شاهنامه فردوسی – پادشاهى زوطهماسپ

پادشاهى زوطهماسپ

شبى زال بنشست هنگام خواب            سخن گفت بسيار ز افراسياب‏

         هم از رزم‏زن نامداران خويش            و زان پهلوانان و ياران خويش‏

         همى گفت هر چند كز پهلوان            بود بخت بيدار و روشن روان‏

         ببايد يكى شاه خسرو نژاد            كه دارد گذشته سخنها بياد

         بكردار كشتيست كار سپاه            همش باد و هم بادبان تخت شاه‏

         اگر داردى طوس و گستهم فرّ             سپاهست و گردان بسيار مر

         نزيبد بريشان همى تاج و تخت            ببايد يكى شاه بيدار بخت‏

         كه باشد بدو فره ايزدى            بتابد ز ديهيم او بخردى‏

         ز تخم فريدون بجستند چند            يكى شاه زيباى تخت بلند

         نديدند جز پور طهماسپ زو            كه زور كيان داشت و فرهنگ گو

         بشد قارن و موبد و مرزبان            سپاهى ز بامين و ز گرزبان‏

         يكى مژده بردند نزديك زو            كه تاج فريدون بتو گشت نو

         سپهدار دستان و يك سر سپاه            ترا خواستند اى سزاوار گاه‏

         چو بشنيد زو گفته موبدان            همان گفته قارن و بخردان‏

         بيامد بنزديك ايران سپاه            بسر بر نهاده كيانى كلاه‏

         بشاهى برو آفرين خواند زال            نشست از بر تخت زو پنج سال‏

         كهن بود بر سال هشتاد مرد            بداد و بخوبى جهان تازه كرد

         سپه را ز كار بدى باز داشت            كه با پاك يزدان يكى راز داشت‏

         گرفتن نيارست و بستن كسى            و زان پس نديدند كشتن بسى‏

         همان بد كه تنگى بد اندر جهان            شده خشك خاك و گيا را دهان‏

         نيامد همى ز اسمان هيچ نم            همى بر كشيدند نان با درم‏

         دو لشكر بر ان گونه تا هشت ماه            بروى اندر آورده روى سپاه‏

         نكردند يك روز جنگى گران            نه روز يلان بود و رزم سران‏

         ز تنگى چنان شد كه چاره نماند            سپه را همى پود و تاره نماند

         سخن رفتشان يك بيك همزمان            كه از ماست بر ما بد آسمان‏

         ز هر دو سپه خاست فرياد و غو            فرستاده آمد بنزديك زو

         كه گر بهر ما زين سراى سپنج            نيامد بجز درد و اندوه و رنج‏

         بيا تا ببخشيم روى زمين            سراييم يك با دگر آفرين‏

         سر نامداران تهى شد ز جنگ            ز تنگى نبد روزگار درنگ‏

         بران بر نهادند هر دو سخن            كه در دل ندارند كين كهن‏

         ببخشند گيتى برسم و بداد            ز كار گذشته نيارند ياد

         ز درياى پيكند تا مرز تور            از ان بخش گيتى ز نزديك و دور

         روارو چنين تا بچين و ختن            سپردند شاهى بران انجمن‏

         ز مرزى كجا مرز خرگاه بود            ازو زال را دست كوتاه بود

         وزين روى تركان نجويند راه            چنين بخش كردند تخت و كلاه‏

         سوى پارس لشكر برون راند زو            كهن بود ليكن جهان كرد نو

         سوى زابلستان بشد زال زر            جهانى گرفتند هر يك ببر

         پر از غلغل و رعد شد كوهسار            زمين شد پر از رنگ و بوى و نگار

         جهان چون عروسى رسيده جوان            پر از چشمه و باغ و آب روان‏

         چو مردم بدارد نهاد پلنگ            بگردد زمانه برو تار و تنگ‏

         مهان را همه انجمن كرد زو            بدادار بر آفرين خواند نو

          فراخى كه آمد ز تنگى پديد            جهان آفرين داشت آن را كليد

         بهر سو يكى جشنگه ساختند            دل از كين و نفرين بپرداختند

         چنين تا بر آمد برين سال پنج            نبودند آگه كس از درد و رنج‏

         ببد بخت ايرانيان كندرو            شد آن دادگستر جهاندار زو

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

چکه

(چِ کِ یا کَ) [ تر. ]
۱- (اِ.) کوچک، حقیر.
۲- (ص.) شوخ، مسخره.

چکوک

(چَ) (اِ.) = چعک. جغوک:گنجشک.

چکچک

(چَ چَ) (اِ.) سخن و خبری که در افواه افتد.

چکک

(چُ کُ) (اِ.) نک گنجشک.

چکی

(چَ) (ص نسب. ق.) (عا.) دادوستد اجناس و اشیاء وزن ناکرده و ناپیموده، یک جا و یکباره و به صورت کلی.

چکیدن

(چِ دَ) (مص ل.)
۱- چکه چکه آمدن آب از جایی یا چیزی.
۲- چکاندن.
۳- پاره شدن، ترکیدن.

چکیده

(چَ دِ) (ص مف.) افشره، عصاره.

چگال

(چَ) (اِ. ص.)
۱- سختی و به هم پیوستگی جسمی.
۲- هر جسمی که ذرات آن در هم فشرده باشد.

چگر

(چُ گُ) [ تر. ] (اِ.) نک چگور.

چگل

(چِ گِ) (اِ.) گل و لای، لجن.

چگلی

(چِ گِ) (ص نسب.) زیباروی، منسوب به شهر چگل که زیبارویانش معروف بودند.

چگور

(چُ) [ تر. ] (اِ.) نوعی ساز سیمی ساده که بین روستاییان و ترکان و ترکمانان رواج دارد و نوازنده آن را «عاشق» می‌نامند.

چگونه

(چِ نِ یا نَ) [ په. ] = چه گونه:
۱- (ادات استفهام) از چه نوع، در چه وضع.
۲- (ادات تعجب) چه جور، چه طور¿

چگونگی

(چِ نِ) [ په. ] (حامص.)
۱- کیفیت.
۲- وضع و حالت.

چی

[ تر. ] (پس. نسبت و اتصاف.) پسوندی است دال بر ورزنده کاری و شغلی و آن به کلمات ترکی: باشماق چی (کفش گر) یالان چی (دروغگوی، مقلد) و غیرترکی: ارابه چی، تماشاچی، درشکه چی پیوندد.

چیالک

(لَ) (اِ.) = چیلک: گیاهی است از تیره گل سرخیان که جزو گیاهان پایا است و دارای ساقه خزنده‌ای می‌باشد که جابجا از آن ریشه بیرون می‌زند و ضمناً از همان نقطه ساقه هوایی نیز خارج می‌گردد؛ توت فرنگی، چلم.

چیت

[ هند. ] (اِ.) پارچه نخی نازک و گلدار دارای رنگ‌های گوناگون.

چیدن

(دَ) [ په. ] (مص م.)
۱- کندن میوه و گل.
۲- برگزیدن.
۳- دانه برداشتن مرغ از زمین.
۴- بر نظم و ترتیب قرار دادن اشیاء.

چیده

(دِ) (ص مف.)
۱- گل یا میوه از درخت کنده شده.
۲- برگزیده، منتخب.
۳- گسترده و پهن شده به نظم.

چیر

[ په. ] (ص.) = چیره:
۱- پیروز.
۲- مسلط، غالب.


دیدگاهتان را بنویسید