شاهنامه فردوسی – پادشاهى نوذر

پادشاهى او هفت سال بود (بر تخت نشستن نوذر)

چو سوگ پدر شاه نوذر بداشت            ز كيوان كلاه كيى بر فراشت‏

         بتخت منوچهر بر بار داد            بخواند انجمن را و دينار داد

         برين بر نيامد بسى روزگار            كه بيدادگر شد سر شهريار

         ز گيتى بر آمد بهر جاى غو            جهان را كهن شد سر از شاه نو

         چو او رسمهاى پدر در نوشت            ابا موبدان و ردان تيز گشت‏

         همى مردمى نزد او خوار شد            دلش برده گنج و دينار شد

         كديور يكايك سپاهى شدند            دليران سزاوار شاهى شدند

         چو از روى كشور بر آمد خروش            جهانى سراسر بر آمد بجوش‏

         بترسيد بيدادگر شهريار            فرستاد كس نزد سام سوار

         بسگسار مازندران بود سام            فرستاد نوذر بر او پيام‏

         خداوند كيوان و بهرام و هور            كه هست آفريننده پيل و مور

         نه دشوارى از چيز برتر منش            نه آسانى از اندك اندر بوش‏

         همه با توانايى او يكيست            اگر هست بسيار و گر اندكيست‏

         كنون از خداوند خورشيد و ماه            ثنا بر روان منوچهر شاه‏

         ابر سام يل باد چندان درود            كه آيد همى ز ابر باران فرود

         مران پهلوان جهان ديده را            سر افراز گرد پسنديده را

         هميشه دل و هوشش آباد باد            روانش ز هر درد آزاد باد

         شناسد مگر پهلوان جهان            سخنها هم از آشكار و نهان‏

         كه تا شاه مژگان بهم بر نهاد            ز سام نريمان بسى كرد ياد

         هميدون مرا پشت گرمى بدوست            كه هم پهلوانست و هم شاه دوست‏

         نگهبان كشور بهنگام شاه            ازويست رخشنده فرخ كلاه‏

         كنون پادشاهى پر آشوب گشت            سخنها از اندازه اندر گذشت‏

         اگر بر نگيرد وى آن گرز كين            ازين تخت پردخته ماند زمين‏

         چو نامه بر سام نيرم رسيد            يكى باد سرد از جگر بر كشيد

         بشبگير هنگام بانگ خروس            بر آمد خروشيدن بوق و كوس‏

         يكى لشكرى راند از گرگسار            كه درياى سبز اندرو گشت خوار

         چو نزديك ايران رسيد آن سپاه            پذيره شدندش بزرگان براه‏

         پياده همه پيش سام دلير            برفتند و گفتند هر گونه دير

         ز بيدادى نوذر تاجور            كه بر خيره گم كرد راه پدر

         جهان گشت ويران ز كردار اوى            غنوده شد آن بخت بيدار اوى‏

         بگردد همى از ره بخردى            ازو دور شد فره ايزدى‏

         چه باشد اگر سام يل پهلوان            نشيند برين تخت روشن روان‏

         جهان گردد آباد با داد او            برويست ايران و بنياد او

         كه ما بنده باشيم و فرمان كنيم            روانها بمهرش گروگان كنيم‏

         بديشان چنين گفت سام سوار            كه اين كى پسندد ز من كردگار

         كه چون نوذرى از نژاد كيان            بتخت كيى بر كمر بر ميان‏

         بشاهى مرا تاج بايد بسود            محالست و اين كس نيارد شنود

         خود اين گفت يارد كس اندر جهان            چنين زهره دارد كس اندر نهان‏

         اگر دخترى از منوچهر شاه            بران تخت زرين شدى با كلاه‏

         نبودى جز از خاك بالين من            بدو شاد بودى جهان بين من‏

         دلش گر ز راه پدر گشت باز            برين بر نيامد زمانى دراز

         هنوز آهنى نيست زنگار خورد            كه رخشنده دشوار شايدش كرد

         من آن ايزدى فرّه باز آورم            جهان را بمهرش نياز آورم‏

         شما بر گذشته پشيمان شويد            بنوّى ز سر باز پيمان شويد

         گر آمرزش كردگار سپهر            نيابيد و از نوذر شاه مهر

         بدين گيتى اندر بود خشم شاه            ببرگشتن آتش بود جايگاه‏

         بزرگان ز كرده پشيمان شدند            يكايك ز سر باز پيمان شدند

         چو آمد بدرگاه سام سوار            پذيره شدش نوذر شهريار

         بفرّخ پى نامور پهلوان            جهان سربسر شد بنوّى جوان‏

         بپوزش مهان پيش نوذر شدند            بجان و بدل ويژه كهتر شدند

         بر افروخت نوذر ز تخت مهى            نشست اندر آرام با فرّهى

         جهان پهلوان پيش نوذر بپاى            پرستنده او بود و هم رهنماى‏

         بنوذر در پندها را گشاد            سخنهاى نيكو بسى كرد ياد

         ز گرد فريدون و هوشنگ شاه            همان از منوچهر زيباى گاه‏

         كه گيتى بداد و دهش داشتند            ببيداد بر چشم نگماشتند

         دل او ز كژى بداد آوريد            چنان كرد نوذر كه او راى ديد

         دل مهتران را بدو نرم كرد            همه داد و بنياد آزرم كرد

         چو گفته شد از گفتنيها همه            بگردنكشان و بشاه رمه‏

         برون رفت با خلعت نوذرى            چه تخت و چه تاج و چه انگشترى‏

         غلامان و اسپان زرّين ستام            پر از گوهر سرخ زرّين دو جام‏     

     برين نيز بگذشت چندى سپهر            نه با نوذر آرام بودش نه مهر

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

بابرکت

(بَ رَ کَ) (ص مر.)
۱- دارای برکت.
۲- (عا.) هر چیز که بیش از تصور افزون آید مانند: غذا، پارچه و غیره.

بابزن

(زَ) (اِ.) سیخ کباب.

بابل

(بِ) (اِ.) مغرب.

بابلی

(بِ) (ص نسب)
۱- منسوب به بابِل.
۲- کنایه از: جادوگر.

بابوفیسم

(بُ) [ فر. ] (اِ.) نام جنبشی انقلابی در فرانسه قرن ۱۸ به رهبری فرانسوا نوئل بابوف که هدف آن ایجاد جمهوری برابری بود - رفتار یکسان با همه افراد در همه امور اجتماعی - بابوفی‌ها ...

بابونه

(نِ) (اِ.) گیاهی خوشبو و پُر برگ با شاخه‌های سبز و باریک و برگ‌های ریز که دارای گل‌های سفیدی است و میان آن‌ها زرد است، در زمین‌های شنی و کنار آبگیرها می‌روید. بابونک، بانونج، هم گفته می‌شود.

بابک

(بَ) (اِ.) پدر.

بابی

(ص نسب.) منسوب به سید علی محمد باب، از فرقه بابیه.

باتجربه

(تَ رِ بِ) [ فا - ع. ] (ص مر.) مجرب، کاردان.

باتره

(تَ رَ) (اِ.) دف، دایره.

باتری

[ فر. ] (اِ.) = باطری: مجموعه‌ای است از چند واحد الکتروشیمیایی یا انباره که محل ذخیره نیروی الکتریسته‌است.

باتلاق

[ فر. ] (اِ.) = باطلاق: پهنه زمینی که به علت نداشتن راه زه کشی، رطوبت در آن اشباع شده، به حالت سست و اسفنجی در آمده، گاه تمام یا بخشی از آن را آب فراگرفته، یا گیاهانی بر آن ...

باتون

[ فر. ] (اِ.) = باتوم. باطوم: میله کوتاهی از چوب یا لاستیک که پاسبانان بر کمر می‌آویزند و برای سرکوب کردن شورش و جنجال از آن استفاده می‌کنند.

باج

[ په. ] (اِ.) کلیه دعاهای مختصر که زرتشیتان آهسته به زبان می‌رانند. واج و واژ و باژ نیز گویند.

باج

(اِ.)
۱- آنچه که در قدیم پادشاهان بزرگ از فرمانروایان زیردست می‌گرفتند.
۲- خراج، مالیات، عوارض.
۳- گمرک.
۴- جزیه. ؛ ~به شغال ندادن به زور و قلدری تسلیم نشدن.

باج بگیر

(بِ) (ص مر.) باج گیر، کسی که به سبب زور و نفوذ خود از دکان دارها و غیره وجوهی اخذ کند.

باج خانه

(نِ) (اِمر.) گمرک، محل گرفتن باج.

باج سبیل

(جِ س ِ) (اِمر.)با زور و قلدری و به ناحق پول و وجه یا جنس و امثال آن از کسی گرفتن و آن غالباً با «گرفتن» و «دادن» استعمال شود.

باجربزه

(جُ بُ ز ِ) (ص مر.) لایق، شایسته، با قدرت، مدیر.

باجناق

[ تر. ] (ص. اِ.) = باجناغ: دو مردی که با دو خواهر ازدواج کرده باشند، هم ریش.


دیدگاهتان را بنویسید