شاهنامه فردوسی – پاسخ دادن فريدون پسران را

پاسخ دادن فريدون پسران را

      

چو بشنيد شاه جهان كدخداى            پيام دو فرزند ناپاك راى‏

         يكايك بمرد گرانمايه گفت            كه خورشيد را چون توانى نهفت‏

         نهان دل آن دو مرد پليد            ز خورشيد روشن‏تر آمد پديد

         شنيدم همه هر چه گفتى سخن            نگه كن كه پاسخ چه يابى ز بن‏

         بگو آن دو بى‏شرم ناپاك را            دو بيداد و بد مهر و ناباك را

         كه گفتار خيره نيرزد بچيز            ازين در سخن خود نرانيم نيز

         اگر بر منوچهرتان مهر خاست            تن ايرج نامورتان كجاست‏

         كه كام دد و دام بودش نهفت            سرش را يكى تنگ تابوت جفت‏

         كنون چون ز ايرج بپرداختيد            بكين منوچهر بر ساختيد

         نبينيد رويش مگر با سپاه            ز پولاد بر سر نهاده كلاه‏

         ابا گرز و با كاويانى درفش            زمين كرده از سمّ اسپان بنفش‏

         سپهدار چون قارن رزم زن            چو شاپور و نستوه شمشير زن‏

         بيك دست شيدوش جنگى بپاى            چو شيروى شيراوژن رهنماى‏

         چو سام نريمان و سرو يمن            بپيش سپاه اندرون راى‏زن‏

         درختى كه از كين ايرج برست            بخون برگ و بارش بخواهيم شست‏

         از آن تا كنون كين او كس نخواست            كه پشت زمانه نديديم راست‏

         نه خوب آمدى با دو فرزند خويش            كجا جنگ را كردمى دست پيش‏

         كنون زان درختى كه دشمن بكند            برومند شاخى بر آمد بلند

         بيايد كنون چون هژبر ژيان            بكين پدر تنگ بسته ميان‏

         فرستاده آن هول گفتار ديد            نشست منوچهر سالار ديد

         بپژمرد و برخاست لرزان ز جاى            هم آنگه بزين اندر آورد پاى‏

         همه بودنيها بروشن روان            بديد آن گرانمايه مرد جوان‏

         كه با سلم و با تور گردان سپهر            نه بس دير چين اندر آرد بچهر

         بيامد بكردار باد دمان            سرى پر ز پاسخ دلى پر گمان‏

         ز ديدار چون خاور آمد پديد            بهامون كشيده سراپرده ديد

         بيامد بدرگاه پرده سراى            بپرده درون بود خاور خداى‏

         يكى خيمه پرنيان ساخته            ستاره زده جاى پرداخته‏

         دو شاه دو كشور نشسته براز            بگفتند كامد فرستاده باز

         بيامد هم آنگاه سالار بار            فرستاده را برد زى شهريار

         نشستنگهى نو بياراستند            ز شاه نو آيين خبر خواستند

         بجستند هر گونه آگهى            ز ديهيم و ز تخت شاهنشهى‏

         ز شاه آفريدون و از لشكرش            ز گردان جنگى و از كشورش‏

         و ديگر ز كردار گردان سپهر            كه دارد همى بر منوچهر مهر

         بزرگان كدامند و دستور كيست            چه مايستشان گنج و گنجور كيست‏

         فرستاده گفت آنكه روشن بهار            بديد و ببيند در شهريار

         بهاريست خرّم در ارديبهشت            همه خاك عنبر همه زرّ خشت‏

         سپهر برين كاخ و ميدان اوست            بهشت برين روى خندان اوست‏

         ببالاى ايوان او راغ نيست            بپهناى ميدان او باغ نيست‏

         چو رفتم بنزديك ايوان فراز            سرش با ستاره همى گفت راز

         بيك دست پيل و بيك دست شير            جهان را بتخت اندر آورده زير

         ابر پشت پيلانش بر تخت زر            ز گوهر همه طوق شيران نر

         تبيره زنان پيش پيلان بپاى            ز هر سو خروشيدن كرّه ناى‏

         تو گفتى كه ميدان بجوشد همى            زمين باسمان بر خروشد همى‏

         خرامان شدم پيش آن ارجمند            يكى تخت پيروزه ديدم بلند

         نشسته برو شهريارى چو ماه            ز ياقوت رخشان بسر بر كلاه‏

         چو كافور موى و چو گلبرگ روى            دل آزرم جوى و زبان چرب گوى‏

         جهان را ازو دل به بيم و اميد            تو گفتى مگر زنده شد جمشيد

         منوچهر چون زاد سرو بلند            بكردار طهمورث ديوبند

         نشسته بر شاه بر دست راست            تو گوئى زبان و دل پادشاست‏

        بپيش اندرون قارن رزم زن            بدست چپش سرو شاه يمن‏

         چو شاه يمن سرو دستورشان            چو پيروز گرشاسپ گنجورشان‏

         شمار در گنجها ناپديد            كس اندر جهان آن بزرگى نديد

         همه گرد ايوان دو رويه سپاه            بزرين عمود و بزرين كلاه‏

        سپهدار چون قارن كاوگان            بپيش سپاه اندرون آوگان‏

         مبارز چو شيروى درّنده شير            چو شاپور يل ژنده پيلِ دلير

         چنو بست بر كوهه پيل كوس            هوا گردد از گرد چون آبنوس‏

         گر آيند زى ما بجنگ آن گروه            شود كوه هامون و هامون كوه‏

         همه دل پر از كين و پر چين بروى            بجز جنگشان نيست چيز آرزوى‏

         بريشان همه بر شمرد آنچه ديد            سخن نيز كز آفريدون شنيد

         دو مرد جفا پيشه را دل ز درد            بپيچيد و شد رويشان لاژورد

         نشستند و جستند هر گونه راى            سخن را نه سر بود پيدا نه پاى‏

         بسلم بزرگ آنگهى تور گفت            كه آرام و شادى ببايد نهفت‏

         نبايد كه آن بچّه نره شير            شود تيز دندان و گردد دلير

         چنان نامور بى‏هنر چون بود            كش آموزگار آفريدون بود

         نبيره چو شد راى زن بانيا            از ان جايگه بردمد كيميا

         ببايد بسيچيد ما را بجنگ            شتاب آوريدن بجاى درنگ‏

         ز لشكر سواران برون تاختند            ز چين و ز خاور سپه ساختند

         فتاد اندران بوم و بر گفت‏گوى            جهانى بديشان نهادند روى‏

         سپاهى كه آن را كرانه نبود            بدان بد كه اختر جوانه نبود

         ز خاور دو لشكر بايران كشيد            بخفتان و خود اندرون ناپديد

         ابا ژنده پيلان و با خواسته            دو خونى بكينه دل آراسته‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

اسم

( اِ ) [ ع. ] (اِ.)
۱- کلمه‌ای که به وسیله آن چیزی یا کسی را می‌خوانند، نام.
۲- عنوان.
۳- شهرت، آوازه.
۴- در دستور زبان فارسی قسمی از اقسام کلمه که بدان مردم یا جانور یا چیزی را نامند و معین کنند: مرد، زن، خانه، میز، کوه و دشت. ضح - در صرف عربی اسم قسمی از سه قسم کلمه‌است که بر معنایی مستقل دلالت کند و به زمانی خاص باز بسته نباشد.
۵- اسم ذات است مسما به اعتبار صفت و صفت یا با وجود است چون عالم و قدیم و یا با عدم است چون قدوس (تصوف). ج. اسامی، اسماء. ؛~ آلت اسمی است که بر ابزار کار دلالت کند. ؛ ~ اشاره «این» و «آن» هرگاه مسبوق به اسم می‌باشد، اسم اشاره نامیده شود. نخستین برای اشاره به نزدیک و دومین برای اشاره به دور: این خانه، این میز، آن مرد، آن خیابان. ؛ ~ جمع اسم عام چون در صورت مفرد و در معنی جمع باشد: دسته، رمه. ؛~ بی مسمی نامی که معنی آن با چیز یا کسی که برای آن وضع شده‌است مطابق نباشد. ؛~ جنس اسمی است که بر افراد یک جنس دلالت کند و آن نه معرفه‌است نه نکره مانند: درخت، کوه، اسب و چون خواهند نکره شود «ی» بدان افزایند: درختی، کوهی، اسبی. ؛ ~ خاص آن است که بر فردی مخصوص و معین دلالت کند. مق. اسم عام. ؛ ~ ذات اسم چون قایم به ذات باشد و وجودش وابسته به دیگری نباشد آن را اسم ذات نامند. مق. اسم معنی. ؛ ~ زمان اسمی است که دلالت بر زمان کند. ؛ ~ مکان اسمی است که دلالت بر مکان کند. ؛ ~ فاعل اسمی است مشتق از فعل که بر کننده کاری یا دارنده حالتی دلالت کند؛ صفت فاعلی. ؛~ مفعول اسمی است که دلالت می‌کند بر چیزی یا کسی که فعل بر او واقع شده‌است ؛ صفت مفعولی. ؛ ~ مصدر کلمه‌ای است مشتق از فعل که بر معنی مصدر دلالت کند (و آن جز مصدر و ریشه فعل است). ؛ ~ مشتق اسمی که از مصدر یا ریشه‌ای جدا شده باشد مانند اسم فاعل که از امر یا ریشه و اسم مفعول که از مصدر (مرخم) ساخته می‌شود. ؛ ~ معنی اسمی است که وجود مسمی آن به غیرش وابسته باشد. مق. اسم ذات: رنجش، دانش، سفیدی، هوش.

دیدگاهتان را بنویسید