شاهنامه فردوسی – پادشاهى دادن سام زال را

پادشاهى دادن سام زال را

      

جهان ديدگان را ز كشور بخواند            سخنهاى بايسته چندى براند

         چنين گفت با نامور بخردان            كه اى پاك و بيدار دل موبدان‏

         چنين است فرمان هشيار شاه            كه لشكر همى راند بايد براه‏

         سوى گرگساران و مازندران            همى راند خواهم سپاهى گران‏

         بماند بنزد شما اين پسر            كه همتاى جانست و جفت جگر

         دل و جانم ايدر بماند همى            مژه خون دل برفشاند همى‏

         بگاه جوانى و كند آورى            يكى بيهده ساختم داورى‏

         پسر داد يزدان بيانداختم            ز بى‏دانشى ارج نشناختم‏

  دیوان حافظ - بود آیا که در میکده‌ها بگشایند

         گرانمايه سيمرغ برداشتش            همان آفريننده بگماشتش‏

         بپرورد او را چو سرو بلند            مرا خوار بد مرغ را ارجمند

         چو هنگام بخشايش آمد فراز            جهاندار يزدان بمن داد باز

         بدانيد كين زينهار منست            بنزد شما يادگار منست‏

         گراميش داريد و پندش دهيد            همه راه و راى بلندش دهيد

         سوى زال كرد آنگهى سام روى            كه داد و دهش گير و آرام جوى‏

         چنان دان كه زابلستان خان تست            جهان سربسر زير فرمان تست‏

         ترا خان و مان بايد آبادتر            دل دوستداران تو شادتر

  شاهنامه فردوسی - گرفتار شدن نوذر به دست افراسياب

         كليد در گنجها پيش تست            دلم شاد و غمگين بكم بيش تست‏

         بسام آنگهى گفت زال جوان            كه چون زيست خواهم من ايدر نوان‏

         جدا پيشتر زين كجا داشتى            مدارم كه آمد گه آشتى‏

         كسى كو ز مادر گنه كار زاد            من آنم سزد گر بنالم ز داد

         گهى زير چنگال مرغ اندرون            چميدن بخاك و چريدن ز خون‏

         كنون دور ماندم ز پروردگار            چنين پروراند مرا روزگار

         ز گل بهره من بجز خار نيست            بدين با جهاندار پيگار نيست‏

         بدو گفت پرداختن دل سزاست            بپرداز و برگوى هرچت هواست‏

  دیوان حافظ - صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را

         ستاره شمر مرد اختر گراى            چنين زد ترا ز اختر نيك راى‏

         كه ايدر ترا باشد آرامگاه            هم ايدر سپاه و هم ايدر كلاه‏

         گذر نيست بر حكم گردان سپهر            هم ايدر بگسترد بايدت مهر

         كنون گرد خويش اندر آور گروه            سواران و مردان دانش پژوه‏

         بياموز و بشنو ز هر دانشى            كه يابى ز هر دانشى رامشى‏

         ز خورد و ز بخشش مياساى هيچ            همه دانش و داد دادن بسيچ‏

         بگفت اين و برخاست آواى كوس            هوا قيرگون شد زمين آبنوس‏

         خروشيدن زنگ و هندى دراى            بر آمد ز دهليز پرده سراى‏

  شاهنامه فردوسی - داستان دقیقی سخن سرای

         سپهبد سوى جنگ بنهاد روى            يكى لشكرى ساخته جنگجوى‏

         بشد زال با او دو منزل براه            بدان تا پدر چون گذارد سپاه‏

         پدر زال را تنگ در بر گرفت            شگفتى خروشيدن اندر گرفت‏

         بفرمود تا باز گردد ز راه            شود شادمان سوى تخت و كلاه‏

         بيامد پر انديشه دستان سام            كه تا چون زيد تا بود نيك نام‏

         نشست از بر نامور تخت عاج            بسر بر نهاد آن فروزنده تاج‏

         ابا ياره و گرزه گاوسر            ابا طوق زرّين و زرّين كمر

         ز هر كشورى موبدانرا بخواند            پژوهيد هر كار و هر چيز راند

  شاهنامه فردوسی - اندرز كردن منوچهر پسرش را

         ستاره‏شناسان و دين‏آوران            سواران جنگى و كين آوران‏

         شب و روز بودند با او بهم            زدندى همى راى بر بيش و كم‏

         چنان گشت زال از بس آموختن            تو گفتى ستاره‏ست از افروختن‏

         براى و بدانش بجايى رسيد            كه چون خويشتن در جهان كس نديد

         بدين سان همى گشت گردان سپهر            ابر سام و بر زال گسترده مهر

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

گر نیارم بر زبان از غیر حرفی چون کنم
تا به حرف ای دلبر نامهربان آرم تو را
«هاتف اصفهانی»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آهن پوش

(~.) (ص مر.) کسی که زره آهنین به تن دارد.

آهن گذار

(هَ. گُ) (ص مر.) کسی که تیر را از آهن بگذراند.

آهنج

(هَ) (ص فا.) در ترکیب با کلمات معنای «بیرون آورنده» «برکشنده» می‌دهد مانند: میخ آهنج، جان آهنج.

آهنجیدن

(هَ دَ) [ په. ] (مص م.)۱ - بیرون آوردن.
۲- کندن، برکندن.

آهنگ

(هَ) [ په. ] (اِ.)
۱- قصد، عزم.
۲- حمله، صولت.
۳- نوا، لحن.
۴- فحوی، مفاد.
۵- سان، گونه، روش.
۶- قطعه موسیقی.
۷- هر صدای موزون.
۸- میزان تغییر چیزی در طول زمان، روند.

آهنگ کردن

(هَ. ک دَ) (مص ل.) قصد کردن، عزم کردن.

آهنگر

(~. گَ) [ په. ] (اِ. ص.) کسی که پیشه اش ساختن آلات و ادوات آهنی است، حداد.

آهنگساز

(هَ)(اِ. ص.) سازنده آهنگ، موسیقی - دانی که آهنگ بساز د.

آهنگی

(هَ) (ص.) جنگی، جنگجو.

آهنین

(هَ) (ص نسب.)
۱- آهنی، از جنس آهن.
۲- (کن.) بسیار توانا و قوی.

آهو

[ په. ]
۱- (اِ.) عیب، نقص.
۲- بیماری، مرض.
۳- (ص.) بد، ناپسند.

آهو

بره (بَ رِّ) (اِمر.) بچه آهو.

آهو

[ په. ] (اِ.) جانوری از خانواده تهی - شاخان، جزو راسته نشخوارکنندگان که اقسام مختلف دارد و عموماً دونده بسیار سریع و چابک و دارای دست و پای بلند و چشمان زیباست، غزال، مارال. ؛ پشت ...

آهوانگیز

(اَ) (ص فا.) کسی که شکار را به سوی شکارچی هدایت می‌کند.

آهوتک

(تَ)(ص مر.)
۱- اسب تندرو، آهودو نیز گویند.
۲- هر حیوانی که مانند آهو بدود.

آهودل

(دِ) (ص مر.) ترسو، بزدل.

آهوفغند

(فَ غَ) (ص مر.) آهوجه ؛ آنکه مانند آهو جست و خیز کند.

آهومند

(مَ) (ص مر.)
۱- مریض، بیمار.
۲- معیوب، ناقص.

آهون

(اِ.) رخنه، نقب.

آهون بر

(بُ) (ص مر.) نقب زن.


دیدگاهتان را بنویسید