شاهنامه فردوسی – گفتار اندر زادن رستم

گفتار اندر زادن رستم

بسى بر نيامد برين روزگار            كه آزاده سرو اندر آمد ببار

         بهار دل افروز پژمرده شد            دلش را غم و رنج بسپرده شد

         شكم گشت فربه و تن شد گران            شد آن ارغوانى رخش زعفران‏

         بدو گفت مادر كه اى جان مام            چه بودت كه گشتى چنين زرد فام‏

         چنين داد پاسخ كه من روز و شب            همى بر گشايم بفرياد لب‏

         همانا زمان آمدستم فراز            و زين بار بردن نيابم جواز

         تو گوئى بسنگستم آگنده پوست            و گر آهنست آنكه نيز اندروست‏

         چنين تا گه زادن آمد فراز            بخواب و بآرام بودش نياز

         چنان بد كه يك روز از و رفت هوش            از ايوان دستان بر آمد خروش‏

         خروشيد سيندخت و بشخود روى            بكند آن سيه گيسوى مشك بوى‏

         يكايك بدستان رسيد آگهى            كه پژمرده شد برگ سرو سهى‏

         ببالين رودابه شد زال زر            پر از آب رخسار و خسته جگر

         همان پرّ سيمرغش آمد بياد            بخنديد و سيندخت را مژده داد

         يكى مجمر آورد و آتش فروخت            و ز آن پر سيمرغ لختى بسوخت‏

         هم اندر زمان تيره‏گون شد هوا            پديد آمد آن مرغ فرمان روا

         چو ابرى كه بارانش مرجان بود            چه مرجان كه آرايش جان بود

         برو كرد زال آفرين دراز            ستودش فراوان و بردش نماز

         چنين گفت با زال كين غم چراست            بچشم هژبر اندرون نم چراست‏

         كزين سرو سيمين بر ماه روى            يكى نرّه شير آيد و نامجوى‏

         كه خاك پى او ببوسد هژبر            نيارد گذشتن بسر برش ابر

         از آواز او چرم جنگى پلنگ            شود چاك چاك و بخايد دو چنگ‏

         هران گرد كاواز كوپال اوى            ببيند بر و بازوى و يال اوى‏

         ز آواز او اندر آيد ز پاى            دل مرد جنگى بر آيد ز جاى‏

         بجاى خرد سام سنگى بود            بخشم اندرون شير جنگى بود

         ببالاى سرو و بنيروى پيل            بآورد خشت افگند بر دو ميل‏

         نيايد بگيتى ز راه زهش            بفرمان دادار نيكى دهش‏

         بياور يكى خنجر آبگون            يكى مرد بينا دل پر فسون‏

         نخستين بمى ماه را مست كن            ز دل بيم و انديشه را پست كن‏

         بكافد تهيگاه سرو سهى            نباشد مر او را ز درد آگهى‏

         و زو بچه شير بيرون كشد            همه پهلوى ماه در خون كشد

         و ز آن پس بدوز آن كجا كرد چاك            ز دل دور كن ترس و تيمار و باك‏

         گياهى كه گويمت با شير و مشك            بكوب و بكن هر سه در سايه خشك‏

         بسا و بر آلاى بر خستگيش            ببينى همان روز پيوستگيش‏

         بدو مال از ان پس يكى پرّ من            خجسته بود سايه فرّ من‏

         ترا زين سخن شاد بايد بدن            بپيش جهاندار بايد شدن‏

         كه او دادت اين خسروانى درخت            كه هر روز نو بشكفاندش بخت‏

         بدين كار دل هيچ غمگين مدار            كه شاخ برومندت آمد ببار

         بگفت و يكى پر ز بازو بكند            فگند و بپرواز بر شد بلند

         بشد زال و آن پرّ او بر گرفت            برفت و بكرد آنچه گفت اى شگفت‏

         بدان كار نظاره شد يك جهان            همه ديده پر خون و خسته روان‏

         فرو ريخت از مژّه سيندخت خون            كه كودك ز پهلو كى آيد برون‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

ارندان

(اَ رَ) (ق.)
۱- حاشا.
۲- انکار.

اره

(اَ رِّ) (اِ.) ابزاری است برای بریدن چوب یا فلز که از آهن و به شکل تیغه بلند و باریک و دندانه دار و تیز ساخته شده‌است. ؛ ~دادن و تیشه گرفتن کنایه از: بگومگو کردن، کلنجار رفتن.

اره

زبان (اَ رُِ. زَ) (ص مر.)
۱- تیززبان، زبان - دراز.
۲- بهتان گوی.

ارهاب

( اِ ) [ ع. ] (مص م.) ترسانیدن، دچار هراس کردن.

ارهاق

( اِ ) [ ع. ]
۱- (مص م.) کسی را بیش از طاقت وی تکلیف کردن.
۲- (مص ل.) نافرمانی کردن.

ارواء

( اِ ) (اِ.) [ ع. ] (مص م.)۱ - سیراب کردن.
۲- روان کردن.
۳- به روایت شعر داشتن.

ارواح

( اَ ) [ ع. ] (اِ.) جِ روح ؛ روح‌ها، روان‌ها.

ارواح

(~.) [ ع. ] (اِ.) جِ ریح ؛ بادها.

ارواحنافداه

(اَ حُ فِ) [ ع. ] (شب جم.) روان‌های ما فدای او باد، جان‌های ما فدای او باد.

اروانه

(اَ نِ) (اِ.)
۱- شتر ماده.
۲- گل اروانه (گیا).

اروس

( اَ ) (اِ.) کالا، متاع.

اروس

( اُ )
۱- (اِ.) روس.
۲- (ص.) روسی، از مردم روسیه.

اروق

(اَ) [ تر - مغ. ] (اِ.) = اروغ. اوروغ. اوروق: خانواده، دودمان، خویشان.

ارومه

(اُ یا اَ مَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- بُن درخت، ریشه درخت.
۲- اصل، اساس.

اروند

(~.) (اِ.)
۱- افسون و نیرنگ.
۲- رود دجله.

اروند

(اَ وَ) (اِ.)
۱- شأن و شوکت.
۲- حسرت، آرزو.

اروپایی

(اُ) (ص نسب.) منسوب به اروپا، از مردم اروپا (یکی از قاره‌های پنجگانه کره زمین). ؛~ مآب کسی که از آداب و رسوم و رفتار و طرز زندگی اروپاییان تقلید می‌کند.

ارویس گاه

(اَ) (اِمر.) (در آداب دینی زرتشتی) سنگ بزرگی است چهار گوشه که آلت‌های مخصوص از قبیل هاون و دسته هاون و برسمدان و طشت و ورس را بر روی آن می‌نهند.

ارژن

(اَ ژَ) (اِ.) درختچه‌ای از دسته بادامی‌ها از تیره گل سرخیان که دارای گونه‌های مختلف است. گونه‌ای از آن در فارس خصوصاً در دشت ارژن و کوه‌های بختیاری روییده می‌شود، بخورک.

ارژنگ

(اَ ژَ) (اِ.) نام کتاب مانی که دارای انواع نقش و نگار بوده و به موجب آن مانی ادعای پیغمبری داشت.


دیدگاهتان را بنویسید