شاهنامه فردوسی – پادشاهى زوطهماسپ

پادشاهى زوطهماسپ

شبى زال بنشست هنگام خواب            سخن گفت بسيار ز افراسياب‏

         هم از رزم‏زن نامداران خويش            و زان پهلوانان و ياران خويش‏

         همى گفت هر چند كز پهلوان            بود بخت بيدار و روشن روان‏

         ببايد يكى شاه خسرو نژاد            كه دارد گذشته سخنها بياد

         بكردار كشتيست كار سپاه            همش باد و هم بادبان تخت شاه‏

         اگر داردى طوس و گستهم فرّ             سپاهست و گردان بسيار مر

         نزيبد بريشان همى تاج و تخت            ببايد يكى شاه بيدار بخت‏

         كه باشد بدو فره ايزدى            بتابد ز ديهيم او بخردى‏

  دیوان حافظ - دلم جز مهر مه‌رویان طریقی بر نمی‌گیرد

         ز تخم فريدون بجستند چند            يكى شاه زيباى تخت بلند

         نديدند جز پور طهماسپ زو            كه زور كيان داشت و فرهنگ گو

         بشد قارن و موبد و مرزبان            سپاهى ز بامين و ز گرزبان‏

         يكى مژده بردند نزديك زو            كه تاج فريدون بتو گشت نو

         سپهدار دستان و يك سر سپاه            ترا خواستند اى سزاوار گاه‏

         چو بشنيد زو گفته موبدان            همان گفته قارن و بخردان‏

         بيامد بنزديك ايران سپاه            بسر بر نهاده كيانى كلاه‏

         بشاهى برو آفرين خواند زال            نشست از بر تخت زو پنج سال‏

  دیوان حافظ - در نظربازی ما بی‌خبران حیرانند

         كهن بود بر سال هشتاد مرد            بداد و بخوبى جهان تازه كرد

         سپه را ز كار بدى باز داشت            كه با پاك يزدان يكى راز داشت‏

         گرفتن نيارست و بستن كسى            و زان پس نديدند كشتن بسى‏

         همان بد كه تنگى بد اندر جهان            شده خشك خاك و گيا را دهان‏

         نيامد همى ز اسمان هيچ نم            همى بر كشيدند نان با درم‏

         دو لشكر بر ان گونه تا هشت ماه            بروى اندر آورده روى سپاه‏

         نكردند يك روز جنگى گران            نه روز يلان بود و رزم سران‏

  دیوان حافظ - حسب حالی ننوشتی و شد ایامی چند

         ز تنگى چنان شد كه چاره نماند            سپه را همى پود و تاره نماند

         سخن رفتشان يك بيك همزمان            كه از ماست بر ما بد آسمان‏

         ز هر دو سپه خاست فرياد و غو            فرستاده آمد بنزديك زو

         كه گر بهر ما زين سراى سپنج            نيامد بجز درد و اندوه و رنج‏

         بيا تا ببخشيم روى زمين            سراييم يك با دگر آفرين‏

         سر نامداران تهى شد ز جنگ            ز تنگى نبد روزگار درنگ‏

         بران بر نهادند هر دو سخن            كه در دل ندارند كين كهن‏

  دیوان حافظ - بود آیا که در میکده‌ها بگشایند

         ببخشند گيتى برسم و بداد            ز كار گذشته نيارند ياد

         ز درياى پيكند تا مرز تور            از ان بخش گيتى ز نزديك و دور

         روارو چنين تا بچين و ختن            سپردند شاهى بران انجمن‏

         ز مرزى كجا مرز خرگاه بود            ازو زال را دست كوتاه بود

         وزين روى تركان نجويند راه            چنين بخش كردند تخت و كلاه‏

         سوى پارس لشكر برون راند زو            كهن بود ليكن جهان كرد نو

         سوى زابلستان بشد زال زر            جهانى گرفتند هر يك ببر

         پر از غلغل و رعد شد كوهسار            زمين شد پر از رنگ و بوى و نگار

  شاهنامه فردوسی - زادن منوچهر از مادرش‏

         جهان چون عروسى رسيده جوان            پر از چشمه و باغ و آب روان‏

         چو مردم بدارد نهاد پلنگ            بگردد زمانه برو تار و تنگ‏

         مهان را همه انجمن كرد زو            بدادار بر آفرين خواند نو

          فراخى كه آمد ز تنگى پديد            جهان آفرين داشت آن را كليد

         بهر سو يكى جشنگه ساختند            دل از كين و نفرين بپرداختند

         چنين تا بر آمد برين سال پنج            نبودند آگه كس از درد و رنج‏

         ببد بخت ايرانيان كندرو            شد آن دادگستر جهاندار زو

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

غلام همت آنم که زیر چرخ کبود
ز هر چه رنگ تعلق پذیرد آزادست
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آخرین

(خَ) [ ع. ] (ص. اِ.) جِ آخر؛ دیگران.

آخرین

(خَ) [ ع. ] (ص. اِ.) جِ آخر؛ بازپسینان، پسینیان.

آخسمه

(سُ یا سَ مِ) (اِ.) بوزه ؛ شرابی که از برنج، ارزن، ذرت یا جو بگیرند.

آخشمه

(شُ یا شَ مِ) (اِ.) آخسمه.

آخشیج

(اِ.)
۱- عنصر.
۲- هیولی.
۳- ضد، مخالف.

آخشیجان

(اِ.) جِ آخشیج ؛ عناصر چهارگانه.

آخشیگ

(اِ.) نک آخشیج.

آخور

(خُ) [ په. ] (اِ.)=آخر:۱ - طویله، اصطبل.
۲- حوضچه.

آخورخشک

(~. خُ) (ص مر.) کم روزی، بی بضاعت.

آخورسنگین

(~. سَ) (اِمر.)
۱- آخوری که در آن کاه و علف نباشد.
۲- سنگاب، آبشخور ساخته شده از سنگ برای چهارپایان اهلی.

آخورچرب

(~. چَ) (ص مر.) کسی که در رفاه و نعمت باشد، بسیاری مال.

آخوند

(ص. اِ.)
۱- ملا، معلم مکتب خانه.
۲- پیشوای مذهبی.

آخوندبازی

(حامص.) (عا.) توسل به حیله‌های شرعی.

آخوندک

(دَ) (اِ.)
۱- حشره‌ای سبز رنگ مانند ملخ با پاهای دراز، سر بزرگ و دو جفت بال که خود را به شکل شاخه‌های کوچک درختان درمی آورد و حشرات مضر برای کشاورزی را می‌خورد.
۲- مجازاً آخوند حقیر یا کم سواد را ...

آداب

[ ع. ] جِ ادب ؛ رسوم، عادات.

آداش

[ تر. ] (اِ.) همنام، هم اسم.

آدامس

[ از انگ. ] (اِ.) نوعی صمغ برگرفته از نام اولین سازنده آن در ایران (انگلیسی زبانی به نام آدامز) که آن را معطر و خوش طعم می‌کنند و می‌جوند، سقز جویدنی، قندران.

آداک

(اِ.) خشکی میان دریا، جزیره.

آدخ

(دَ)
۱- (ص.) خوب، نیکو.
۲- (اِ.) تل، پشته.

آدر

(دَ) [ ع. ] (ص.) باد خایه، دبه خایه، غر.


دیدگاهتان را بنویسید