شاهنامه فردوسی – گرفتار شدن نوذر به دست افراسياب

گرفتار شدن نوذر به دست افراسياب

          چو بشنيد نوذر كه قارن برفت            دمان از پسش روى بنهاد و تفت‏

         همى تاخت كز روز بد بگذرد            سپهرش مگر زير پى نسپرد

         چو افراسياب آگهى يافت ز وى            كه سوى بيابان نهادست روى‏

         سپاه انجمن كرد و پويان برفت            چو شير از پسش روى بنهاد و تفت‏

         چو تنگ اندر آمد بر شهريار            همش تاختن ديد و هم كارزار

         بدان سان كه آمد همى جست راه            كه تا بر سر آرد سرى بى‏كلاه‏

         شب تيره تا شد بلند آفتاب            همى گشت با نوذر افراسياب‏

  دیوان حافظ - سمن‌بویان غبار غم چو بنشینند بنشانند

         ز گرد سواران جهان تار شد            سرانجام نوذر گرفتار شد

         خود و نامداران هزار و دويست            تو گفتى كشان بر زمين جاى نيست‏

         بسى راه جستند و بگريختند            بدام بلا هم بر آويختند

         چنان لشكرى را گرفته ببند            بياورد با شهريار بلند

         اگر با تو گردون نشيند براز            هم از گردش او نيابى جواز

         همو تاج و تخت بلندى دهد            همو تيرگى و نژندى دهد

         بدشمن همى ماند و هم بدوست            گهى مغز يابى ازو گاه پوست‏

         سرت گر بسايد بابر سياه            سرانجام خاك است از و جايگاه‏

  شاهنامه فردوسی - زادن سهراب از مادرش تهمينه‏

         و زان پس بفرمود افراسياب            كه از غار و كوه و بيابان و آب‏

         بجوييد تا قارن رزم زن            رهايى نيابد ازين انجمن‏

         چو بشنيد كو پيش ازان رفته بود            ز كار شبستان بر آشفته بود

         غمى گشت ازان كار افراسياب            ازو دور شد خورد و آرام و خواب‏

         كه قارن رها يافت از وى بجان            بران درد پيچيد و شد بدگمان‏

         چنين گفت با ويسه نامور            كه دل سخت گردان بمرگ پسر

         كه چو قارن كاوه جنگ آورد            پلنگ از شتابش درنگ آورد

  شاهنامه فردوسی - كشتن رستم ژنده‏ رزم را

         ترا رفت بايد ببسته كمر            يكى لشكرى ساخته پر هنر

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

صوفی سرخوش از این دست که کج کرد کلاه
به دو جام دگر آشفته شود دستارش
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید

ه

(هَ یا هِ) (های غیر ملفوظ) (پس.) به صورت پسوند به معانی ذیل آید:
۱- نسبت و اتصاف: الف - به اسم عام پیوندد و صفت سازد: نبرده = نبردی. ب - به اسم عام پیوندد و مفهوم اخص یابد: زرده. ج - به کلمه مرکب از عدد و اسم عام پیوندد و معنی مقدار دهد. (این نوع را هم «ها»ی مقداریه نامند).
۲- به اسم ذات یا صفت مطلق ملحق گردد و تغییری ظاهراً در معنی کلمه و هویت دستوری ندهد: آشکار = آشکاره.
۳- به صفت مختوم به ین پیوندد: زرین ه.
۴- به کلمه (صفت و اسم) مختوم به ان جمع پیوندد، به دو صورت: الف - غالباً قید سازد: مرد ان ه. ب - گاه صفت سازد: استادانه.
۵- (مانندگی) شباهت: پایه.
۶- دارایی و خداوندی: الف - به عدد پیوندد و اسم سازد: پنجه. ب - به عدد و معدود پیوندد و صفت سازد به معنی دارای آن عدد و معدود: دو دره. ج - گاه به اسم صوت پیوندد و اسم سازد: ترقه.
۷- اسم آلت - به فعل امر (دوم شخص مفرد) پیوندد و اسم آلت سازد: آتشزنه.
۸- اسم مفعول - به آخر مصدر مرخم = سوم شخص مفرد ماضی مطلق پیوندد و اسم مفعول سازد: آمده.
۹- اسم فاعل - به آخر سوم شخص جمع مضارع پیوندد و اسم فاعل سازد: آینده.
۱۰ - اسم مصدر - به ریشه فعل + دوم شخص امر حاضر پیوندد و اسم مصدر سازد: پذیره.
۱۱ - اسم مکان - به آخر اسم یا صفت پیوندد و نام مکانی خاص گردد: انجیره.
۱۲ - معرفه - در تداول به آخر اسم یا صفت به جای موصوف پیوندد و افاده معرفه کند: آقاهه.
۱۳ - تحقیر - گاه در تداول به آخر اسم پیوندد و افاده تحقیر کند: پسره.

دیدگاهتان را بنویسید