شاهنامه فردوسی – هنر نمودن زال در پيش منوچهر

هنر نمودن زال در پيش منوچهر

چو زال اين سخنها بكرد آشكار            از و شادمان شد دل شهريار

         بشادى يكى انجمن بر شگفت            شهنشاه گيتى ز هازه گرفت‏

         يكى جشنگاهى بياراست شاه            چنانچون شب چارده چرخ ماه‏

         كشيدند مى تا جهان تيره گشت            سر ميگساران ز مى خيره گشت‏

         خروشيدن مرد بالاى گاه            يكايك بر آمد ز درگاه شاه‏

         برفتند گردان همه شاد و مست            گرفته يكى دست ديگر بدست‏

         چو بر زد زبانه ز كوه آفتاب            سر نامداران بر آمد ز خواب‏

         بيامد كمر بسته زال دلير            بپيش شهنشاه چون نرّه شير

         بدستورى بازگشتن ز در            شدن نزد سالار فرّخ پدر

         بشاه جهان گفت كاى نيكخوى            مرا چهر سام آمدست آرزوى‏

         ببوسيدم اين پايه تخت عاج            دلم گشت روشن بدين برز و تاج‏

         بدو گفت شاه اى جوانمرد گرد            يك امروز نيزت ببايد سپرد

         ترا بويه دخت مهراب خاست            دلت راهش سام زابل كجاست‏

         بفرمود تا سنج و هندى دراى            بميدان گذارند با كرّه ناى‏

         ابا نيزه و گرز و تير و كمان            برفتند گردان همه شادمان‏

         كمانها گرفتند و تير خدنگ            نشانه نهادند چون روز جنگ‏

         بپيچيد هر يك بچيزى عنان            بگرز و بتيغ و بتير و سنان‏

         درختى گشن بد بميدان شاه            گذشته برو سال بسيار و ماه‏

         كمان را بماليد دستان سام            بر انگيخت اسپ و برآورد نام‏

         بزد بر ميان درخت سهى            گذاره شد آن تير شاهنشهى‏

         هم اندر تگ اسپ يك چوبه تير            بينداخت و بگذاشت چون نرّه شير

         سپر برگرفتند ژوپين و ران            بگشتند با خشتهاى گران‏

         سپر خواست از ريدك ترك زال            بر انگيخت اسپ و برآورد يال‏

         كمان را بينداخت و ژوپين گرفت            بژوپين شكار نو آيين گرفت‏

         بزد خشت بر سه سپر گيل وار            گشاده بديگر سو افگند خوار

         بگردنكشان گفت شاه جهان            كه با او كه جويد نبرد از مهان‏

         يكى بر گراييدش اندر نبرد            كه از تير و ژوپين بر آورد گرد

         همه بر كشيدند گردان سليح            بدل خشمناك و زبان پر مزيح‏

         بآورد رفتند پيچان عنان            ابا نيزه و آب داده سنان‏

         چنان شد كه مرد اندر آمد بمرد            بر انگيخت زال اسپ و بر خاست گرد

         نگه كرد تا كيست زيشان سوار            عنان پيچ و گردنكش و نامدار

         ز گرد اندر آمد بسان نهنگ            گرفتش كمربند او را بچنگ‏

         چنان خوارش از پشت زين بر گرفت            كه شاه و سپه ماند اندر شگفت‏

         بآواز گفتند گردنكشان            كه مردم نبيند كسى زين نشان‏

         هر آن كس كه با او بجويد نبرد            كند جامه مادر برو لاژورد

         ز شيران نزايد چنين نيز گرد            چه گرد از نهنگانش بايد شمرد

         خنك سام يل كش چنين يادگار            بماند بگيتى دلير و سوار

         برو آفرين كرد شاه بزرگ            همان نامور مهتران سترگ‏

         بزرگان سوى كاخ شاه آمدند            كمربسته و با كلاه آمدند

         يكى خلعت آراست شاه جهان            كه گشتند از ان خيره يك سر مهان‏

         چه از تاج پر مايه و تخت زر            چه از ياره و طوق و زرّين كمر

         همان جامهاى گرانمايه نيز            پرستنده و اسپ و هر گونه چيز

         بزال سپهبد سپرد آن زمان            همه چيزها از كران تا كران‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

ابد

(اَ بَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- زمانی که آن را نهایت نباشد، همیشه جاوید. مق ازل.
۲- قدیم، ازلی. ؛حیات ~ زندگی جاوید.

ابداء

( ا ِ) [ ع. ] (مص م.)
۱- آغاز کردن، شروع کردن.
۲- آشکار کردن.

ابداع

(ا ِ) [ ع. ] (مص م.)
۱- نوآوردن، نو پیدا کردن، ایجاد، اختراع.
۲- شعر نو گفتن، به طرز نو شعر سرودن.
۳- کند شدن مرکب در رفتار، درماندن.

ابدال

(اَ) [ ع. ] (ص. اِ.)جِ بدل یا بدیل.
۱- نیکان، صالحان، که جهان به برکت وجود ایشان برپاست.
۲- نجیبان، شریفان.

ابدال

( اِ ) [ ع. ] (مص ل.)
۱- عوض و بدل کردن.
۲- قرار دادن حرفی به جای حرفی دیگر برای دفع ثقل و سنگینی.
۳- یکی از اقسام نه گانه وقف مستعمل چون تبدیل تاء به هاء در رحمت و رحمه.

ابدالدهر

(اَ بَ دُ دَ) [ ع. ] (ق.) تا ابد، به طور همیشگی.

ابدان

( اَ ) [ ع. ] (اِ.) جِ بدن ؛ بدن‌ها، تن‌ها.

ابداً

(اَ بَ دَ نْ) [ ع. ] (ق.)
۱- هرگز، هیچ وقت.
۲- به هیچ روی، به هیچ وجه.

ابدی

(اَ بَ) [ ع. ] (ص نسب.)
۱- جاوید، باقی.
۲- نامی از نام‌های خدای تعالی.

ابدیت

(اَ بَ یَّ) [ ع. ] (مص جع.) جاودانی، پایندگی. ج. ابدیات.

ابذاء

( ا ِ) [ ع. ] (مص ل.)ناسزا گفتن، بدگویی.

ابر

( اَ ) (اِ.)
۱- توده عظیم بخار آب، میغ، سحاب.
۲- اسفنج دریایی یا مصنوعی که با آن مثل یک کیسه یا لیف بدن را شستشو دهند؛ ابر حمام.

ابر

(اَ بَ) [ په. ] (اِ.) بالا، مق پایین.

ابر

(~.) (اِ.) آغوش، بر.

ابر

(~.) (حر اض.)
۱- بر، به، با.
۲- بالای، روی.
۳- در.
۴- بر سر.

ابر و باد

(اَ رُ) (اِمر.)
۱- نوعی کاغذ که به شکل خاصی رنگ آمیزی می‌شود و برای زمینه خوشنویسی در خط مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۲- نوعی موزاییک خاص دوره قاجار که به رنگ سفید و آبی ساخته می‌شد.

ابرآلود

(اَ) (ص مر.) دارای ابر، پر از ابر.

ابراء

( اِ ) [ ع. ] (مص م.)
۱- بیزار کردن، بری کردن.
۲- شفا دادن.
۳- صرف نظر کردن بستانکار از طلب خویش.
۴- رهانیدن.
۵- تراشیدن قلم.

ابراج

( اَ ) [ ع. ] (اِ.)
۱- جِ برج ؛ برج‌ها، دوازده برج منطقه البروج.
۲- کوشک و قلعه.

ابرار

( اَ ) [ ع. ] (اِ.) جِ بر؛ نیکان، نیکوکاران.


دیدگاهتان را بنویسید