شاهنامه فردوسی – پاسخ دادن فريدون پسران را

پاسخ دادن فريدون پسران را

      

چو بشنيد شاه جهان كدخداى            پيام دو فرزند ناپاك راى‏

         يكايك بمرد گرانمايه گفت            كه خورشيد را چون توانى نهفت‏

         نهان دل آن دو مرد پليد            ز خورشيد روشن‏تر آمد پديد

         شنيدم همه هر چه گفتى سخن            نگه كن كه پاسخ چه يابى ز بن‏

         بگو آن دو بى‏شرم ناپاك را            دو بيداد و بد مهر و ناباك را

         كه گفتار خيره نيرزد بچيز            ازين در سخن خود نرانيم نيز

         اگر بر منوچهرتان مهر خاست            تن ايرج نامورتان كجاست‏

         كه كام دد و دام بودش نهفت            سرش را يكى تنگ تابوت جفت‏

  شاهنامه فردوسی - خوان چهارم كشتن زنى جادو را

         كنون چون ز ايرج بپرداختيد            بكين منوچهر بر ساختيد

         نبينيد رويش مگر با سپاه            ز پولاد بر سر نهاده كلاه‏

         ابا گرز و با كاويانى درفش            زمين كرده از سمّ اسپان بنفش‏

         سپهدار چون قارن رزم زن            چو شاپور و نستوه شمشير زن‏

         بيك دست شيدوش جنگى بپاى            چو شيروى شيراوژن رهنماى‏

         چو سام نريمان و سرو يمن            بپيش سپاه اندرون راى‏زن‏

         درختى كه از كين ايرج برست            بخون برگ و بارش بخواهيم شست‏

         از آن تا كنون كين او كس نخواست            كه پشت زمانه نديديم راست‏

  دیوان حافظ - می‌دمد صبح و کله بست سحاب

         نه خوب آمدى با دو فرزند خويش            كجا جنگ را كردمى دست پيش‏

         كنون زان درختى كه دشمن بكند            برومند شاخى بر آمد بلند

         بيايد كنون چون هژبر ژيان            بكين پدر تنگ بسته ميان‏

         فرستاده آن هول گفتار ديد            نشست منوچهر سالار ديد

         بپژمرد و برخاست لرزان ز جاى            هم آنگه بزين اندر آورد پاى‏

         همه بودنيها بروشن روان            بديد آن گرانمايه مرد جوان‏

         كه با سلم و با تور گردان سپهر            نه بس دير چين اندر آرد بچهر

         بيامد بكردار باد دمان            سرى پر ز پاسخ دلى پر گمان‏

  دیوان حافظ - دوش دیدم که ملائک در میخانه زدند

         ز ديدار چون خاور آمد پديد            بهامون كشيده سراپرده ديد

         بيامد بدرگاه پرده سراى            بپرده درون بود خاور خداى‏

         يكى خيمه پرنيان ساخته            ستاره زده جاى پرداخته‏

         دو شاه دو كشور نشسته براز            بگفتند كامد فرستاده باز

         بيامد هم آنگاه سالار بار            فرستاده را برد زى شهريار

         نشستنگهى نو بياراستند            ز شاه نو آيين خبر خواستند

         بجستند هر گونه آگهى            ز ديهيم و ز تخت شاهنشهى‏

         ز شاه آفريدون و از لشكرش            ز گردان جنگى و از كشورش‏

         و ديگر ز كردار گردان سپهر            كه دارد همى بر منوچهر مهر

  دیوان حافظ - هر آن که جانب اهل خدا نگه دارد

         بزرگان كدامند و دستور كيست            چه مايستشان گنج و گنجور كيست‏

         فرستاده گفت آنكه روشن بهار            بديد و ببيند در شهريار

         بهاريست خرّم در ارديبهشت            همه خاك عنبر همه زرّ خشت‏

         سپهر برين كاخ و ميدان اوست            بهشت برين روى خندان اوست‏

         ببالاى ايوان او راغ نيست            بپهناى ميدان او باغ نيست‏

         چو رفتم بنزديك ايوان فراز            سرش با ستاره همى گفت راز

         بيك دست پيل و بيك دست شير            جهان را بتخت اندر آورده زير

         ابر پشت پيلانش بر تخت زر            ز گوهر همه طوق شيران نر

  دیوان حافظ - سال‌ها دل طلب جام جم از ما می‌کرد

         تبيره زنان پيش پيلان بپاى            ز هر سو خروشيدن كرّه ناى‏

         تو گفتى كه ميدان بجوشد همى            زمين باسمان بر خروشد همى‏

         خرامان شدم پيش آن ارجمند            يكى تخت پيروزه ديدم بلند

         نشسته برو شهريارى چو ماه            ز ياقوت رخشان بسر بر كلاه‏

         چو كافور موى و چو گلبرگ روى            دل آزرم جوى و زبان چرب گوى‏

         جهان را ازو دل به بيم و اميد            تو گفتى مگر زنده شد جمشيد

         منوچهر چون زاد سرو بلند            بكردار طهمورث ديوبند

         نشسته بر شاه بر دست راست            تو گوئى زبان و دل پادشاست‏

  دیوان حافظ - خسروا گوی فلک در خم چوگان تو باد

        بپيش اندرون قارن رزم زن            بدست چپش سرو شاه يمن‏

         چو شاه يمن سرو دستورشان            چو پيروز گرشاسپ گنجورشان‏

         شمار در گنجها ناپديد            كس اندر جهان آن بزرگى نديد

         همه گرد ايوان دو رويه سپاه            بزرين عمود و بزرين كلاه‏

        سپهدار چون قارن كاوگان            بپيش سپاه اندرون آوگان‏

         مبارز چو شيروى درّنده شير            چو شاپور يل ژنده پيلِ دلير

         چنو بست بر كوهه پيل كوس            هوا گردد از گرد چون آبنوس‏

         گر آيند زى ما بجنگ آن گروه            شود كوه هامون و هامون كوه‏

  دیوان حافظ - به دام زلف تو دل مبتلای خویشتن است

         همه دل پر از كين و پر چين بروى            بجز جنگشان نيست چيز آرزوى‏

         بريشان همه بر شمرد آنچه ديد            سخن نيز كز آفريدون شنيد

         دو مرد جفا پيشه را دل ز درد            بپيچيد و شد رويشان لاژورد

         نشستند و جستند هر گونه راى            سخن را نه سر بود پيدا نه پاى‏

         بسلم بزرگ آنگهى تور گفت            كه آرام و شادى ببايد نهفت‏

         نبايد كه آن بچّه نره شير            شود تيز دندان و گردد دلير

         چنان نامور بى‏هنر چون بود            كش آموزگار آفريدون بود

  دیوان حافظ - تویی که بر سر خوبان کشوری چون تاج

         نبيره چو شد راى زن بانيا            از ان جايگه بردمد كيميا

         ببايد بسيچيد ما را بجنگ            شتاب آوريدن بجاى درنگ‏

         ز لشكر سواران برون تاختند            ز چين و ز خاور سپه ساختند

         فتاد اندران بوم و بر گفت‏گوى            جهانى بديشان نهادند روى‏

         سپاهى كه آن را كرانه نبود            بدان بد كه اختر جوانه نبود

         ز خاور دو لشكر بايران كشيد            بخفتان و خود اندرون ناپديد

         ابا ژنده پيلان و با خواسته            دو خونى بكينه دل آراسته‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

ذوق وصال می گزد از دور پشت دست
گرم است بس که صحبت من با خیال تو
«صائب تبريزی»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید

اسم

( اِ ) [ ع. ] (اِ.)
۱- کلمه‌ای که به وسیله آن چیزی یا کسی را می‌خوانند، نام.
۲- عنوان.
۳- شهرت، آوازه.
۴- در دستور زبان فارسی قسمی از اقسام کلمه که بدان مردم یا جانور یا چیزی را نامند و معین کنند: مرد، زن، خانه، میز، کوه و دشت. ضح - در صرف عربی اسم قسمی از سه قسم کلمه‌است که بر معنایی مستقل دلالت کند و به زمانی خاص باز بسته نباشد.
۵- اسم ذات است مسما به اعتبار صفت و صفت یا با وجود است چون عالم و قدیم و یا با عدم است چون قدوس (تصوف). ج. اسامی، اسماء. ؛~ آلت اسمی است که بر ابزار کار دلالت کند. ؛ ~ اشاره «این» و «آن» هرگاه مسبوق به اسم می‌باشد، اسم اشاره نامیده شود. نخستین برای اشاره به نزدیک و دومین برای اشاره به دور: این خانه، این میز، آن مرد، آن خیابان. ؛ ~ جمع اسم عام چون در صورت مفرد و در معنی جمع باشد: دسته، رمه. ؛~ بی مسمی نامی که معنی آن با چیز یا کسی که برای آن وضع شده‌است مطابق نباشد. ؛~ جنس اسمی است که بر افراد یک جنس دلالت کند و آن نه معرفه‌است نه نکره مانند: درخت، کوه، اسب و چون خواهند نکره شود «ی» بدان افزایند: درختی، کوهی، اسبی. ؛ ~ خاص آن است که بر فردی مخصوص و معین دلالت کند. مق. اسم عام. ؛ ~ ذات اسم چون قایم به ذات باشد و وجودش وابسته به دیگری نباشد آن را اسم ذات نامند. مق. اسم معنی. ؛ ~ زمان اسمی است که دلالت بر زمان کند. ؛ ~ مکان اسمی است که دلالت بر مکان کند. ؛ ~ فاعل اسمی است مشتق از فعل که بر کننده کاری یا دارنده حالتی دلالت کند؛ صفت فاعلی. ؛~ مفعول اسمی است که دلالت می‌کند بر چیزی یا کسی که فعل بر او واقع شده‌است ؛ صفت مفعولی. ؛ ~ مصدر کلمه‌ای است مشتق از فعل که بر معنی مصدر دلالت کند (و آن جز مصدر و ریشه فعل است). ؛ ~ مشتق اسمی که از مصدر یا ریشه‌ای جدا شده باشد مانند اسم فاعل که از امر یا ریشه و اسم مفعول که از مصدر (مرخم) ساخته می‌شود. ؛ ~ معنی اسمی است که وجود مسمی آن به غیرش وابسته باشد. مق. اسم ذات: رنجش، دانش، سفیدی، هوش.

دیدگاهتان را بنویسید