شاهنامه فردوسی – گفتار اندر زادن رستم

گفتار اندر زادن رستم

بسى بر نيامد برين روزگار            كه آزاده سرو اندر آمد ببار

         بهار دل افروز پژمرده شد            دلش را غم و رنج بسپرده شد

         شكم گشت فربه و تن شد گران            شد آن ارغوانى رخش زعفران‏

         بدو گفت مادر كه اى جان مام            چه بودت كه گشتى چنين زرد فام‏

         چنين داد پاسخ كه من روز و شب            همى بر گشايم بفرياد لب‏

         همانا زمان آمدستم فراز            و زين بار بردن نيابم جواز

         تو گوئى بسنگستم آگنده پوست            و گر آهنست آنكه نيز اندروست‏

         چنين تا گه زادن آمد فراز            بخواب و بآرام بودش نياز

         چنان بد كه يك روز از و رفت هوش            از ايوان دستان بر آمد خروش‏

         خروشيد سيندخت و بشخود روى            بكند آن سيه گيسوى مشك بوى‏

         يكايك بدستان رسيد آگهى            كه پژمرده شد برگ سرو سهى‏

         ببالين رودابه شد زال زر            پر از آب رخسار و خسته جگر

         همان پرّ سيمرغش آمد بياد            بخنديد و سيندخت را مژده داد

         يكى مجمر آورد و آتش فروخت            و ز آن پر سيمرغ لختى بسوخت‏

         هم اندر زمان تيره‏گون شد هوا            پديد آمد آن مرغ فرمان روا

         چو ابرى كه بارانش مرجان بود            چه مرجان كه آرايش جان بود

         برو كرد زال آفرين دراز            ستودش فراوان و بردش نماز

         چنين گفت با زال كين غم چراست            بچشم هژبر اندرون نم چراست‏

         كزين سرو سيمين بر ماه روى            يكى نرّه شير آيد و نامجوى‏

         كه خاك پى او ببوسد هژبر            نيارد گذشتن بسر برش ابر

         از آواز او چرم جنگى پلنگ            شود چاك چاك و بخايد دو چنگ‏

         هران گرد كاواز كوپال اوى            ببيند بر و بازوى و يال اوى‏

         ز آواز او اندر آيد ز پاى            دل مرد جنگى بر آيد ز جاى‏

         بجاى خرد سام سنگى بود            بخشم اندرون شير جنگى بود

         ببالاى سرو و بنيروى پيل            بآورد خشت افگند بر دو ميل‏

         نيايد بگيتى ز راه زهش            بفرمان دادار نيكى دهش‏

         بياور يكى خنجر آبگون            يكى مرد بينا دل پر فسون‏

         نخستين بمى ماه را مست كن            ز دل بيم و انديشه را پست كن‏

         بكافد تهيگاه سرو سهى            نباشد مر او را ز درد آگهى‏

         و زو بچه شير بيرون كشد            همه پهلوى ماه در خون كشد

         و ز آن پس بدوز آن كجا كرد چاك            ز دل دور كن ترس و تيمار و باك‏

         گياهى كه گويمت با شير و مشك            بكوب و بكن هر سه در سايه خشك‏

         بسا و بر آلاى بر خستگيش            ببينى همان روز پيوستگيش‏

         بدو مال از ان پس يكى پرّ من            خجسته بود سايه فرّ من‏

         ترا زين سخن شاد بايد بدن            بپيش جهاندار بايد شدن‏

         كه او دادت اين خسروانى درخت            كه هر روز نو بشكفاندش بخت‏

         بدين كار دل هيچ غمگين مدار            كه شاخ برومندت آمد ببار

         بگفت و يكى پر ز بازو بكند            فگند و بپرواز بر شد بلند

         بشد زال و آن پرّ او بر گرفت            برفت و بكرد آنچه گفت اى شگفت‏

         بدان كار نظاره شد يك جهان            همه ديده پر خون و خسته روان‏

         فرو ريخت از مژّه سيندخت خون            كه كودك ز پهلو كى آيد برون‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

برش

(بُ) [ روس. ] (اِ.) خوراک آبداری از گوشت، کلم، چغندر و احیاناً هویج. نوعی سوپ روسی.

برش کار

(بُ رِ) (ص. اِ.) کسی که کارش بریدن قطعه‌های مصالح اعم از پارچه، آهن، نایلون و همانند آن در اندازه‌های مناسب برای تولیدی‌ها باشد.

برشتن

(بِ رِ تَ) [ په. ] (مص م.)
۱- بریان کردن.
۲- پختن.

برشته

(بِ رِ تِ) (ص مف.)
۱- بریان شده.
۲- تف داده، بو داده.
۳- پخته.

برشتوک

(بِ رِ) (اِ.) نوعی شیرینی که از آرد سرخ شده، روغن، شکر و بعضی مواد دیگر تهیه می‌شود.

برشدن

(بَ. شُ دَ) (مص ل.) بالا رفتن.

برشده

(~. شُ دِ) (ص مف.) بالا رفته، بلند شده.

برشمردن

(~. ش ِ مُ دَ) (مص م.)
۱- شماره کردن، حساب کردن.
۲- صدا زدن، مخاطب قرار دادن.

برشکستن

(بَ. ش ِ کَ تَ)
۱- (مص ل.) دوری کردن، روی برتافتن.
۲- (مص م.) شمردن، حساب کردن.

برشکفتن

(~. ش ِ کُ تَ) (مص ل.) کنایه از: شادمان شدن، به هیجان آمدن.

برص

(بَ رَ) [ ع. ] (اِ.) پیسی، پیسگی، کک و سفیدی که در بدن ظاهر شود.

برصاء

(بَ) [ ع. ] (ص.) مؤنث ابرص ؛ زنی که به بیماری پیسی دچار باشد.

برطرف

(بَ طَ رَ) [ فا - ع. ] (ص.) از میان رفته، ناپدید شده.

برعمیاء

(بَ عَ) [ فا - ع. ] (ق مر.) کورکورانه.

برعکس

(بَ عَ) [ فا - ع. ] (ق مر.) برخلاف، به عکس آن چه گفته شد.

برغ

(بَ) (اِ.) بندی باشد که از چوب و خاشاک و خاک و گل در برابر آب ببندند، سد، برغاب. ورغ و وارغ نیز گویند.

برغست

(بَ غَ) (اِ.) گیاهی است خودرو و بیابانی با گل‌های ریز و سفید مانند اسفناج که در پختن بعضی از خوراک‌ها بکار می‌رود. ورغست، بلغست، پژند و مچه و هنجمک هم گویند.

برغلانیدن

(بَ غَ دَ) (مص م.) = ورغلانیدن: برانگیختن، تحریض کردن.

برغمان

(بَ غَ) (اِ.) مار بزرگ، اژدها.

برغندان

(بَ غَ) (اِ.)
۱- جشن و مهمانی که در روزهای آخر ماه شعبان برپا کنند.
۲- شرابی که در روزهای آخر ماه شعبان می‌خوردند و تا اول شوال از نوشیدن آن پرهیز می‌کردند.


دیدگاهتان را بنویسید