Search
Close this search box.

شاهنامه فردوسی – پادشاهى دادن سام زال را

پادشاهى دادن سام زال را

      

جهان ديدگان را ز كشور بخواند            سخنهاى بايسته چندى براند

         چنين گفت با نامور بخردان            كه اى پاك و بيدار دل موبدان‏

         چنين است فرمان هشيار شاه            كه لشكر همى راند بايد براه‏

         سوى گرگساران و مازندران            همى راند خواهم سپاهى گران‏

         بماند بنزد شما اين پسر            كه همتاى جانست و جفت جگر

         دل و جانم ايدر بماند همى            مژه خون دل برفشاند همى‏

         بگاه جوانى و كند آورى            يكى بيهده ساختم داورى‏

         پسر داد يزدان بيانداختم            ز بى‏دانشى ارج نشناختم‏

         گرانمايه سيمرغ برداشتش            همان آفريننده بگماشتش‏

         بپرورد او را چو سرو بلند            مرا خوار بد مرغ را ارجمند

         چو هنگام بخشايش آمد فراز            جهاندار يزدان بمن داد باز

         بدانيد كين زينهار منست            بنزد شما يادگار منست‏

         گراميش داريد و پندش دهيد            همه راه و راى بلندش دهيد

         سوى زال كرد آنگهى سام روى            كه داد و دهش گير و آرام جوى‏

         چنان دان كه زابلستان خان تست            جهان سربسر زير فرمان تست‏

         ترا خان و مان بايد آبادتر            دل دوستداران تو شادتر

         كليد در گنجها پيش تست            دلم شاد و غمگين بكم بيش تست‏

         بسام آنگهى گفت زال جوان            كه چون زيست خواهم من ايدر نوان‏

         جدا پيشتر زين كجا داشتى            مدارم كه آمد گه آشتى‏

         كسى كو ز مادر گنه كار زاد            من آنم سزد گر بنالم ز داد

         گهى زير چنگال مرغ اندرون            چميدن بخاك و چريدن ز خون‏

         كنون دور ماندم ز پروردگار            چنين پروراند مرا روزگار

         ز گل بهره من بجز خار نيست            بدين با جهاندار پيگار نيست‏

         بدو گفت پرداختن دل سزاست            بپرداز و برگوى هرچت هواست‏

         ستاره شمر مرد اختر گراى            چنين زد ترا ز اختر نيك راى‏

         كه ايدر ترا باشد آرامگاه            هم ايدر سپاه و هم ايدر كلاه‏

         گذر نيست بر حكم گردان سپهر            هم ايدر بگسترد بايدت مهر

         كنون گرد خويش اندر آور گروه            سواران و مردان دانش پژوه‏

         بياموز و بشنو ز هر دانشى            كه يابى ز هر دانشى رامشى‏

         ز خورد و ز بخشش مياساى هيچ            همه دانش و داد دادن بسيچ‏

         بگفت اين و برخاست آواى كوس            هوا قيرگون شد زمين آبنوس‏

         خروشيدن زنگ و هندى دراى            بر آمد ز دهليز پرده سراى‏

         سپهبد سوى جنگ بنهاد روى            يكى لشكرى ساخته جنگجوى‏

         بشد زال با او دو منزل براه            بدان تا پدر چون گذارد سپاه‏

         پدر زال را تنگ در بر گرفت            شگفتى خروشيدن اندر گرفت‏

         بفرمود تا باز گردد ز راه            شود شادمان سوى تخت و كلاه‏

         بيامد پر انديشه دستان سام            كه تا چون زيد تا بود نيك نام‏

         نشست از بر نامور تخت عاج            بسر بر نهاد آن فروزنده تاج‏

         ابا ياره و گرزه گاوسر            ابا طوق زرّين و زرّين كمر

         ز هر كشورى موبدانرا بخواند            پژوهيد هر كار و هر چيز راند

         ستاره‏شناسان و دين‏آوران            سواران جنگى و كين آوران‏

         شب و روز بودند با او بهم            زدندى همى راى بر بيش و كم‏

         چنان گشت زال از بس آموختن            تو گفتى ستاره‏ست از افروختن‏

         براى و بدانش بجايى رسيد            كه چون خويشتن در جهان كس نديد

         بدين سان همى گشت گردان سپهر            ابر سام و بر زال گسترده مهر

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

آدر

(دَ) (اِ.) آذر، آتش.

آدر

(دِ) (اِ.) نیشتر فصاد، نیشتر رگزن.

آدرس

(رِ) [ فر. ] (اِ.)
۱- نشانی خانه، اداره و مانند آن، نشانی (فره).
۲- عنوان و نام کس یا جایی بر پشت پاکت و مانند آن.

آدرم

(رَ) (اِ.)۱ - نمد زین اسب و مانند آن.
۲- درفشی که با آن نمدزین را دوزند.
۳- سلاح مانند خنجر و شمشیر.

آدرمه

(رَ مِ) (اِ.) نک آدرم.

آدرنگ

(دَ رَ) (اِ.)
۱- رنج، اندوه.
۲- آفت، مصیبت.

آدم

(دَ) [ ع. ] (اِ.)۱ - نخستین انسان.
۲- (عا.) نوکر. ؛ ~ خود را شناختن از توانایی جسمی یا خصوصیات روحی کسی آگاه شدن.

آدم آهنی

(~. هَ) (اِ.)
۱- موجودی تخیلی با ظاهری شبیه انسان و ساخته شده از فلز و مدارهای الکترونیکی که در فیلم‌های سینمایی بسیاری از کارهای انسان را انجام می‌دهد.
۲- مجازاً به کسی که از خود اختیاری ندارد و طبق گفته دیگران ...

آدم برفی

(~. بَ) (اِ.)
۱- مترسک شبیه انسان که از برف ساخته می‌شود.
۲- آدم خیالی که گمان می‌کنند در کوه‌های هیمالیا زندگی می‌کند.

آدم حسابی

(~. حِ) [ ع - فا. ] (ص.)
۱- فهمیده، قابل اعتماد.
۲- دارای اصالت.

آدم دو قازی

(~ِ دُ) (اِمر.) آدم بی سر و پا و بی ارزش.

آدم شناس

(~. ش ِ) ~ص فا.) آن که اخلاق مردم را از قیافه و طرز رفتار و گفتار آنان درک کند.

آدم فروشی

(~. فُ) (حامص.)
۱- عمل آدم فروش اعم از سپردن و فروختن آدم‌ها به دست دیگران جهت منافع یا درآمد.
۲- کنایه از جاسوسی کردن.

آدم قحطی

(~. قَ) (اِ.) کنایه از: کمیابی آدم‌های شایسته و کارآمد.

آدم کش

(دَ. کُ) [ ع - فا. ] (ص فا.)کشنده آدم، قاتل انسان.

آدمک

(دَ مَ) (اِمصغ.)
۱- آدم کوچک.
۲- مترسک.

آدمی سیرت

(~. رَ) [ ع - فا. ] (ص مر.)نیکو - رفتار، نیکوخصال.

آدمیت

(دَ یَّ) (مص جع.)
۱- انسان بودن.
۲- به فضایل انسانی آراسته بودن.

آدمیرال

[ انگ. ] (اِ.) امیرالبحر، دریاسالار.

آدمیزاد

(دَ) (ص مر.) = آدمیزاده: انسان، بشر. ؛ ~ شیر خام خورده کنایه از: انسان موجودی جایزالخطاست.


دیدگاهتان را بنویسید