شاهنامه فردوسی – پادشاهی كيومرث

پادشاهى گيومرت

      

                        پادشاهى گيومرت نخستين شاهان پارسيان سى سال بود

          سخن‏گوى دهقان چه گويد نخست            كه نام بزرگى بگيتى كه جست‏

         كه بود آنكه ديهيم بر سر نهاد            ندارد كس آن روزگاران بياد

          مگر كز پدر ياد دارد پسر            بگويد ترا يك بيك در بدر

          كه نام بزرگى كه آورد پيش            كرا بود از آن برتران پايه بيش‏

         پژوهنده نامه باستان            كه از پهلوانان زند داستان‏

          چنين گفت كآيين تخت و كلاه            كيومرث آورد و او بود شاه‏

  دیوان حافظ - گداخت جان که شود کار دل تمام و نشد

          چو آمد ببرج حمل آفتاب            جهان گشت با فرّ و آيين و آب‏

         بتابيد از آن سان ز برج بره            كه گيتى جوان گشت ازان يك سره‏

         كيومرث شد بر جهان كدخداى            نخستين بكوه اندرون ساخت جاى‏

         سر بخت و تختش بر آمد بكوه            پلنگينه پوشيد خود با گروه‏

         ازو اندر آمد همى پرورش            كه پوشيدنى نو بد و نو خورش‏

         بگيتى درون سال سى شاه بود            بخوبى چو خورشيد بر گاه بود

        همى تافت زو فرّ شاهنشهى            چو ماه دو هفته ز سرو سهى‏

  شاهنامه فردوسی - آمدن سام به نزد منوچهر

         دد و دام و هر جانور كش بديد            ز گيتى بنزديك او آرميد

         دو تا مى‏شدندى بر تخت او            از آن بر شده فرّه و بخت او

      برسم نماز آمدنديش پيش            و زو بر گرفتند آيين خويش‏

         پسر بد مر او را يكى خوبروى            هنرمند و همچون پدر نامجوى‏

         سيامك بدش نام و فرخنده بود            كيومرث را دل بدو زنده بود

         بجانش بر از مهر گريان بدى            ز بيم جداييش بريان بدى‏

         بر آمد برين كار يك روزگار            فروزنده شد دولت شهريار

         بگيتى نبودش كسى دشمنا            مگر بدكنش ريمن آهرمنا

  دیوان حافظ - می‌دمد صبح و کله بست سحاب

         بر شك اندر آهر من بدسگال            همى راى زد تا بباليد بال‏

         يكى بچه بودش چو گرگ سترگ            دلاور شده با سپاه بزرگ‏

         جهان شد بر ان ديو بچه سياه            ز بخت سيامك و زان پايگاه‏

         سپه كرد و نزديك او راه جست            همى تخت و ديهيم كى شاه جست‏

         همى گفت با هر كسى راى خويش            جهان كرد يك سر پر آواى خويش‏

         كيومرث زين خود كى آگاه بود            كه تخت مهى را جز او شاه بود

         يكايك بيامد خجسته سروش            بسان پرى‏ء پلنگينه پوش‏

  شاهنامه فردوسی - آگاه شدن مهراب از كار دخترش

         بگفتش ورا زين سخن در بدر            كه دشمن چه سازد همى با پدر

 

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

ای نیک، با بدان منشین هرگز
خوش نیست وصله جامۀ دیبا را
«پروین اعتصامی»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

اشتقاق

(اِ تِ) [ ع. ] (مص م.)
۱- شکافتن، نیمه چیز ی را گرفتن.۲ - بیرون آوردن کلمه‌ای از کلمه دیگر که در لفظ و معنی بین کلمه اصلی و کلمه دوم مناسبتی وجود داشته باشد. ج. اشتقاقات.

اشتلم

(اُ تُ لُ) (اِ.)
۱- گرفتن چیزی به زور.
۲- لاف زدن.
۳- تندی، خشونت.
۴- ظلم، زور.

اشتلم کردن

(~. کَ دَ) (مص ل.) خشونت ورزیدن.

اشتمال

(اِ تِ) [ ع. ]
۱- (مص م.) فراگرفتن، دربرداشتن.
۲- (اِمص.) فراگرفتگی، احاطه. ج. اشتمالات.

اشتهاء

(اِ تِ) [ ع. ] (مص م.)
۱- آرزو کردن.
۲- میل به غذا داشتن. ؛ ~ی کسی را کور کردن میل به خوردن را در کسی از میان بردن.

اشتهار

(اِ تِ) [ ع. ]
۱- (مص ل.) معروف گردیدن.
۲- (اِمص.) شهرت.

اشتود

(اُ تَ وَ) = اشتوذ:
۱- (اِخ.) بخش دوم از پنج بخش گات‌ها.
۲- روز دوم از اندرگاه.

اشتک

(اِ تَ) (اِ.) جامه‌ای که کودکان نوزاد را در آن پیچند، قنداق.

اشتکاء

(اِ تِ) [ ع. ] (مص ل.) گله کردن، گله مند شدن، شکایت کردن.

اشتیاق

( اِ ) [ ع. ]
۱- (مص ل.) شوق داشتن، میل داشتن.
۲- (اِمص.) آرزومندی. جِ شوق.

اشتیم

( اِ ) (اِ.) نک اِستِم.

اشجار

( اَ ) [ ع. ] (اِ.) جِ شجر؛ درختان.

اشجع

(اِ جَ) [ ع. ] (ص تف.) دلیرتر، شجاعتر.

اشخار

( اَ ) (اِ.) شخار.

اشخاص

( اَ ) [ ع. ] (اِ.) جِ شخص.
۱- کالبدها.
۲- سیاهی‌ها.
۳- کسان، افراد.

اشخاص

( اِ ) [ ع. ] (مص م.) روانه کردن، برانگیختن.

اشد

(اَ شَ دّ) [ ع. ] (ص تف.) سخت تر، استوارتر، شدیدتر.

اشر

(اَ شَ رّ) [ ع. ] (ص تف.) شریرتر، بدتر، شرورتر.

اشر

(اَ ش ِ) [ ع. ] (ص.)
۱- متکبر، مغرور.
۲- پرنشاط.

اشرار

( اَ ) [ ع. ] (اِ.) جِ شریر؛ بدکاران.


دیدگاهتان را بنویسید