Search
Close this search box.

شاهنامه فردوسی – گرفتن رستم رخش را

گرفتن رستم رخش را

چنان شد ز گفتار او پهلوان            كه گفتى بر افشاند خواهد روان‏

         گله هرچ بودش بزابلستان            بياورد لختى بكابلستان‏

         همه پيش رستم همى راندند            برو داغ شاهان همى خواندند

         هر اسپى كه رستم كشيديش پيش            بپشتش بيفشاردى دست خويش‏

         ز نيروى او پشت كردى بخم            نهادى بروى زمين بر شكم‏

         چنين تا ز كابل بيامد زرنگ            فسيله همى تاخت از رنگ رنگ‏

         يكى ماديان تيز بگذشت خنگ            برش چون بر شير و كوتاه لنگ‏

         دو گوشش چو دو خنجر آبدار            بر و يال فربه ميانش نزار

         يكى كرّه از پس ببالاى او            سرين و برش هم بپهناى او

         سيه چشم و بورابرش و گاودم            سيه خايه و تند و پولاد سم‏

         تنش پر نگار از كران تا كران            چو داغ گل سرخ بر زعفران‏

         چو رستم بران ماديان بنگريد            مر آن كرّه پيل تن را بديد

         كمند كيانى همى داد خم            كه آن كره را باز گيرد ز رم‏

         برستم چنين گفت چوپان پير            كه اى مهتر اسپ كسان را مگير

         بپرسيد رستم كه اين اسپ كيست            كه دو رانش از داغ آتش تهيست‏

          چنين داد پاسخ كه داغش مجوى            كزين هست هر گونه گفت و گوى‏

         همى رخش خوانيم بورابرش است            بخو آتشى و برنگ آتش است‏

         خداوند اين را ندانيم كس            همى رخش رستمش خوانيم و بس‏

         سه سالست تا اين بزين آمدست            بچشم بزرگان گزين آمدست‏

         چو مادرش بيند كمند سوار            چو شير اندر آيد كند كارزار

         بينداخت رستم كيانى كمند            سر ابرش آورد ناگه ببند

         بيامد چو شير ژيان مادرش            همى خواست كندن بدندان سرش‏

         بغرّيد رستم چو شير ژيان            از آواز او خيره شد ماديان‏

         يكى مشت زد نيز بر گردنش            كزان مشت برگشت لرزان تنش‏

         بيفتاد و بر خاست و برگشت ازوى            بسوى گله تيز بنهاد روى‏

         بيفشارد ران رستم زورمند            برو تنگ‏تر كرد خم كمند

         بيازيد چنگال گردى بزور            بيفشارد يك دست بر پشت بور

         نكرد ايچ پشت از فشردن تهى            تو گفتى ندارد همى آگهى‏

         بدل گفت كاين بر نشست منست            كنون كار كردن بدست منست‏

         ز چوپان بپرسيد كاين اژدها            بچندست و اين را كه خواهد بها

         چنين داد پاسخ كه گر رستمى            برو راست كن روى ايران زمى‏

         مر اين را برو بوم ايران بهاست            بدين بر تو خواهى جهان كرد راست‏

         لب رستم از خنده شد چون بسد            همى گفت نيكى ز يزدان سزد

         بزين اندر آورد گلرنگ را            سرش تيز شد كينه و جنگ را

         گشاده زنخ ديدش و تيزتگ            بديدش كه دارد دل و تاو و رگ‏

         كشد جوشن و خود و كوپال او            تن پيلوار و برو يال او

         چنان گشت ابرش كه هر شب سپند            همى سوختندش ز بيم گزند

         چپ و راست گفتى كه جادو شدست            بآورد تازنده آهو شدست‏

         دل زال زر شد چو خرم بهار            ز رخش نو آيين و فرخ سوار

         در گنج بگشاد و دينار داد            از امروز و فردا نيامدش ياد

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

یتیمچه

(~ چ) (اِ.) بادمجان یا کدوی آب پز شده که آن را با ماست یا کشک خورند.

یحتمل

(یُ تَ مَ) [ ع. ] (ق.) شاید، احتمال دارد.

یحموم

(یَ) [ ع. ]
۱- (ص.) سیاه.
۲- (اِ.) دود.
۳- (اِخ.) نام اسب امام حسین و اسب هشام ابن عبدالملک.

یخ

(یَ) [ اوس. ] (اِ.) آبی که از سرما جامد شده باشد. ؛ ~ کسی نگرفتن کنایه از: الف - موفق نشدن. ب - مورد توجه قرار نگرفتن. ؛ ~کسی گرفتن کنایه از: کار او رونق ...

یخ بندان

(~. بَ) (اِمر.)
۱- شدت سرمای زمستان و یخ بستن آب.
۲- قسمتی از دوران چهارم زمین شناسی.

یخ دان

(~.) (اِمر.)
۱- ظرفی که یخ در آن نهند.
۲- ظرفی صندوق مانند که در سفر خوراکی‌ها را در آن نهند.
۳- هرچیز از مال و اسباب که ذخیره گذارند تا وقت حاجت به کار آید.

یخ در بهشت

(~. دَ. بِ هِ) (اِمر.)
۱- نوعی نوشیدنی که از شیر و شکر و نشاسته درست کنند.
۲- شربت آبلیمو.

یخ شکن

(~. ش کَ) (ص مر.)
۱- شکننده یخ. چکشی که بدان قالب یخ را شکنند.
۳- کشتی ای که بدان قطعات بزرگ یخ اقیانوس‌های منجمد را شکنند تا رفت و آمد کشتی‌ها در آن ممکن شود.

یخ کردن

(~. کَ دَ) (مص ل.)
۱- بسیار سرد شدن.
۲- (عا.) کنایه از: بسیار متعجب شدن.
۳- وا رفتن، دمغ شدن.

یخاری

(یُ) [ تر. ] (ق.) بالا.

یخلا بودن

(یُ. دَ) (ص.) (عا.) بی خیال، بی قید.

یخنی

(یَ) (اِ.)
۱- آبگوشت ساده.
۲- پخته.

یخه

(یَ خِ) (اِ.)
۱- گریبان، یقه.
۲- قسمتی از لباس که در دور گردن قرار می‌گیرد.

یخچال

(~.) (اِمر.)
۱- محل نگاهداری یخ.
۲- وسیله‌ای که با نیروی برق کار می‌کند و هرچه را در آن بگذارند سرد نگاه می‌دارد.

یخچه

(~ چ) (اِ.) تگرگ.

ید

(یَ) [ ع. ] (اِ.) دست. ج. ایدی. ایادی.

ید

(یُ) [ فر. ] (اِ.) جسمی است جامد، بلوری و خاکستری مایل به سیاه در آب حل نمی‌شود ولی در الکل محلول است و در داروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ید طولی

(یَ دِ لا) [ ع. ] (ص مر.) مهارت، زبردستی، توانایی.

یده

(یَ دِ) (اِ.) ایجاد برف و باران با سحر و جادو.

یده چی

(~.) (ص مر.) جادوگری که ایجاد برف و باران با سحر و جادو را می‌داند.


دیدگاهتان را بنویسید