شاهنامه فردوسی – پرسيدن فريدون نژاد خود را از مادر

پرسيدن فريدون نژاد خود را از مادر

      

چو بگذشت از ان بر فريدون دو هشت            ز البرز كوه اندر آمد بدشت‏

         بر مادر آمد پژوهيد و گفت            كه بگشاى بر من نهان از نهفت‏

         بگو مر مرا تا كه بودم پدر            كيم من ز تخم كدامين گهر

         چه گويم كيم بر سر انجمن            يكى دانشى داستانم بزن‏

         فرانك بدو گفت كاى نامجوى            بگويم ترا هر چه گفتى بگوى‏

         تو بشناس كز مرز ايران زمين            يكى مرد بد نام او آبتين‏

         ز تخم كيان بود و بيدار بود            خردمند و گرد و بى‏آزار بود

  دیوان حافظ - صبا وقت سحر بویی ز زلف یار می‌آورد

         ز طهمورث گرد بودش نژاد            پدر بر پدر بر همى داشت ياد

         پدر بد ترا و مرا نيك شوى            نبد روز روشن مرا جز بدوى‏

         چنان بد كه ضحاك جادو پرست            از ايران بجان تو يازيد دست‏

         از و من نهانت همى داشتم            چه مايه ببد روز بگذاشتم‏

         پدرت آن گرانمايه مرد جوان            فدى كرده پيش تو روشن روان‏

         ابر كتف ضحاك جادو دو مار            برست و بر آورد از ايران دمار

         سر بابت از مغز پرداختند            همان اژدها را خورش ساختند

         سرانجام رفتم سوى بيشه            كه كس را نه زان بيشه انديشه‏

  شاهنامه فردوسی - رفتن كنيزكان رودابه به ديدن زال زر

         يكى گاو ديدم چو خرّم بهار            سراپاى نيرنگ و رنگ و نگار

         نگهبان او پاى كرده بكش            نشسته ببيشه درون شاه‏فش‏

         بدو دادمت روزگارى دراز            همى پروريدت ببر بر بناز

         ز پستان آن گاو طاووس رنگ            بر افراختى چون دلاور پلنگ‏

         سرانجام زان گاو و آن مرغزار            يكايك خبر شد سوى شهريار

         ز بيشه ببردم ترا ناگهان            گريزنده ز ايوان و از خان و مان‏

         بيامد بكشت آن گرانمايه را            چنان بى‏زبان مهربان دايه را

         و ز ايوان ما تا بخورشيد خاك            بر آورد و كرد آن بلندى مغاك‏

  شاهنامه فردوسی - رفتن هوشنگ و گيومرت به جنگ ديو سياه

         فريدون چو بشنيد بگشاد گوش            ز گفتار مادر بر آمد بجوش‏

         دلش گشت پر درد و سر پر ز كين            بابرو ز خشم اندر آورد چين‏

         چنين داد پاسخ بمادر كه شير            نگردد مگر ز آزمايش دلير

         كنون كردنى كرد جادو پرست            مرا برد بايد بشمشير دست‏

         بپويم بفرمان يزدان پاك            بر آرم ز ايوان ضحاك خاك‏

         بدو گفت مادر كه اين راى نيست            ترا با جهان سربسر پاى نيست‏

         جهاندار ضحاك با تاج و گاه            ميان بسته فرمان او را سپاه‏

         چو خواهد ز هر كشورى صد هزار            كمر بسته او را كند كارزار

  دیوان حافظ - حال دل با تو گفتنم، هوس است

         جز اينست آيين پيوند و كين            جهان را بچشم جوانى مبين‏

         كه هر كو نبيد جوانى چشيد            بگيتى جز از خويشتن را نديد

         بدان مستى اندر دهد سر بباد            ترا روز جز شاد و خرّم مباد

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

شاه شوریده سران خوان من بی‌سامان را
زان که در کم خردی از همه عالم بیشم
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آدر

(دَ) (اِ.) آذر، آتش.

آدر

(دِ) (اِ.) نیشتر فصاد، نیشتر رگزن.

آدرس

(رِ) [ فر. ] (اِ.)
۱- نشانی خانه، اداره و مانند آن، نشانی (فره).
۲- عنوان و نام کس یا جایی بر پشت پاکت و مانند آن.

آدرم

(رَ) (اِ.)۱ - نمد زین اسب و مانند آن.
۲- درفشی که با آن نمدزین را دوزند.
۳- سلاح مانند خنجر و شمشیر.

آدرمه

(رَ مِ) (اِ.) نک آدرم.

آدرنگ

(دَ رَ) (اِ.)
۱- رنج، اندوه.
۲- آفت، مصیبت.

آدم

(دَ) [ ع. ] (اِ.)۱ - نخستین انسان.
۲- (عا.) نوکر. ؛ ~ خود را شناختن از توانایی جسمی یا خصوصیات روحی کسی آگاه شدن.

آدم آهنی

(~. هَ) (اِ.)
۱- موجودی تخیلی با ظاهری شبیه انسان و ساخته شده از فلز و مدارهای الکترونیکی که در فیلم‌های سینمایی بسیاری از کارهای انسان را انجام می‌دهد.
۲- مجازاً به کسی که از خود اختیاری ندارد و طبق گفته دیگران ...

آدم برفی

(~. بَ) (اِ.)
۱- مترسک شبیه انسان که از برف ساخته می‌شود.
۲- آدم خیالی که گمان می‌کنند در کوه‌های هیمالیا زندگی می‌کند.

آدم حسابی

(~. حِ) [ ع - فا. ] (ص.)
۱- فهمیده، قابل اعتماد.
۲- دارای اصالت.

آدم دو قازی

(~ِ دُ) (اِمر.) آدم بی سر و پا و بی ارزش.

آدم شناس

(~. ش ِ) ~ص فا.) آن که اخلاق مردم را از قیافه و طرز رفتار و گفتار آنان درک کند.

آدم فروشی

(~. فُ) (حامص.)
۱- عمل آدم فروش اعم از سپردن و فروختن آدم‌ها به دست دیگران جهت منافع یا درآمد.
۲- کنایه از جاسوسی کردن.

آدم قحطی

(~. قَ) (اِ.) کنایه از: کمیابی آدم‌های شایسته و کارآمد.

آدم کش

(دَ. کُ) [ ع - فا. ] (ص فا.)کشنده آدم، قاتل انسان.

آدمک

(دَ مَ) (اِمصغ.)
۱- آدم کوچک.
۲- مترسک.

آدمی سیرت

(~. رَ) [ ع - فا. ] (ص مر.)نیکو - رفتار، نیکوخصال.

آدمیت

(دَ یَّ) (مص جع.)
۱- انسان بودن.
۲- به فضایل انسانی آراسته بودن.

آدمیرال

[ انگ. ] (اِ.) امیرالبحر، دریاسالار.

آدمیزاد

(دَ) (ص مر.) = آدمیزاده: انسان، بشر. ؛ ~ شیر خام خورده کنایه از: انسان موجودی جایزالخطاست.


دیدگاهتان را بنویسید