شاهنامه فردوسی – پيروزى فريدون بر ضحاك و دست يافتن بر گنجهاى آن

پيروزى فريدون بر ضحاك و دست يافتن بر گنجهاى آن

      

چو آمد بنزديك اروند رود            فرستاد زى رودبانان درود

         بران رودبان گفت پيروز شاه            كه كشتى بر افگن هم اكنون براه‏

         مرا با سپاهم بدان سو رسان            از اينها كسى را بدين سو ممان‏

         بدان تا گذر يابم از روى آب            بكشتى و زورق هم اندر شتاب‏

         نياورد كشتى نگهبان رود            نيامد بگفت فريدون فرود

         چنين داد پاسخ كه شاه جهان            چنين گفت با من سخن در نهان‏

         كه مگذار يك پشه را تا نخست            جوازى بيابى و مهرى درست‏

  دیوان حافظ - لعل سیراب به‌خون‌تشنه‌ لب یار من است

         فريدون چو بشنيد شد خشمناك            از ان ژرف دريا نيامدش باك‏

         هم آنگه ميان كيانى ببست            بر ان باره تيزتك بر نشست‏

         سرش تيز شد كينه و جنگ را            بآب اندر افگند گلرنگ را

         ببستند يارانش يك سر كمر            هميدون بدريا نهادند سر

         بر آن بادپايان با آفرين            بآب اندرون غرقه كردند زين‏

         بخشكى رسيدند سر كينه جوى            به بيت المقدس نهادند روى‏

         كه بر پهلوانى زبان راندند            همى كنگ دژ هودجش خواندند

         بتازى كنون خانه پاك دان            بر آورده ايوان ضحاك دان‏

  دیوان حافظ - مطرب عشق عجب ساز و نوایی دارد

         چو از دشت نزديك شهر آمدند            كز ان شهر جوينده بهر آمدند

         ز يك ميل كرد آفريدون نگاه            يكى كاخ ديد اندر آن شهر شاه‏

         فروزنده چون مشترى بر سپهر            همه جاى شادى و آرام و مهر

         كه ايوانش برتر ز كيوان نمود            كه گفتى ستاره بخواهد بسود

         بدانست كان خانه اژدهاست            كه جاى بزرگى و جاى بهاست‏

         بيارانش گفت آنكه بر تيره خاك            بر آرد چنين بر ز جاى از مغاك‏

         بترسم همى زانكه با او جهان            مگر راز دارد يكى در نهان‏

  شاهنامه فردوسی - ستايش سلطان محمود

         ببايد كه ما را بدين جاى تنگ            شتابيدن آيد بروز درنگ‏

         بگفت و بگرز گران دست برد            عنان باره تيزتك را سپرد

         تو گفتى يكى آتشستى درست            كه پيش نگهبان ايوان برست‏

         گران گرز برداشت از پيش زين            تو گفتى همى بر نوردد زمين‏

         كس از روزبانان بدر بر نماند            فريدون جهان آفرين را بخواند

         باسب اندر آمد بكاخ بزرگ            جهان ناسپرده جوان سترگ‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

آتشین خوی مرا پاس دل من نیست نیست
برق عالم سوز را پروای خرمن نیست نیست
«رهی معیری»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید

ی

(پس.) این حرف به آخر اسم ملحق شود برای افاده نسبت بین دو چیز و آن برای معانی متعدد بود.
۱- مطلق نسبت، و آن بر چند قسم است:الف - نسبت به مکان: شیرازی، اصفهانی، رامسری. ب - نسبت به چیز: ارغوانی، پرنیانی، زعفرانی. ج - نسبت به شخص: اسرافیلی.
۲- سازندگی و فروشندگی را رساند: کبابی، چلوپزی.
۳- اتصاف و دارندگی را رساند به جای «ور»، «مند»: هنری = هنرمند و نامی = نامور.
۴- معنی فاعلی دهد: خونی = خون کننده، خون ریزنده.
۵- معنی مفعولی دهد: زندانی = به زندان انداخته.
۶- گاه به آخر مصدر اضافه شود و معنی لیاقت دهد:خوردنی، پوشیدنی، سوختنی.

دیدگاهتان را بنویسید