شاهنامه فردوسی – پادشاهى نوذر

پادشاهى او هفت سال بود (بر تخت نشستن نوذر)

چو سوگ پدر شاه نوذر بداشت            ز كيوان كلاه كيى بر فراشت‏

         بتخت منوچهر بر بار داد            بخواند انجمن را و دينار داد

         برين بر نيامد بسى روزگار            كه بيدادگر شد سر شهريار

         ز گيتى بر آمد بهر جاى غو            جهان را كهن شد سر از شاه نو

         چو او رسمهاى پدر در نوشت            ابا موبدان و ردان تيز گشت‏

         همى مردمى نزد او خوار شد            دلش برده گنج و دينار شد

         كديور يكايك سپاهى شدند            دليران سزاوار شاهى شدند

         چو از روى كشور بر آمد خروش            جهانى سراسر بر آمد بجوش‏

         بترسيد بيدادگر شهريار            فرستاد كس نزد سام سوار

         بسگسار مازندران بود سام            فرستاد نوذر بر او پيام‏

         خداوند كيوان و بهرام و هور            كه هست آفريننده پيل و مور

         نه دشوارى از چيز برتر منش            نه آسانى از اندك اندر بوش‏

         همه با توانايى او يكيست            اگر هست بسيار و گر اندكيست‏

         كنون از خداوند خورشيد و ماه            ثنا بر روان منوچهر شاه‏

         ابر سام يل باد چندان درود            كه آيد همى ز ابر باران فرود

         مران پهلوان جهان ديده را            سر افراز گرد پسنديده را

         هميشه دل و هوشش آباد باد            روانش ز هر درد آزاد باد

         شناسد مگر پهلوان جهان            سخنها هم از آشكار و نهان‏

         كه تا شاه مژگان بهم بر نهاد            ز سام نريمان بسى كرد ياد

         هميدون مرا پشت گرمى بدوست            كه هم پهلوانست و هم شاه دوست‏

         نگهبان كشور بهنگام شاه            ازويست رخشنده فرخ كلاه‏

         كنون پادشاهى پر آشوب گشت            سخنها از اندازه اندر گذشت‏

         اگر بر نگيرد وى آن گرز كين            ازين تخت پردخته ماند زمين‏

         چو نامه بر سام نيرم رسيد            يكى باد سرد از جگر بر كشيد

         بشبگير هنگام بانگ خروس            بر آمد خروشيدن بوق و كوس‏

         يكى لشكرى راند از گرگسار            كه درياى سبز اندرو گشت خوار

         چو نزديك ايران رسيد آن سپاه            پذيره شدندش بزرگان براه‏

         پياده همه پيش سام دلير            برفتند و گفتند هر گونه دير

         ز بيدادى نوذر تاجور            كه بر خيره گم كرد راه پدر

         جهان گشت ويران ز كردار اوى            غنوده شد آن بخت بيدار اوى‏

         بگردد همى از ره بخردى            ازو دور شد فره ايزدى‏

         چه باشد اگر سام يل پهلوان            نشيند برين تخت روشن روان‏

         جهان گردد آباد با داد او            برويست ايران و بنياد او

         كه ما بنده باشيم و فرمان كنيم            روانها بمهرش گروگان كنيم‏

         بديشان چنين گفت سام سوار            كه اين كى پسندد ز من كردگار

         كه چون نوذرى از نژاد كيان            بتخت كيى بر كمر بر ميان‏

         بشاهى مرا تاج بايد بسود            محالست و اين كس نيارد شنود

         خود اين گفت يارد كس اندر جهان            چنين زهره دارد كس اندر نهان‏

         اگر دخترى از منوچهر شاه            بران تخت زرين شدى با كلاه‏

         نبودى جز از خاك بالين من            بدو شاد بودى جهان بين من‏

         دلش گر ز راه پدر گشت باز            برين بر نيامد زمانى دراز

         هنوز آهنى نيست زنگار خورد            كه رخشنده دشوار شايدش كرد

         من آن ايزدى فرّه باز آورم            جهان را بمهرش نياز آورم‏

         شما بر گذشته پشيمان شويد            بنوّى ز سر باز پيمان شويد

         گر آمرزش كردگار سپهر            نيابيد و از نوذر شاه مهر

         بدين گيتى اندر بود خشم شاه            ببرگشتن آتش بود جايگاه‏

         بزرگان ز كرده پشيمان شدند            يكايك ز سر باز پيمان شدند

         چو آمد بدرگاه سام سوار            پذيره شدش نوذر شهريار

         بفرّخ پى نامور پهلوان            جهان سربسر شد بنوّى جوان‏

         بپوزش مهان پيش نوذر شدند            بجان و بدل ويژه كهتر شدند

         بر افروخت نوذر ز تخت مهى            نشست اندر آرام با فرّهى

         جهان پهلوان پيش نوذر بپاى            پرستنده او بود و هم رهنماى‏

         بنوذر در پندها را گشاد            سخنهاى نيكو بسى كرد ياد

         ز گرد فريدون و هوشنگ شاه            همان از منوچهر زيباى گاه‏

         كه گيتى بداد و دهش داشتند            ببيداد بر چشم نگماشتند

         دل او ز كژى بداد آوريد            چنان كرد نوذر كه او راى ديد

         دل مهتران را بدو نرم كرد            همه داد و بنياد آزرم كرد

         چو گفته شد از گفتنيها همه            بگردنكشان و بشاه رمه‏

         برون رفت با خلعت نوذرى            چه تخت و چه تاج و چه انگشترى‏

         غلامان و اسپان زرّين ستام            پر از گوهر سرخ زرّين دو جام‏     

     برين نيز بگذشت چندى سپهر            نه با نوذر آرام بودش نه مهر

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آقازاده

(دِ) [ مغ - فا. ] (اِمر.) آقا، فرزند مردی بزرگ، فرزند سید، فرزند مجتهد.

آقاسی

[ مغ - فا. ] (اِ.) بزرگ، مهتر، سرور.

آقبانو

[ مغ - فا. ] (اِمر.) نوعی پارچه نخی نازک و گلدار که زنان از آن چارقد می‌دوزند.

آقسنقر

(سُ قُ) [ تر. ] (اِمر.)
۱- شاهین سفید.
۲- کنایه از: روز، آفتاب.
۳- نام بعضی امرای ترک.

آقشام

[ تر - فا. ] (اِمر.)
۱- غروب، شامگاه.
۲- نوبتی که بر در پادشاهان و امرای ترک در شامگاه می‌زدند.
۳- شیپوری که هنگام غروب در سربازخانه‌ها می‌زدند.

آقطی

[ معر. ] (اِ.) = اقطی. اقتی: گیاهی از تیره بداغ‌ها که به طور خودرو در نواحی شمال ایران می‌روید و گل‌های آن سفید و معطر و مغز ساقه اش نرم است. و برای تهیه مقاطع گیاهی در آزمایشگاه‌ها به ...

آقورایی

(اِ.) سوغات، تحفه سفر.

آقوش

(اِ.) درندگان، سباع.

آقچه

(چِ) [ تر - مغ. ] (اِ.)
۱- زر یا سیم مسکوک.
۲- پول طلا یا نقره.
۳- واحدی برای آب که تقریباً برابر دوازده ساعت آب است.

آل

[ ع. ] (اِ.) دودمان، طایفه.

آل

[ ع. ] (اِ.) جایی در بیابان که به هنگام تابش آفتاب همچون آب نماید، سراب.

آل

(اِ.) نام موجودی موهوم که عوام معتقدند ب ه زن تازه زا آسیب می‌رساند، به همین علت افرادی به مدت شش تا ده روز، تا صبح بالای سر زائو بیدار می‌ماندند.

آل

[ په. ]
۱- (ص.) سرخ، سرخ کم رنگ.
۲- (اِ.) نام درختی که از ریشه آن رنگی سرخ می‌گیرند و جامه باآن به رنگ سرخ درمی آورند.

آل تمغا

(تَ) [ تر - مغ. ] (اِمر.) مهر سرخ رنگی که پادشاهان مغول بر فرمان‌های خود می‌زدند.

آل عبا

(لِ عَ) [ ع. ] (اِمر.) خاندان پیغمبر اسلام. آل کسا و پنج تن آل عبا نیز نامیده می‌شود.

آلا

(ص.) سرخ، سرخ نیمرنگ.

آلاء

[ ع. ] (اِ.) جِ اِلی ؛ نیکی‌ها.

آلات

[ ع. ] (اِ.) جِ آلت ؛ وسایل.

آلاخون والاخون

(ص مر.)
۱- (عا.) دربه در، بی خانمان.
۲- سرگردان، بی پناه.

آلاس

(اِ.) زغال، زگال.


دیدگاهتان را بنویسید