شاهنامه فردوسی –  نامه كاوس به رستم و خواندن او از زابلستان‏‏

 نامه كاوس به رستم و خواندن او از زابلستان‏

        يكى نامه فرمود پس شهريار            نوشتن بر رستم نامدار

نخست آفرين كرد بر كردگار            جهاندار و پرورده روزگار

دگر آفرين كرد بر پهلوان            كه بيدار دل باش و روشن روان‏

دل و پشت گردان ايران تويى            بچنگال و نيروى شيران تويى‏

گشاينده بند هاماوران            ستاننده مرز مازندران‏

ز گرز تو خورشيد گريان شود            ز تيغ تو ناهيد بريان شود

چو گرد پى رخش تو نيل نيست            هم آورد تو در جهان پيل نيست‏

كمند تو بر شير بند افگند            سنان تو كوهى ز بن بركند

تويى از همه بد بايران پناه            ز تو بر فرازند گردان كلاه‏

گزاينده كارى بد آمد بپيش            كز انديشه آن دلم گشت ريش‏

نشستند گردان بپيشم بهم            چو خوانديم آن نامه گژدهم‏

چنان باد كاندر جهان جز تو كس            نباشد بهر كار فريادرس‏

بدان گونه ديدند گردان نيو            كه پيش تو آيد گرانمايه گيو

چو نامه بخوانى بروز و بشب            مكن داستان را گشاده دو لب‏

مگر با سواران بسيار هوش            ز زابل برانى برآرى خروش‏

بر اينسان كه گژدهم زو ياد كرد            نبايد جز از تو و را هم نبرد

بگيو آنگهى گفت بر سان دود            عنان تگاور ببايد بسود

ببايد كه نزديك رستم شوى            بزابل نمانى و گر نغنوى‏

اگر شب رسى روز را باز گرد            بگويش كه تنگ اندر آمد نبرد

 و گرنه فرازست اين مرد گرد            بد انديش را خوار نتوان شمرد

ازو نامه بستد بكردار آب            برفت و نجست ايچ آرام و خواب‏

چو نزديكى زابلستان رسيد            خروش طلايه بدستان رسيد

تهمتن پذيره شدش با سپاه            نهادند بر سر بزرگان كلاه‏

پياده شدش گيو و گردان بهم            هر آن كس كه بودند از بيش و كم‏

ز اسپ اندر آمد گو نامدار            از ايران بپرسيد و ز شهريار

ز ره سوى ايوان رستم شدند            ببودند يكبار و دم بر زدند

بگفت آنچ بشنيد و نامه بداد            ز سهراب چندى سخن كرد ياد

تهمتن چو بشنيد و نامه بخواند            بخنديد و زان كار خيره بماند

كه ماننده سام گرد از مهان            سوارى پديد آمد اندر جهان‏

از آزادگان اين نباشد شگفت            ز تركان چنين ياد نتوان گرفت‏

من از دخت شاه سمنگان يكى            پسر دارم و باشد او كودكى‏

هنوز آن گرامى نداند كه جنگ            توان كرد بايد گه نام و ننگ‏

فرستادمش زرّ و گوهر بسى            بر مادر او بدست كسى‏

چنين پاسخ آمد كه آن ارجمند            بسى بر نيايد كه گردد بلند

همى مى خورد با لب شير بوى            شود بى‏گمان زود پر خاشجوى‏

بباشيم يك روز و دم بر زنيم            يكى بر لب خشك نم بر زنيم‏

ازان پس گراييم نزديك شاه            بگردان ايران نماييم راه‏

مگر بخت رخشنده بيدار نيست            و گر نه چنين كار دشوار نيست‏

چو دريا بموج اندر آيد ز جاى            ندارد دم آتش تيز پاى‏

درفش مرا چون ببيند ز دور            دلش ماتم آرد بهنگام سور

بدين تيزى اندر نيايد بجنگ            نبايد گرفتن چنين كار تنگ‏

بمى دست بردند و مستان شدند            ز ياد سپهبد بدستان شدند

دگر روز شبگير هم پر خمار            بيامد تهمتن بر آراست كار

ز مستى هم آن روز باز ايستاد            دوم روز رفتن نيامدش ياد

سه ديگر سحرگه بياورد مى            نيامد ورا ياد كاوس كى‏

بروز چهارم بر آراست گيو            چنين گفت با گرد سالار نيو

كه كاوس تندست و هشيار نيست            هم اين داستان بر دلش خوار نيست‏

غمى بود ازين كار و دل پر شتاب            شده دور ازو خورد و آرام و خواب‏

بزابلستان گر درنگ آوريم            ز مى باز پيكار و جنگ آوريم‏

 شود شاه ايران بما خشمگين            ز ناپاك رايى در آيد بكين‏

بدو گفت رستم كه منديش ازين            كه با ما نشورد كس اندر زمين‏

بفرمود تا رخش را زين كنند            دم اندر دم ناى رويين كنند

سواران زابل شنيدند ناى            برفتند با ترگ و جوشن ز جاى

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گیلاس

[ انگ. ] (اِ.) فنجان، لیوان مخصوصاً لیوان پایه دار بلوری.

گیلاس

(اِ.) درختی است از تیره گل سرخیان که دارای گونه‌های مختلف است. میوه اش سفت و خوشمزه و شیرین است.

گیلو

(اِ.) = گیلوئی: قسمت فاصله بین طاق عمارت و دیوار که بر آن نقاشی و گچ بری کنند و آن به منزله گلوی طاق و سقف است.

گیلک

(لَ) (اِ.) منسوب به گیلان.

گیلکی

(لَ) (ص نسب.)
۱- منسوب به گیلک، زبان مردم گیلان از زبان‌های ایرانی از خانواده هندواروپایی.
۲- (اِ.) گوشه‌ای در آواز دشتی از ملحقات شور (موسیقی).

گیلی

(اِ.) پشته، تل.

گیم

(گِ) [ انگ. ] (اِ.) دور بازی مثلاً در بازی تنیس یا والیبال.

گیوتین

[ فر. ] (اِ.) آلتی برای قطع کردن سَر مجرمان که در سال ۱۷۹۲ م. در فرانسه به کار افتاد.

گیومه

(مِ) [ فر. ] (اِ.) علامتی که به این شکل «» در دو طرف کلمه می‌گذارند.

گیوه

(وِ) (اِ.) نوعی کفش که رویه آن از نخ یا ابریشم بافته می‌شود. ؛ ~ها را ورکشیدن کنایه از: تصمیم به رفتن گرفتن و آماده حرکت شدن.

گیپور

(اِ.) نوعی پارچه توری زبر و پر از نقش‌های گل و بوته برجسته.

ی

(حر.) سی و دومین حرف از الفبای فارسی برابر با ۱۰ در حساب ابجد.

ی

(پس.) این حرف به آخر اسم ملحق شود برای افاده نسبت بین دو چیز و آن برای معانی متعدد بود.
۱- مطلق نسبت، و آن بر چند قسم است:الف - نسبت به مکان: شیرازی، اصفهانی، رامسری. ب - نسبت به ...

ی

(پس.) به آخر کلمه درآید و نشانه نکره بودن باشد: پادشاهی، مردی، گلی.

ی

(مجهول) در قدیم تلفظ ح را به صورت «ی» می‌نوشتند و آن را یای مجهول می‌نامیدند (مق. یای معروف) مانند: دلیر. این تلفظ در قرن‌های اخیر از میان رفته و بدل به یای معروف شده و امروزه فرقی بین ...

ی

(معروف) تلفظ «i» را به صورت «ی» می‌نوشتند و می‌نویسیم و آن را در قدیم یای معروف می‌نامیدند (مق.) یای مجهول مانند:پذیر.

یأجوج

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- نام یکی از دو قبیله وحشی ساکن در پشت کوه‌های قفقاز.
۲- کنایه از: انسان‌های وحشی.

یأس

(یَ) [ ع. ] (اِ.) ناامیدی، ناامید شدن.

یا

[ ع. ] (حر.) حرف ندا به معنای «ای»، «ایا».

یا

(حر رب.) به معنای ذیل آید: الف - ح رف ربط و عطف که معنای تردید یا اختیار را می‌رساند. ب - حرف شرط با فعل منفی آید و برای مفهوم مثبت آن فعل معنی ادات شرط دهد.


دیدگاهتان را بنویسید