شاهنامه فردوسی – پادشاهی كيومرث

پادشاهى گيومرت

      

                        پادشاهى گيومرت نخستين شاهان پارسيان سى سال بود

          سخن‏گوى دهقان چه گويد نخست            كه نام بزرگى بگيتى كه جست‏

         كه بود آنكه ديهيم بر سر نهاد            ندارد كس آن روزگاران بياد

          مگر كز پدر ياد دارد پسر            بگويد ترا يك بيك در بدر

          كه نام بزرگى كه آورد پيش            كرا بود از آن برتران پايه بيش‏

         پژوهنده نامه باستان            كه از پهلوانان زند داستان‏

          چنين گفت كآيين تخت و كلاه            كيومرث آورد و او بود شاه‏

  شاهنامه فردوسی - گفتار اندر زادن رستم

          چو آمد ببرج حمل آفتاب            جهان گشت با فرّ و آيين و آب‏

         بتابيد از آن سان ز برج بره            كه گيتى جوان گشت ازان يك سره‏

         كيومرث شد بر جهان كدخداى            نخستين بكوه اندرون ساخت جاى‏

         سر بخت و تختش بر آمد بكوه            پلنگينه پوشيد خود با گروه‏

         ازو اندر آمد همى پرورش            كه پوشيدنى نو بد و نو خورش‏

         بگيتى درون سال سى شاه بود            بخوبى چو خورشيد بر گاه بود

        همى تافت زو فرّ شاهنشهى            چو ماه دو هفته ز سرو سهى‏

  دیوان حافظ - اگر چه عرض هنر پیش یار بی‌ادبیست

         دد و دام و هر جانور كش بديد            ز گيتى بنزديك او آرميد

         دو تا مى‏شدندى بر تخت او            از آن بر شده فرّه و بخت او

      برسم نماز آمدنديش پيش            و زو بر گرفتند آيين خويش‏

         پسر بد مر او را يكى خوبروى            هنرمند و همچون پدر نامجوى‏

         سيامك بدش نام و فرخنده بود            كيومرث را دل بدو زنده بود

         بجانش بر از مهر گريان بدى            ز بيم جداييش بريان بدى‏

         بر آمد برين كار يك روزگار            فروزنده شد دولت شهريار

         بگيتى نبودش كسى دشمنا            مگر بدكنش ريمن آهرمنا

  دیوان حافظ - سرو چمان من چرا میل چمن نمی‌کند

         بر شك اندر آهر من بدسگال            همى راى زد تا بباليد بال‏

         يكى بچه بودش چو گرگ سترگ            دلاور شده با سپاه بزرگ‏

         جهان شد بر ان ديو بچه سياه            ز بخت سيامك و زان پايگاه‏

         سپه كرد و نزديك او راه جست            همى تخت و ديهيم كى شاه جست‏

         همى گفت با هر كسى راى خويش            جهان كرد يك سر پر آواى خويش‏

         كيومرث زين خود كى آگاه بود            كه تخت مهى را جز او شاه بود

         يكايك بيامد خجسته سروش            بسان پرى‏ء پلنگينه پوش‏

  دیوان حافظ - جز آستان توام در جهان پناهی نیست

         بگفتش ورا زين سخن در بدر            كه دشمن چه سازد همى با پدر

 

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

به شمع و ماه حاجت نیست بزم عاشقانت را
تو شمع مجلس‌افروزی تو ماه مجلس‌آرایی
«رهی معیری»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید

کوسه بر نشین

(~. بَ نِ) (اِمر.) جشنی بود که ایرانیان در اول ماه آذر برپا می‌کردند بدین وجه که مردی کوسه و یک چشم و بدقیافه و مضحک را بر خری سوار می‌کردند و دارویی گرم بر بدن او طلا می‌نمودند و آن مرد مضحک بادزنی در دست داشت و پیوسته خود را باد می‌زد و از گرما شکایت می‌کرد و مردم برف و یخ به او می‌زدند چند تن از غلامان شاه نیز همراه او بودند و از هر دکانی یک درهم سیم می‌گرفتند و اگر کسی از دادن وجه اهمال و تعلل می‌کرد، کوسه از گل سیاه و مرکب که همراه داشت بر جامه آن کس می‌پاشید و از هنگام صباح تا هنگام نماز ظهر هرچه جمع می‌شد تعلق به پادشاه داشت و از آن پس تا هنگام نماز عصر هر چه گرد می‌آمد به کوسه و گروهی که با او همراه بودند. اگر کوسه بعد از هنگام نماز عصر به نظر بازاریان درمی آمد او را آن قدر که می‌توانستند می‌زدند این روز را به عربی «رکوب کوسج» می‌خواندند.

دیدگاهتان را بنویسید