Search
Close this search box.

شاهنامه فردوسی – پادشاهى زوطهماسپ

پادشاهى زوطهماسپ

شبى زال بنشست هنگام خواب            سخن گفت بسيار ز افراسياب‏

         هم از رزم‏زن نامداران خويش            و زان پهلوانان و ياران خويش‏

         همى گفت هر چند كز پهلوان            بود بخت بيدار و روشن روان‏

         ببايد يكى شاه خسرو نژاد            كه دارد گذشته سخنها بياد

         بكردار كشتيست كار سپاه            همش باد و هم بادبان تخت شاه‏

         اگر داردى طوس و گستهم فرّ             سپاهست و گردان بسيار مر

         نزيبد بريشان همى تاج و تخت            ببايد يكى شاه بيدار بخت‏

         كه باشد بدو فره ايزدى            بتابد ز ديهيم او بخردى‏

         ز تخم فريدون بجستند چند            يكى شاه زيباى تخت بلند

         نديدند جز پور طهماسپ زو            كه زور كيان داشت و فرهنگ گو

         بشد قارن و موبد و مرزبان            سپاهى ز بامين و ز گرزبان‏

         يكى مژده بردند نزديك زو            كه تاج فريدون بتو گشت نو

         سپهدار دستان و يك سر سپاه            ترا خواستند اى سزاوار گاه‏

         چو بشنيد زو گفته موبدان            همان گفته قارن و بخردان‏

         بيامد بنزديك ايران سپاه            بسر بر نهاده كيانى كلاه‏

         بشاهى برو آفرين خواند زال            نشست از بر تخت زو پنج سال‏

         كهن بود بر سال هشتاد مرد            بداد و بخوبى جهان تازه كرد

         سپه را ز كار بدى باز داشت            كه با پاك يزدان يكى راز داشت‏

         گرفتن نيارست و بستن كسى            و زان پس نديدند كشتن بسى‏

         همان بد كه تنگى بد اندر جهان            شده خشك خاك و گيا را دهان‏

         نيامد همى ز اسمان هيچ نم            همى بر كشيدند نان با درم‏

         دو لشكر بر ان گونه تا هشت ماه            بروى اندر آورده روى سپاه‏

         نكردند يك روز جنگى گران            نه روز يلان بود و رزم سران‏

         ز تنگى چنان شد كه چاره نماند            سپه را همى پود و تاره نماند

         سخن رفتشان يك بيك همزمان            كه از ماست بر ما بد آسمان‏

         ز هر دو سپه خاست فرياد و غو            فرستاده آمد بنزديك زو

         كه گر بهر ما زين سراى سپنج            نيامد بجز درد و اندوه و رنج‏

         بيا تا ببخشيم روى زمين            سراييم يك با دگر آفرين‏

         سر نامداران تهى شد ز جنگ            ز تنگى نبد روزگار درنگ‏

         بران بر نهادند هر دو سخن            كه در دل ندارند كين كهن‏

         ببخشند گيتى برسم و بداد            ز كار گذشته نيارند ياد

         ز درياى پيكند تا مرز تور            از ان بخش گيتى ز نزديك و دور

         روارو چنين تا بچين و ختن            سپردند شاهى بران انجمن‏

         ز مرزى كجا مرز خرگاه بود            ازو زال را دست كوتاه بود

         وزين روى تركان نجويند راه            چنين بخش كردند تخت و كلاه‏

         سوى پارس لشكر برون راند زو            كهن بود ليكن جهان كرد نو

         سوى زابلستان بشد زال زر            جهانى گرفتند هر يك ببر

         پر از غلغل و رعد شد كوهسار            زمين شد پر از رنگ و بوى و نگار

         جهان چون عروسى رسيده جوان            پر از چشمه و باغ و آب روان‏

         چو مردم بدارد نهاد پلنگ            بگردد زمانه برو تار و تنگ‏

         مهان را همه انجمن كرد زو            بدادار بر آفرين خواند نو

          فراخى كه آمد ز تنگى پديد            جهان آفرين داشت آن را كليد

         بهر سو يكى جشنگه ساختند            دل از كين و نفرين بپرداختند

         چنين تا بر آمد برين سال پنج            نبودند آگه كس از درد و رنج‏

         ببد بخت ايرانيان كندرو            شد آن دادگستر جهاندار زو

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

یافه

(فِ) (ص.) یاوه، بی معنی، بیهوده.

یافه درای

(~. دَ)(ص فا.) بیهوده گو، ژاژخای.

یافوخ

[ ع. ] (اِ.) محل التقای استخوان مقدم سر به استخوان مؤخر سر، جان دانه.

یاقوت

[ ع. ] (اِ.) از سنگ‌های معدنی گران بها به رنگ‌های سرخ، زرد، کبود.

یاقوتی

۱ - (اِ.) نوعی از انگور که دانه‌های آن ریز و سرخ رنگ است.
۲- (ص نسب.) به رنگ یاقوت.

یال

(اِ.)
۱- گردن.
۲- بن گردن.
۳- موی گردن اسب.
۴- زور، قدرت.

یال برآوردن

(بَ وَ دَ)(مص ل.)گردن کشیدن، سرافرازی نمودن.

یال و کوپال

(لُ) (اِمر.) توش و توان، نیرو، زورمندی.

یالانچی

[ تر. ] (اِ.)۱ - بی بند و بار.
۲- ریسمان - باز.

یالقوز

(اِ.) = یالغوز.
۱- شخص مجرد، بی زن و فرزند.
۲- بی قید و بند، کسی که مشکل و دردسر ندارد

یاللعجب

(لَ لْ عَ جَ) [ ع. ] (شب جم.) شگفتا! عجبا!

یالمند

(مَ) (ص.) مخفّفِ عیالمند، شخصی که زن و فرزند دارد.

یالیت

(لَ تْ یا تَ) [ ع. ] (اِ.) ای کاش.

یام

(اِ.)۱ - اسب قاصد، پیک.
۲- جایی که اسب پیک را با اسب تازه نفس عوض می‌کردند.

یام

(حر رب.) نک. یا.

یامان

[ تر. ] (اِ.) (عا.) نوعی باد است که اگر بیاید یا کسی بدان مبتلا گردد مایه مرگ او می‌شود.

یامخانه

(ن) [ تر - فا. ] (اِ.) پست خانه، چاپارخانه.

یامفت

(مُ) (اِمر.) (عا.) مفت، رایگان.

یان

(اِ.)
۱- سخنان بی معنی که بی اراده گفته شود.
۲- هذیان.

یانع

(ن) [ ع. ] (اِفا. ص.) رسیده.


دیدگاهتان را بنویسید