شاهنامه فردوسی – پيروزى فريدون بر ضحاك و دست يافتن بر گنجهاى آن

پيروزى فريدون بر ضحاك و دست يافتن بر گنجهاى آن

      

چو آمد بنزديك اروند رود            فرستاد زى رودبانان درود

         بران رودبان گفت پيروز شاه            كه كشتى بر افگن هم اكنون براه‏

         مرا با سپاهم بدان سو رسان            از اينها كسى را بدين سو ممان‏

         بدان تا گذر يابم از روى آب            بكشتى و زورق هم اندر شتاب‏

         نياورد كشتى نگهبان رود            نيامد بگفت فريدون فرود

         چنين داد پاسخ كه شاه جهان            چنين گفت با من سخن در نهان‏

         كه مگذار يك پشه را تا نخست            جوازى بيابى و مهرى درست‏

         فريدون چو بشنيد شد خشمناك            از ان ژرف دريا نيامدش باك‏

         هم آنگه ميان كيانى ببست            بر ان باره تيزتك بر نشست‏

         سرش تيز شد كينه و جنگ را            بآب اندر افگند گلرنگ را

         ببستند يارانش يك سر كمر            هميدون بدريا نهادند سر

         بر آن بادپايان با آفرين            بآب اندرون غرقه كردند زين‏

         بخشكى رسيدند سر كينه جوى            به بيت المقدس نهادند روى‏

         كه بر پهلوانى زبان راندند            همى كنگ دژ هودجش خواندند

         بتازى كنون خانه پاك دان            بر آورده ايوان ضحاك دان‏

         چو از دشت نزديك شهر آمدند            كز ان شهر جوينده بهر آمدند

         ز يك ميل كرد آفريدون نگاه            يكى كاخ ديد اندر آن شهر شاه‏

         فروزنده چون مشترى بر سپهر            همه جاى شادى و آرام و مهر

         كه ايوانش برتر ز كيوان نمود            كه گفتى ستاره بخواهد بسود

         بدانست كان خانه اژدهاست            كه جاى بزرگى و جاى بهاست‏

         بيارانش گفت آنكه بر تيره خاك            بر آرد چنين بر ز جاى از مغاك‏

         بترسم همى زانكه با او جهان            مگر راز دارد يكى در نهان‏

         ببايد كه ما را بدين جاى تنگ            شتابيدن آيد بروز درنگ‏

         بگفت و بگرز گران دست برد            عنان باره تيزتك را سپرد

         تو گفتى يكى آتشستى درست            كه پيش نگهبان ايوان برست‏

         گران گرز برداشت از پيش زين            تو گفتى همى بر نوردد زمين‏

         كس از روزبانان بدر بر نماند            فريدون جهان آفرين را بخواند

         باسب اندر آمد بكاخ بزرگ            جهان ناسپرده جوان سترگ‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

اسم

( اِ ) [ ع. ] (اِ.)
۱- کلمه‌ای که به وسیله آن چیزی یا کسی را می‌خوانند، نام.
۲- عنوان.
۳- شهرت، آوازه.
۴- در دستور زبان فارسی قسمی از اقسام کلمه که بدان مردم یا جانور یا چیزی را نامند و معین کنند: مرد، زن، خانه، میز، کوه و دشت. ضح - در صرف عربی اسم قسمی از سه قسم کلمه‌است که بر معنایی مستقل دلالت کند و به زمانی خاص باز بسته نباشد.
۵- اسم ذات است مسما به اعتبار صفت و صفت یا با وجود است چون عالم و قدیم و یا با عدم است چون قدوس (تصوف). ج. اسامی، اسماء. ؛~ آلت اسمی است که بر ابزار کار دلالت کند. ؛ ~ اشاره «این» و «آن» هرگاه مسبوق به اسم می‌باشد، اسم اشاره نامیده شود. نخستین برای اشاره به نزدیک و دومین برای اشاره به دور: این خانه، این میز، آن مرد، آن خیابان. ؛ ~ جمع اسم عام چون در صورت مفرد و در معنی جمع باشد: دسته، رمه. ؛~ بی مسمی نامی که معنی آن با چیز یا کسی که برای آن وضع شده‌است مطابق نباشد. ؛~ جنس اسمی است که بر افراد یک جنس دلالت کند و آن نه معرفه‌است نه نکره مانند: درخت، کوه، اسب و چون خواهند نکره شود «ی» بدان افزایند: درختی، کوهی، اسبی. ؛ ~ خاص آن است که بر فردی مخصوص و معین دلالت کند. مق. اسم عام. ؛ ~ ذات اسم چون قایم به ذات باشد و وجودش وابسته به دیگری نباشد آن را اسم ذات نامند. مق. اسم معنی. ؛ ~ زمان اسمی است که دلالت بر زمان کند. ؛ ~ مکان اسمی است که دلالت بر مکان کند. ؛ ~ فاعل اسمی است مشتق از فعل که بر کننده کاری یا دارنده حالتی دلالت کند؛ صفت فاعلی. ؛~ مفعول اسمی است که دلالت می‌کند بر چیزی یا کسی که فعل بر او واقع شده‌است ؛ صفت مفعولی. ؛ ~ مصدر کلمه‌ای است مشتق از فعل که بر معنی مصدر دلالت کند (و آن جز مصدر و ریشه فعل است). ؛ ~ مشتق اسمی که از مصدر یا ریشه‌ای جدا شده باشد مانند اسم فاعل که از امر یا ریشه و اسم مفعول که از مصدر (مرخم) ساخته می‌شود. ؛ ~ معنی اسمی است که وجود مسمی آن به غیرش وابسته باشد. مق. اسم ذات: رنجش، دانش، سفیدی، هوش.

دیدگاهتان را بنویسید