شاهنامه فردوسی – گفتار اندر زادن رستم

گفتار اندر زادن رستم

بسى بر نيامد برين روزگار            كه آزاده سرو اندر آمد ببار

         بهار دل افروز پژمرده شد            دلش را غم و رنج بسپرده شد

         شكم گشت فربه و تن شد گران            شد آن ارغوانى رخش زعفران‏

         بدو گفت مادر كه اى جان مام            چه بودت كه گشتى چنين زرد فام‏

         چنين داد پاسخ كه من روز و شب            همى بر گشايم بفرياد لب‏

         همانا زمان آمدستم فراز            و زين بار بردن نيابم جواز

         تو گوئى بسنگستم آگنده پوست            و گر آهنست آنكه نيز اندروست‏

         چنين تا گه زادن آمد فراز            بخواب و بآرام بودش نياز

         چنان بد كه يك روز از و رفت هوش            از ايوان دستان بر آمد خروش‏

         خروشيد سيندخت و بشخود روى            بكند آن سيه گيسوى مشك بوى‏

         يكايك بدستان رسيد آگهى            كه پژمرده شد برگ سرو سهى‏

         ببالين رودابه شد زال زر            پر از آب رخسار و خسته جگر

         همان پرّ سيمرغش آمد بياد            بخنديد و سيندخت را مژده داد

         يكى مجمر آورد و آتش فروخت            و ز آن پر سيمرغ لختى بسوخت‏

         هم اندر زمان تيره‏گون شد هوا            پديد آمد آن مرغ فرمان روا

         چو ابرى كه بارانش مرجان بود            چه مرجان كه آرايش جان بود

         برو كرد زال آفرين دراز            ستودش فراوان و بردش نماز

         چنين گفت با زال كين غم چراست            بچشم هژبر اندرون نم چراست‏

         كزين سرو سيمين بر ماه روى            يكى نرّه شير آيد و نامجوى‏

         كه خاك پى او ببوسد هژبر            نيارد گذشتن بسر برش ابر

         از آواز او چرم جنگى پلنگ            شود چاك چاك و بخايد دو چنگ‏

         هران گرد كاواز كوپال اوى            ببيند بر و بازوى و يال اوى‏

         ز آواز او اندر آيد ز پاى            دل مرد جنگى بر آيد ز جاى‏

         بجاى خرد سام سنگى بود            بخشم اندرون شير جنگى بود

         ببالاى سرو و بنيروى پيل            بآورد خشت افگند بر دو ميل‏

         نيايد بگيتى ز راه زهش            بفرمان دادار نيكى دهش‏

         بياور يكى خنجر آبگون            يكى مرد بينا دل پر فسون‏

         نخستين بمى ماه را مست كن            ز دل بيم و انديشه را پست كن‏

         بكافد تهيگاه سرو سهى            نباشد مر او را ز درد آگهى‏

         و زو بچه شير بيرون كشد            همه پهلوى ماه در خون كشد

         و ز آن پس بدوز آن كجا كرد چاك            ز دل دور كن ترس و تيمار و باك‏

         گياهى كه گويمت با شير و مشك            بكوب و بكن هر سه در سايه خشك‏

         بسا و بر آلاى بر خستگيش            ببينى همان روز پيوستگيش‏

         بدو مال از ان پس يكى پرّ من            خجسته بود سايه فرّ من‏

         ترا زين سخن شاد بايد بدن            بپيش جهاندار بايد شدن‏

         كه او دادت اين خسروانى درخت            كه هر روز نو بشكفاندش بخت‏

         بدين كار دل هيچ غمگين مدار            كه شاخ برومندت آمد ببار

         بگفت و يكى پر ز بازو بكند            فگند و بپرواز بر شد بلند

         بشد زال و آن پرّ او بر گرفت            برفت و بكرد آنچه گفت اى شگفت‏

         بدان كار نظاره شد يك جهان            همه ديده پر خون و خسته روان‏

         فرو ريخت از مژّه سيندخت خون            كه كودك ز پهلو كى آيد برون‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

اخراجات

( اِ) [ ع. ] (اِ.) جِ اخراج.
۱- مخارج.
۲- مالیات.

اخرب

(اَ رَ) [ ع. ] (ص.) در علم عروض آن است که میم اول و نون آخر «مفاعیلن» را بیندازند تا «فاعیل» بماند، آن را به «مفعول» تبدیل کنند و اسم این زحاف «خرب» است و اسم جزیی که عمل ...

اخرس

(اَ رَ) [ ع. ] (ص.) گنگ، لال.

اخرم

(اَ رَ) [ ع. ] (ص.)۱ - آن که بینی اش را سوراخ کرده باشند.
۲- شعری که در وزن آن «خرم» واقع شده باشد یعنی «فعولن» را «عولن» و به واژه اخرم اضافه شود. «مفاعلتن» را «فاعلتن» گویند.

اخروی

(اُ رَ) [ ع. ] (ص نسب.) آن جهانی ؛منسوب به آخرت.

اخری

(اُ را) [ ع. ] (ص.)
۱- دیگر، پسین.
۲- آخرت، جهان دیگر.

اخس

(اَ خَ سُ) [ ع. ] (ص تف.) خسیس تر، زبون تر، فرومایه تر، خوارتر.

اخسمه

(اَ سُ مِ) آخسمه، آبجو.

اخشاب

( اَ) [ ع. ] (اِ.) جِ خشب.
۱- چوب‌ها.
۲- چوب‌های خوشبو.

اخشم

(اَ شَ) [ ع. ] (ص.) گنده بینی، آن که بوی بد و خوب را درنمی یابد.

اخص

(اَ خَ صّ) [ ع. ] (ص تف.)خاص تر، گزیده تر.

اخصاء

( اِ) [ ع. ] (مص م.) اخته کردن.

اخضر

(اَ ضَ) [ ع. ] (ص.)
۱- سبز.
۲- کبود، آبی.

اخضرار

(اِ ض ِ) [ ع. ] (مص ل.)
۱- سبز شدن، به رنگ سبز درآمدن.
۲- سبز شدن کشت.

اخطاء

(اَ) [ ع - فا. ]
۱- (مص ل.) خطا کردن، اشتباه کردن.
۲- (مص م.) منسوب به خطا کردن، خطا گرفتن بر کسی.

اخطار

( اَ) [ ع. ] (اِ.) جِ خطر؛ بلاها، سختی‌ها.

اخطار

( اِ) [ ع. ]
۱- (مص م.) در خطر افکندن.
۲- ابلاغ و اعلام کردن.
۳- (اِ.) آگهی، اعلام.

اخطاریه

(اِ رِ یِّ) [ ع. ] (اِمر.) نامه‌ای که از طرف دادگاه برای شخص یا اشخاصی فرستاده می‌شود، و در آن مطلب مورد نظر را برای شخص یادآور می‌شوند.

اخفاء

( اِ) [ ع. ] (مص م.) پنهان کردن، نهان داشتن.

اخفاف

( اَ) [ ع. ] (اِ.) جِ خُف.
۱- کف پای شتر.
۲- سم شترمرغ.
۳- کفش.


دیدگاهتان را بنویسید