شاهنامه فردوسی – گرفتن رستم رخش را

گرفتن رستم رخش را

چنان شد ز گفتار او پهلوان            كه گفتى بر افشاند خواهد روان‏

         گله هرچ بودش بزابلستان            بياورد لختى بكابلستان‏

         همه پيش رستم همى راندند            برو داغ شاهان همى خواندند

         هر اسپى كه رستم كشيديش پيش            بپشتش بيفشاردى دست خويش‏

         ز نيروى او پشت كردى بخم            نهادى بروى زمين بر شكم‏

         چنين تا ز كابل بيامد زرنگ            فسيله همى تاخت از رنگ رنگ‏

         يكى ماديان تيز بگذشت خنگ            برش چون بر شير و كوتاه لنگ‏

         دو گوشش چو دو خنجر آبدار            بر و يال فربه ميانش نزار

  دیوان حافظ - می‌دمد صبح و کله بست سحاب

         يكى كرّه از پس ببالاى او            سرين و برش هم بپهناى او

         سيه چشم و بورابرش و گاودم            سيه خايه و تند و پولاد سم‏

         تنش پر نگار از كران تا كران            چو داغ گل سرخ بر زعفران‏

         چو رستم بران ماديان بنگريد            مر آن كرّه پيل تن را بديد

         كمند كيانى همى داد خم            كه آن كره را باز گيرد ز رم‏

         برستم چنين گفت چوپان پير            كه اى مهتر اسپ كسان را مگير

         بپرسيد رستم كه اين اسپ كيست            كه دو رانش از داغ آتش تهيست‏

  شاهنامه فردوسی - آمدن افراسياب به نزديك پدر خود

          چنين داد پاسخ كه داغش مجوى            كزين هست هر گونه گفت و گوى‏

         همى رخش خوانيم بورابرش است            بخو آتشى و برنگ آتش است‏

         خداوند اين را ندانيم كس            همى رخش رستمش خوانيم و بس‏

         سه سالست تا اين بزين آمدست            بچشم بزرگان گزين آمدست‏

         چو مادرش بيند كمند سوار            چو شير اندر آيد كند كارزار

         بينداخت رستم كيانى كمند            سر ابرش آورد ناگه ببند

         بيامد چو شير ژيان مادرش            همى خواست كندن بدندان سرش‏

         بغرّيد رستم چو شير ژيان            از آواز او خيره شد ماديان‏

  شاهنامه فردوسی - اندر خواب ديدن ضحاك فريدون را

         يكى مشت زد نيز بر گردنش            كزان مشت برگشت لرزان تنش‏

         بيفتاد و بر خاست و برگشت ازوى            بسوى گله تيز بنهاد روى‏

         بيفشارد ران رستم زورمند            برو تنگ‏تر كرد خم كمند

         بيازيد چنگال گردى بزور            بيفشارد يك دست بر پشت بور

         نكرد ايچ پشت از فشردن تهى            تو گفتى ندارد همى آگهى‏

         بدل گفت كاين بر نشست منست            كنون كار كردن بدست منست‏

         ز چوپان بپرسيد كاين اژدها            بچندست و اين را كه خواهد بها

         چنين داد پاسخ كه گر رستمى            برو راست كن روى ايران زمى‏

  دیوان حافظ - مرا به رندی و عشق آن فضول عیب کند

         مر اين را برو بوم ايران بهاست            بدين بر تو خواهى جهان كرد راست‏

         لب رستم از خنده شد چون بسد            همى گفت نيكى ز يزدان سزد

         بزين اندر آورد گلرنگ را            سرش تيز شد كينه و جنگ را

         گشاده زنخ ديدش و تيزتگ            بديدش كه دارد دل و تاو و رگ‏

         كشد جوشن و خود و كوپال او            تن پيلوار و برو يال او

         چنان گشت ابرش كه هر شب سپند            همى سوختندش ز بيم گزند

         چپ و راست گفتى كه جادو شدست            بآورد تازنده آهو شدست‏

  دیوان حافظ - خواب آن نرگس فتان تو بی چیزی نیست

         دل زال زر شد چو خرم بهار            ز رخش نو آيين و فرخ سوار

         در گنج بگشاد و دينار داد            از امروز و فردا نيامدش ياد

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

سنگ راه من نگردد سختی راه طلب
کوه و صحرا پیش سیل بیقرار من یکی است
«صائب تبریزی»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید

ابجد

(اَ جَ) [ ع. ] (اِ.) ترتیب و ترکیب قدیم حروف الفبای عربی که عبارتست از: ا، ب، ج، د، ه، و، ز، ح، ط، ی، ک، ل، م، ن، س، ع، ف، ص، ق، ر، ش، ت، ث، خ، ذ، ض، ظ، غ. از این حروف هشت کلمه ساخته‌اند بدین ترتیب: ابجد، هوز، حطی، کلمن، سعفص، قرشت، ثخذ، ضظغ. برای هر یک از این حروف عددی معین کرده‌اند به نام حساب ابجد یا حساب جُمَُل بدین ترتیب: همزه
۱- ب
۲- ج
۳- د
۴- ه
۵- و
۶- ز
۷- ح
۸- ط
۹- ی
۱۰ - ک ۲۰ - ل ۳۰ - م ۴۰ - ن ۵۰ - س ۶۰ - ع ۷۰ - ف ۸۰ - ص ۹۰ - ق ۱۰۰ - ر ۲۰۰ - ش ۳۰۰ - ت ۴۰۰ - ث ۵۰۰ - خ ۶۰۰ - ذ ۷۰۰ - ض ۸۰۰ - ظ ۹۰۰ - غ ۱۰۰۰. حساب ابجد در ادبیات فارسی برای ساختن ماده تاریخ به کار می‌رود و قاعده اش آن است که: با این حروف مصرع یا جمله کوتاهی می‌سازند که اگر اعداد مربوط به حروف با هم جمع شوند تاریخی که منظور گوینده بوده به دست می‌آید مثل کلمه «عدل مظفر» که بر سر در مجلس شورا نوشته شده و منظور تاریخ صدور فرمان مشرطیت توسط مظفرالدین شاه است.

دیدگاهتان را بنویسید