شاهنامه فردوسی – پرسيدن فريدون نژاد خود را از مادر

پرسيدن فريدون نژاد خود را از مادر

      

چو بگذشت از ان بر فريدون دو هشت            ز البرز كوه اندر آمد بدشت‏

         بر مادر آمد پژوهيد و گفت            كه بگشاى بر من نهان از نهفت‏

         بگو مر مرا تا كه بودم پدر            كيم من ز تخم كدامين گهر

         چه گويم كيم بر سر انجمن            يكى دانشى داستانم بزن‏

         فرانك بدو گفت كاى نامجوى            بگويم ترا هر چه گفتى بگوى‏

         تو بشناس كز مرز ايران زمين            يكى مرد بد نام او آبتين‏

         ز تخم كيان بود و بيدار بود            خردمند و گرد و بى‏آزار بود

  دیوان حافظ - خمی که ابروی شوخ تو در کمان انداخت

         ز طهمورث گرد بودش نژاد            پدر بر پدر بر همى داشت ياد

         پدر بد ترا و مرا نيك شوى            نبد روز روشن مرا جز بدوى‏

         چنان بد كه ضحاك جادو پرست            از ايران بجان تو يازيد دست‏

         از و من نهانت همى داشتم            چه مايه ببد روز بگذاشتم‏

         پدرت آن گرانمايه مرد جوان            فدى كرده پيش تو روشن روان‏

         ابر كتف ضحاك جادو دو مار            برست و بر آورد از ايران دمار

         سر بابت از مغز پرداختند            همان اژدها را خورش ساختند

         سرانجام رفتم سوى بيشه            كه كس را نه زان بيشه انديشه‏

  شاهنامه فردوسی - راى زدن زال با موبدان در كار رودابه

         يكى گاو ديدم چو خرّم بهار            سراپاى نيرنگ و رنگ و نگار

         نگهبان او پاى كرده بكش            نشسته ببيشه درون شاه‏فش‏

         بدو دادمت روزگارى دراز            همى پروريدت ببر بر بناز

         ز پستان آن گاو طاووس رنگ            بر افراختى چون دلاور پلنگ‏

         سرانجام زان گاو و آن مرغزار            يكايك خبر شد سوى شهريار

         ز بيشه ببردم ترا ناگهان            گريزنده ز ايوان و از خان و مان‏

         بيامد بكشت آن گرانمايه را            چنان بى‏زبان مهربان دايه را

         و ز ايوان ما تا بخورشيد خاك            بر آورد و كرد آن بلندى مغاك‏

  شاهنامه فردوسی - پاسخ دادن فريدون پسران را

         فريدون چو بشنيد بگشاد گوش            ز گفتار مادر بر آمد بجوش‏

         دلش گشت پر درد و سر پر ز كين            بابرو ز خشم اندر آورد چين‏

         چنين داد پاسخ بمادر كه شير            نگردد مگر ز آزمايش دلير

         كنون كردنى كرد جادو پرست            مرا برد بايد بشمشير دست‏

         بپويم بفرمان يزدان پاك            بر آرم ز ايوان ضحاك خاك‏

         بدو گفت مادر كه اين راى نيست            ترا با جهان سربسر پاى نيست‏

         جهاندار ضحاك با تاج و گاه            ميان بسته فرمان او را سپاه‏

         چو خواهد ز هر كشورى صد هزار            كمر بسته او را كند كارزار

  دیوان حافظ - آنان که خاک را به نظر کیمیا کنند

         جز اينست آيين پيوند و كين            جهان را بچشم جوانى مبين‏

         كه هر كو نبيد جوانى چشيد            بگيتى جز از خويشتن را نديد

         بدان مستى اندر دهد سر بباد            ترا روز جز شاد و خرّم مباد

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

بسته‌ام در خم گیسوی تو امید دراز
آن مبادا که کند دست طلب کوتاهم
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید

آن

۱ - پسوند دال بر زمان: بامدادان، ناگاهان.
۲- پسوند دال بر مکان و موطن: گیلان، یونان، ایران، دیلمان.
۳- پسوند حاصل مصدر است در آخر ریشه فعل: چادردران کردن، راه جامه دران.
۴- پسوند دال بر کثرت و استمرار در آخر اسم فاعل (مرخم.): درم - ریزان، گلریزان.
۵- پسوند صفت فاعلی در آخر ریشه فعل = مفرد امر حاضر: خرامان، روان، نگران.
۶- پسوند دال بر نسبت بنوت و فرزندی: اردشیر بابکان (اردشیر پسر بابک)، خسرو قبادان (خسرو پسر قباد).
۷- پسوند دال بر جشن و آذین و شادمانی و سوگ: آشتی کنان، آینه بندان.
۸- گاه به آخر صفات پیوندد و تغییری در معنی و نوع کلمه نمی‌دهد: شادان، آبادان.
۹- پسوند جمع: یکی از دو علامت جمع پارسی است و آن در موارد ذیل به کار رود: الف: جانداران (انسان و حیوان) و نام اقوام و ملل به «ان» نیز جمع بسته شوند: مردان، اسبان، ترکان. ب: بعضی اعضای بدن (که زوج و متعدد باشند) علاوه بر «ها» به «ان» نیز جمع بسته شوند: چشمان، ابروان. ج: کلمات ذیل دال بر زمان: علاوه بر «ها» به «ان» جمع بسته شوند: روزگاران، روزان، شبان.

دیدگاهتان را بنویسید