۱- غروب، شامگاه.
۲- نوبتی که بر در پادشاهان و امرای ترک در شامگاه می‌زدند.
۳- شیپوری که هنگام غروب در سربازخانه‌ها می‌زدند.

آقطی

[ معر. ] (اِ.) = اقطی. اقتی: گیاهی از تیره بداغ‌ها که به طور خودرو در نواحی شمال ایران می‌روید و گل‌های آن سفید و معطر و مغز ساقه اش نرم است. و برای تهیه مقاطع گیاهی در آزمایشگاه‌ها به ...

آقورایی

(اِ.) سوغات، تحفه سفر.

آقوش

(اِ.) درندگان، سباع.

آقچه

(چِ) [ تر - مغ. ] (اِ.)
۱- زر یا سیم مسکوک.
۲- پول طلا یا نقره.
۳- واحدی برای آب که تقریباً برابر دوازده ساعت آب است.

آل

[ ع. ] (اِ.) دودمان، طایفه.

آل

[ ع. ] (اِ.) جایی در بیابان که به هنگام تابش آفتاب همچون آب نماید، سراب.

آل

(اِ.) نام موجودی موهوم که عوام معتقدند ب ه زن تازه زا آسیب می‌رساند، به همین علت افرادی به مدت شش تا ده روز، تا صبح بالای سر زائو بیدار می‌ماندند.

آل

[ په. ]
۱- (ص.) سرخ، سرخ کم رنگ.
۲- (اِ.) نام درختی که از ریشه آن رنگی سرخ می‌گیرند و جامه باآن به رنگ سرخ درمی آورند.

آل تمغا

(تَ) [ تر - مغ. ] (اِمر.) مهر سرخ رنگی که پادشاهان مغول بر فرمان‌های خود می‌زدند.

آل عبا

(لِ عَ) [ ع. ] (اِمر.) خاندان پیغمبر اسلام. آل کسا و پنج تن آل عبا نیز نامیده می‌شود.

آلا

(ص.) سرخ، سرخ نیمرنگ.

آلاء

[ ع. ] (اِ.) جِ اِلی ؛ نیکی‌ها.

آلات

[ ع. ] (اِ.) جِ آلت ؛ وسایل.

آلاخون والاخون

(ص مر.)
۱- (عا.) دربه در، بی خانمان.
۲- سرگردان، بی پناه.

آلاس

(اِ.) زغال، زگال.


دیدگاهتان را بنویسید