شاهنامه فردوسی – پادشاهى جمشيد هفت سد سال بود

پادشاهى جمشيد هفت سد سال بود

      

گرانمايه جمشيد فرزند او            كمر بست يكدل پر از پند او

         بر آمد بر آن تخت فرخ پدر            برسم كيان بر سرش تاج زر

         كمر بست با فرّ شاهنشهى            جهان گشت سرتاسر او را رهى‏

         زمانه بر آسود از داورى            بفرمان او ديو و مرغ و پرى‏

         جهان را فزوده بدو آبروى            فروزان شده تخت شاهى بدوى‏

         منم گفت با فرّه ايزدى            همم شهريارى همم موبدى‏

         بدان راز بد دست كوته كنم            روان را سوى روشنى ره كنم‏

         نخست آلت جنگ را دست برد            در نام جستن بگردان سپرد

  دیوان حافظ - خوش است خلوت اگر یار یار من باشد

         بفرّ كيى نرم كرد آهنا            چو خود و زره كرد و چون جوشنا

         چو خفتان و تيغ و چو برگستوان            همه كرد پيدا بروشن روان‏

         بدين اندرون سال پنجاه رنج            ببرد و ازين چند بنهاد گنج‏

         دگر پنجه انديشه جامه كرد            كه پوشند هنگام ننگ و نبرد

         ز كتّان و ابريشم و موى قز            قصب كرد پر مايه ديبا و خز

         بياموختشان رشتن و تافتن            بتار اندورن پود را بافتن‏

         چو شد بافته شستن و دوختن            گرفتند از و يك سر آموختن‏

         چو اين كرده شد ساز ديگر نهاد            زمانه بدو شاد و او نيز شاد

  دیوان حافظ - کلک مشکین تو روزی که ز ما یاد کند

         ز هر انجمن پيشه‏ور گرد كرد            بدين اندرون نيز پنجاه خورد

         گروهى كه كاتوزيان خوانيش            برسم پرستندگان دانيش‏

         جدا كردشان از ميان گروه            پرستنده را جايگه كرد كوه‏

         بدان تا پرستش بود كارشان            نوان پيش روشن جهاندارشان‏

         صفى بر دگر دست بنشاندند            همى نام نيساريان خواندند

         كجا شير مردان جنگ آورند            فروزنده لشكر و كشورند

         كزيشان بود تخت شاهى بجاى            و زيشان بود نام مردى بپاى‏

         بسودى سه ديگر گره را شناس            كجا نيست از كس بريشان سپاس‏

         بكارند و ورزند و خود بدروند            بگاه خورش سرزنش نشنوند

  دیوان حافظ - شراب و عیش نهان چیست کار بی‌بنیاد

         ز فرمان تن آزاده و ژنده پوش            ز آواز پيغاره آسوده گوش‏

         تن آزاد و آباد گيتى بروى            بر آسوده از داور و گفتگوى‏

         چه گفت ان سخن سخن‏گوى آزاده مرد            كه آزاده را كاهلى بنده كرد

         چهارم كه خوانند اهتو خوشى            همان دست‏ورزان ابا سر كشى‏

         كجا كارشان همگنان پيشه بود            روانشان هميشه پر انديشه بود

         بدين اندرون سال پنجاه نيز            بخورد و بورزيد و بخشيد چيز

         ازين هر يكى را يكى پايگاه            سزاوار بگزيد و بنمود راه‏

         كه تا هر كس اندازه خويش را            ببيند بداند كم و بيش را

  دیوان حافظ - درد ما را نیست درمان الغیاث

         بفرمود پس ديو ناپاك را            بآب اندر آميختن خاك را

         هرانچ از گل آمد چو بشناختند            سبك خشت را كالبد ساختند

         بسنگ و بگچ ديو ديوار كرد            نخست از برش هندسى كار كرد

         چو گرمابه و كاخهاى بلند            چو ايوان كه باشد پناه از گزند

         ز خارا گهر جست يك روزگار            همى كرد از و روشنى خواستار

         بچنگ آمدش چند گونه گهر            چو ياقوت و بيجاده و سيم و زر

         ز خارا بافسون برون آوريد            شد آراسته بندها را كليد

         دگر بويهاى خوش آورد باز            كه دارند مردم ببويش نياز

         چو بان و چو كافور و چون مشك ناب            چو عود و چو عنبر چو روشن گلاب‏

  دیوان حافظ - یاد باد آن که سر کوی توام منزل بود

         پزشكى و درمان هر دردمند            در تندرستى و راه گزند

         همان رازها كرد نيز آشكار            جهان را نيامد چنو خواستار

         گذر كرد از ان پس بكشتى بر آب            ز كشور بكشور گرفتى شتاب‏

         چنين سال پنجه برنجيد نيز            نديد از هنر بر خرد بسته چيز

         همه كردنيها چو آمد بجاى            ز جاى مهى برتر آورد پاى‏

         بفرّ كيانى يكى تخت ساخت            چه مايه بدو گوهر اندر نشاخت‏

         كه چون خواستى ديو برداشتى            ز هامون بگردون بر افراشتى‏

         چو خورشيد تابان ميان هوا            نشسته برو شاه فرمان روا

  دیوان حافظ - ساقی ار باده از این دست به جام اندازد

         جهان انجمن شد بر آن تخت او            شگفتى فرو مانده از بخت او

         بجمشيد بر گوهر افشاندند            مران روز را روز نو خواندند

         سر سال نو هرمز فرودين            بر آسوده از رنج روى زمين‏

         بزرگان بشادى بياراستند            مى و جام و رامشگران خواستند

         چنين جشن فرّخ ازان روزگار            بما ماند از ان خسروان يادگار

         چنين سال سيصد همى رفت كار            نديدند مرگ اندران روزگار

         ز رنج و ز بدشان نبد آگهى            ميان بسته ديوان بسان رهى‏

         بفرمان مردم نهاده دو گوش            ز رامش جهان پر ز آواى نوش‏

  شاهنامه فردوسی - آمدن رستم نزديك شاه مازندران به پيغمبرى

         چنين تا بر آمد برين روزگار            نديدند جز خوبى از كردگار

         جهان سر بسر گشت او را رهى            نشسته جهاندار با فرهى‏

         يكايك بتخت مهى بنگريد            بگيتى جز از خويشتن را نديد

         منى كرد آن شاه يزدان شناس            ز يزدان بپيچيد و شد ناسپاس‏

         گرانمايگان را ز لشگر بخواند            چه مايه سخن پيش ايشان براند

         چنين گفت با سالخورده مهان            كه جز خويشتن را ندانم جهان‏

         هنر در جهان از من آمد پديد            چو من نامور تخت شاهى نديد

         جهان را بخوبى من آراستم            چنانست گيتى كجا خواستم‏

         خور و خواب و آرامتان از منست            همان كوشش و كامتان از منست‏

  دیوان حافظ - دلم جز مهر مه‌رویان طریقی بر نمی‌گیرد

         بزرگى و ديهيم شاهى مراست            كه گويد كه جز من كسى پادشاست‏

         همه موبدان سر فگنده نگون            چرا كس نيارست گفتن نه چون‏

         چو اين گفته شد فرّ يزدان ازوى            بگشت و جهان شد پر از گفت‏گوى‏

         منى چون بپيوست با كردگار            شكست اندر آورد و برگشت كار

         چگفت آن سخن‏گوى با فرّ و هوش            چو خسرو شوى بندگى را بكوش‏

         بيزدان هر آن كس كه شد ناسپاس            بدلش اندر آيد ز هر سو هراس‏

         بجمشيد بر تيره‏گون گشت روز            همى كاست آن فرّ گيتى فروز

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

به جان او که گرم دسترس به جان بودی
کمینه پیشکش بندگانش آن بودی
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

زوفا

[ ع. ] (اِ.) گیاهی است پایا از تیره نعناعیان که به حالت خودرو می‌روید. ریشه اش ض خیم و منشعب و ساقه‌هایش نسبتاً چوبی و برگ‌هایش کوچک و متقابل و نوک تیز و بسیار معطر می‌باشد. گل‌هایش زیبا و ...

زولبیا

(اِ.) نوعی شیرینی است که برای تهیه آن نشاسته و ماست را مخلوط کنند و سپس در شربت، شکر، آب و گلاب قرار می‌دهند.

زوم

[ انگ. ] (اِ.) نوعی عدسی با فاصله کانونی متغیر. ؛~ کردن الف - تغییر دادن فاصله کانونی عدسی زوم برای تطبیق با موضوع مورد نظر عکاس یا فیلمبردار. ب - (مجازاً) خیره شدن، با توجه نگاه کردن ...

زون

(اِ.) بهره، قسمت.

زونا

(زُ) (اِ.) بیماری پوستی که عامل ویروس آبله مرغان است که به صورت تاول‌ها یا دانه‌هایی در امتداد یک عصب پوستی پدیدار می‌شود و با درد زیادی همراه است.

زونکن

(زُ کَ) [ آلما. ] (اِ.) نام تجاری وسیله‌ای معمولاً مقوایی و ضخیم با میله‌هایی فنردار، مخصوص نگه داری سندها و اوراق اداری برای پیشگیری از پراکنده شدن آن‌ها، پَروَندن (فره).

زویج

(زَ) (اِ.) = زویش: نوعی خوراک که از قطعات روده گاو یا گوسفند آکنده از پیه و گوشت تهیه کنند.

زپرتی

(زِ پِ) (ص.) (عا.) سست، ناتوان، بی دوام.

زک

(زَ) (اِ.) سخنی که از روی خشم در زیر لب گویند.

زکاب

(زَ) (اِمر.) مرکب سیاه که با آن چیز نویسند.

زکات

(زَ) [ ع. زکاه ] (اِ.)
۱- خلاصه چیزی.
۲- بخشی از مال که به مستمند و درویش دهند.

زکاره

(زَ رِ) (ص.) خیره سر.

زکال

(زُ) (اِ.) زُگال ؛ ذغال.

زکام

(زُ) [ ع. ] (اِ.) بیماری واگیردار که در اثر سرماخوردگی بوجود می‌آید که با آب ریزش و گرفتگی بینی همراه است.

زکان

(زَ) (ص فا.) کسی که از روی خشم یا دلتنگی با خود حرف بزند.

زکند

(زُ کَ) (اِ.) کاسه سفالین.

زکوه

(زَ کا) [ ع. ] (اِ.) نک زکات.

زکی

(زَ) [ ع. ] (ص.)
۱- پاک، پاکیزه.
۲- پارسا. ج. ازکیاء.

زکی

(زِ کّ) (شب جم.) (عا.) هنگام اعتراض همراه با انکار و تعجب به کار می‌رود، دِکی.

زکیدن

(زَ دَ)(مص ل.) از روی خشم و دلتنگی با خود حرف زدن.


دیدگاهتان را بنویسید