شاهنامه فردوسی – گرفتن شاه هاماوران كاوس را

گرفتن شاه هاماوران كاوس را

          غمى بد دل شاه هاماوران            ز هر گونه چاره جست اندران‏

         چو يك هفته بگذشت هشتم پگاه            فرستاده آمد به نزديك شاه‏

         كه گر شاه بيند كه مهمان خويش            بيايد خرامان به ايوان خويش‏

         شود شهر هاماوران ارجمند            چو بينند رخشنده گاه بلند

         بدين گونه با او همى چاره جست            نهان بند او بود رايش درست‏

         مگر شهر و دختر بماند بدوى            نباشدش بر سر يكى باژجوى‏

         بدانست سودابه راى پدر            كه با سور پرخاش دارد بسر

         بكاوس كى گفت كين راى نيست            ترا خود بهاماوران جاى نيست‏

  شاهنامه فردوسی - تاخته كردن شماساس و خزروان به زابلستان

         ترا بى‏بهانه بچنگ آورند            نبايد كه با سور جنگ آورند

         ز بهر منست اين همه گفت و گوى            ترا زين شدن انده آيد بروى‏

         ز سودابه گفتار باور نكرد            نيامدش زيشان كسى را بمرد

         بشد با دليران و كند آوران            بمهمانى‏ء شاه هاماوران‏

         يكى شهر بد شاه را شاهه نام            همه از در جشن و سور و خرام‏

         بدان شهر بودش سراى و نشست            همه شهر سرتاسر آذين ببست‏

         چو در شاهه شد شاه گردن فراز            همه شهر بردند پيشش نماز

         همه گوهر و زعفران ريختند            بدينار و عنبر بر آميختند

  دیوان حافظ - حال دل با تو گفتنم، هوس است

         بشهر اندر آواى رود و سرود            بهم بر كشيدند چون تار و پود

         چو ديدش سپهدار هاماوران            پياده شدش پيش با مهتران‏

         ز ايوان سالار تا پيش در            همه در و ياقوت باريد و زر

         بزرّين طبقها فرو ريختند            بسر مشك و عنبر همى بيختند

         بكاخ اندرون تخت زرّين نهاد            نشست از بر تخت كاوس شاد

         همى بود يك هفته با مى بدست            خوش و خرّم آمدش جاى نشست‏

         شب و روز بر پيش چون كهتران            ميان بسته بد شاه هاماوران‏

         ببسته همه لشكرش را ميان            پرستنده بر پيش ايرانيان‏

  شاهنامه فردوسی - آمدن رستم به شهر سمنگان‏‏

         بدين گونه تا يك سر ايمن شدند            ز چون و چرا و نهيب و گزند

         همه گفته بودند و آراسته            سگاليده از جاى برخاسته‏

         ز بربر برين گونه آگه شدند            سگالش چنين بود همره شدند

         شبى بانگ بوق آمد و تاختن            كسى را نبد آرزو ساختن‏

         ز بربرستان چون بيامد سپاه            بهاماوران شاد دل گشت شاه‏

         گرفتند ناگاه كاوس را            چو گودرز و چون گيو و چون طوس را

         چه گويد درين مردم پيش بين            چه دانى تو اى كاردان اندرين‏

         چو پيوسته خون نباشد كسى            نبايد برو بودن ايمن بسى‏

  دیوان حافظ - دل و دینم شد و دلبر به ملامت برخاست

         بود نيز پيوسته خونى كه مهر            ببرّد ز تو تا بگرددت چهر

         چو مهر كسى را بخواهى ستود            ببايد بسود و زيان آزمود

         پسر گر بجاه از تو برتر شود            هم از رشك مهر تو لاغر شود

         چنين است گيهان ناپاك راى            بهر باد خيره بجنبد ز جاى‏

         چو كاوس بر خيرگى بسته شد            بهاماوران راى پيوسته شد

         يكى كوه بودش سر اندر سحاب            بر آورده ايزد از قعر آب‏

         يكى دژ بر آورده از كوهسار            تو گفتى سپهرستش اندر كنار

         بدان دژ فرستاد كاوس را            همان گيو و گودرز و هم طوس را

  شاهنامه فردوسی - رزم رستم با تورانيان‏‏

         همان مهتران دگر را به بند            ابا شاه كاوس در دژ فگند

         ز گردان نگهبان دژ شد هزار            همه نامداران خنجر گذار

         سراپرده او بتاراج داد            به پر مايگان بدره و تاج داد

         برفتند پوشيده رويان دو خيل            عمارى يكى در ميانش جليل‏

         كه سودابه را باز جاى آورند            سراپرده را زير پاى آورند

         چو سودابه پوشيدگان را بديد            ز بر جامه خسروى بردريد

         بمشكين كمند اندر آويخت چنگ            بفندق گلان را بخون داد رنگ‏

         بديشان چنين گفت كين كاركرد            ستوده ندارند مردان مرد

  دیوان حافظ - در ازل پرتو حسنت ز تجلی دم زد

         چرا روز جنگش نكردند بند            كه جامش زره بود و تختش سمند

         سپهدار چون گيو و گودرز و طوس            بدرّيد دلتان ز آواى كوس‏

         همى تخت زرّين كمينگه كنيد            ز پيوستگى دست كوته كنيد

         فرستادگان را سگان كرد نام            همى ريخت خونابه بر گل مدام‏

         جدايى نخواهم ز كاوس گفت            و گر چه لحد باشد او را نهفت‏

         چو كاوس را بند بايد كشيد            مرا بى‏گنه سر ببايد بريد

         بگفتند گفتار او با پدر            پر از كين شدش سر پر از خون جگر

  دیوان حافظ - خسروا گوی فلک در خم چوگان تو باد

         به حصنش فرستاد نزديك شوى            جگر خسته از غم به خون شسته روى‏

         نشستش بيك خانه با شهريار            پرستنده او بود و هم غمگسار

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

هر که ترسد ز ملال انده عشقش نه حلال
سر ما و قدمش یا لب ما و دهنش
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گیلاس

[ انگ. ] (اِ.) فنجان، لیوان مخصوصاً لیوان پایه دار بلوری.

گیلاس

(اِ.) درختی است از تیره گل سرخیان که دارای گونه‌های مختلف است. میوه اش سفت و خوشمزه و شیرین است.

گیلو

(اِ.) = گیلوئی: قسمت فاصله بین طاق عمارت و دیوار که بر آن نقاشی و گچ بری کنند و آن به منزله گلوی طاق و سقف است.

گیلک

(لَ) (اِ.) منسوب به گیلان.

گیلکی

(لَ) (ص نسب.)
۱- منسوب به گیلک، زبان مردم گیلان از زبان‌های ایرانی از خانواده هندواروپایی.
۲- (اِ.) گوشه‌ای در آواز دشتی از ملحقات شور (موسیقی).

گیلی

(اِ.) پشته، تل.

گیم

(گِ) [ انگ. ] (اِ.) دور بازی مثلاً در بازی تنیس یا والیبال.

گیوتین

[ فر. ] (اِ.) آلتی برای قطع کردن سَر مجرمان که در سال ۱۷۹۲ م. در فرانسه به کار افتاد.

گیومه

(مِ) [ فر. ] (اِ.) علامتی که به این شکل «» در دو طرف کلمه می‌گذارند.

گیوه

(وِ) (اِ.) نوعی کفش که رویه آن از نخ یا ابریشم بافته می‌شود. ؛ ~ها را ورکشیدن کنایه از: تصمیم به رفتن گرفتن و آماده حرکت شدن.

گیپور

(اِ.) نوعی پارچه توری زبر و پر از نقش‌های گل و بوته برجسته.

ی

(حر.) سی و دومین حرف از الفبای فارسی برابر با ۱۰ در حساب ابجد.

ی

(پس.) این حرف به آخر اسم ملحق شود برای افاده نسبت بین دو چیز و آن برای معانی متعدد بود.
۱- مطلق نسبت، و آن بر چند قسم است:الف - نسبت به مکان: شیرازی، اصفهانی، رامسری. ب - نسبت به ...

ی

(پس.) به آخر کلمه درآید و نشانه نکره بودن باشد: پادشاهی، مردی، گلی.

ی

(مجهول) در قدیم تلفظ ح را به صورت «ی» می‌نوشتند و آن را یای مجهول می‌نامیدند (مق. یای معروف) مانند: دلیر. این تلفظ در قرن‌های اخیر از میان رفته و بدل به یای معروف شده و امروزه فرقی بین ...

ی

(معروف) تلفظ «i» را به صورت «ی» می‌نوشتند و می‌نویسیم و آن را در قدیم یای معروف می‌نامیدند (مق.) یای مجهول مانند:پذیر.

یأجوج

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- نام یکی از دو قبیله وحشی ساکن در پشت کوه‌های قفقاز.
۲- کنایه از: انسان‌های وحشی.

یأس

(یَ) [ ع. ] (اِ.) ناامیدی، ناامید شدن.

یا

[ ع. ] (حر.) حرف ندا به معنای «ای»، «ایا».

یا

(حر رب.) به معنای ذیل آید: الف - ح رف ربط و عطف که معنای تردید یا اختیار را می‌رساند. ب - حرف شرط با فعل منفی آید و برای مفهوم مثبت آن فعل معنی ادات شرط دهد.


دیدگاهتان را بنویسید