Search
Close this search box.

شاهنامه فردوسی – پادشاهى نوذر

پادشاهى او هفت سال بود (بر تخت نشستن نوذر)

چو سوگ پدر شاه نوذر بداشت            ز كيوان كلاه كيى بر فراشت‏

         بتخت منوچهر بر بار داد            بخواند انجمن را و دينار داد

         برين بر نيامد بسى روزگار            كه بيدادگر شد سر شهريار

         ز گيتى بر آمد بهر جاى غو            جهان را كهن شد سر از شاه نو

         چو او رسمهاى پدر در نوشت            ابا موبدان و ردان تيز گشت‏

         همى مردمى نزد او خوار شد            دلش برده گنج و دينار شد

         كديور يكايك سپاهى شدند            دليران سزاوار شاهى شدند

         چو از روى كشور بر آمد خروش            جهانى سراسر بر آمد بجوش‏

         بترسيد بيدادگر شهريار            فرستاد كس نزد سام سوار

         بسگسار مازندران بود سام            فرستاد نوذر بر او پيام‏

         خداوند كيوان و بهرام و هور            كه هست آفريننده پيل و مور

         نه دشوارى از چيز برتر منش            نه آسانى از اندك اندر بوش‏

         همه با توانايى او يكيست            اگر هست بسيار و گر اندكيست‏

         كنون از خداوند خورشيد و ماه            ثنا بر روان منوچهر شاه‏

         ابر سام يل باد چندان درود            كه آيد همى ز ابر باران فرود

         مران پهلوان جهان ديده را            سر افراز گرد پسنديده را

         هميشه دل و هوشش آباد باد            روانش ز هر درد آزاد باد

         شناسد مگر پهلوان جهان            سخنها هم از آشكار و نهان‏

         كه تا شاه مژگان بهم بر نهاد            ز سام نريمان بسى كرد ياد

         هميدون مرا پشت گرمى بدوست            كه هم پهلوانست و هم شاه دوست‏

         نگهبان كشور بهنگام شاه            ازويست رخشنده فرخ كلاه‏

         كنون پادشاهى پر آشوب گشت            سخنها از اندازه اندر گذشت‏

         اگر بر نگيرد وى آن گرز كين            ازين تخت پردخته ماند زمين‏

         چو نامه بر سام نيرم رسيد            يكى باد سرد از جگر بر كشيد

         بشبگير هنگام بانگ خروس            بر آمد خروشيدن بوق و كوس‏

         يكى لشكرى راند از گرگسار            كه درياى سبز اندرو گشت خوار

         چو نزديك ايران رسيد آن سپاه            پذيره شدندش بزرگان براه‏

         پياده همه پيش سام دلير            برفتند و گفتند هر گونه دير

         ز بيدادى نوذر تاجور            كه بر خيره گم كرد راه پدر

         جهان گشت ويران ز كردار اوى            غنوده شد آن بخت بيدار اوى‏

         بگردد همى از ره بخردى            ازو دور شد فره ايزدى‏

         چه باشد اگر سام يل پهلوان            نشيند برين تخت روشن روان‏

         جهان گردد آباد با داد او            برويست ايران و بنياد او

         كه ما بنده باشيم و فرمان كنيم            روانها بمهرش گروگان كنيم‏

         بديشان چنين گفت سام سوار            كه اين كى پسندد ز من كردگار

         كه چون نوذرى از نژاد كيان            بتخت كيى بر كمر بر ميان‏

         بشاهى مرا تاج بايد بسود            محالست و اين كس نيارد شنود

         خود اين گفت يارد كس اندر جهان            چنين زهره دارد كس اندر نهان‏

         اگر دخترى از منوچهر شاه            بران تخت زرين شدى با كلاه‏

         نبودى جز از خاك بالين من            بدو شاد بودى جهان بين من‏

         دلش گر ز راه پدر گشت باز            برين بر نيامد زمانى دراز

         هنوز آهنى نيست زنگار خورد            كه رخشنده دشوار شايدش كرد

         من آن ايزدى فرّه باز آورم            جهان را بمهرش نياز آورم‏

         شما بر گذشته پشيمان شويد            بنوّى ز سر باز پيمان شويد

         گر آمرزش كردگار سپهر            نيابيد و از نوذر شاه مهر

         بدين گيتى اندر بود خشم شاه            ببرگشتن آتش بود جايگاه‏

         بزرگان ز كرده پشيمان شدند            يكايك ز سر باز پيمان شدند

         چو آمد بدرگاه سام سوار            پذيره شدش نوذر شهريار

         بفرّخ پى نامور پهلوان            جهان سربسر شد بنوّى جوان‏

         بپوزش مهان پيش نوذر شدند            بجان و بدل ويژه كهتر شدند

         بر افروخت نوذر ز تخت مهى            نشست اندر آرام با فرّهى

         جهان پهلوان پيش نوذر بپاى            پرستنده او بود و هم رهنماى‏

         بنوذر در پندها را گشاد            سخنهاى نيكو بسى كرد ياد

         ز گرد فريدون و هوشنگ شاه            همان از منوچهر زيباى گاه‏

         كه گيتى بداد و دهش داشتند            ببيداد بر چشم نگماشتند

         دل او ز كژى بداد آوريد            چنان كرد نوذر كه او راى ديد

         دل مهتران را بدو نرم كرد            همه داد و بنياد آزرم كرد

         چو گفته شد از گفتنيها همه            بگردنكشان و بشاه رمه‏

         برون رفت با خلعت نوذرى            چه تخت و چه تاج و چه انگشترى‏

         غلامان و اسپان زرّين ستام            پر از گوهر سرخ زرّين دو جام‏     

     برين نيز بگذشت چندى سپهر            نه با نوذر آرام بودش نه مهر

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آدر

(دَ) (اِ.) آذر، آتش.

آدر

(دِ) (اِ.) نیشتر فصاد، نیشتر رگزن.

آدرس

(رِ) [ فر. ] (اِ.)
۱- نشانی خانه، اداره و مانند آن، نشانی (فره).
۲- عنوان و نام کس یا جایی بر پشت پاکت و مانند آن.

آدرم

(رَ) (اِ.)۱ - نمد زین اسب و مانند آن.
۲- درفشی که با آن نمدزین را دوزند.
۳- سلاح مانند خنجر و شمشیر.

آدرمه

(رَ مِ) (اِ.) نک آدرم.

آدرنگ

(دَ رَ) (اِ.)
۱- رنج، اندوه.
۲- آفت، مصیبت.

آدم

(دَ) [ ع. ] (اِ.)۱ - نخستین انسان.
۲- (عا.) نوکر. ؛ ~ خود را شناختن از توانایی جسمی یا خصوصیات روحی کسی آگاه شدن.

آدم آهنی

(~. هَ) (اِ.)
۱- موجودی تخیلی با ظاهری شبیه انسان و ساخته شده از فلز و مدارهای الکترونیکی که در فیلم‌های سینمایی بسیاری از کارهای انسان را انجام می‌دهد.
۲- مجازاً به کسی که از خود اختیاری ندارد و طبق گفته دیگران ...

آدم برفی

(~. بَ) (اِ.)
۱- مترسک شبیه انسان که از برف ساخته می‌شود.
۲- آدم خیالی که گمان می‌کنند در کوه‌های هیمالیا زندگی می‌کند.

آدم حسابی

(~. حِ) [ ع - فا. ] (ص.)
۱- فهمیده، قابل اعتماد.
۲- دارای اصالت.

آدم دو قازی

(~ِ دُ) (اِمر.) آدم بی سر و پا و بی ارزش.

آدم شناس

(~. ش ِ) ~ص فا.) آن که اخلاق مردم را از قیافه و طرز رفتار و گفتار آنان درک کند.

آدم فروشی

(~. فُ) (حامص.)
۱- عمل آدم فروش اعم از سپردن و فروختن آدم‌ها به دست دیگران جهت منافع یا درآمد.
۲- کنایه از جاسوسی کردن.

آدم قحطی

(~. قَ) (اِ.) کنایه از: کمیابی آدم‌های شایسته و کارآمد.

آدم کش

(دَ. کُ) [ ع - فا. ] (ص فا.)کشنده آدم، قاتل انسان.

آدمک

(دَ مَ) (اِمصغ.)
۱- آدم کوچک.
۲- مترسک.

آدمی سیرت

(~. رَ) [ ع - فا. ] (ص مر.)نیکو - رفتار، نیکوخصال.

آدمیت

(دَ یَّ) (مص جع.)
۱- انسان بودن.
۲- به فضایل انسانی آراسته بودن.

آدمیرال

[ انگ. ] (اِ.) امیرالبحر، دریاسالار.

آدمیزاد

(دَ) (ص مر.) = آدمیزاده: انسان، بشر. ؛ ~ شیر خام خورده کنایه از: انسان موجودی جایزالخطاست.


دیدگاهتان را بنویسید