شاهنامه فردوسی – كیكاوس

پادشاهى كى كاوس

درخت برومند چون شد بلند            گر آيد ز گردون بروبر گزند

         شود برگ پژمرده و بيخ سست            سرش سوى پستى گرايد نخست‏

         چو از جايگه بگسلد پاى خويش            بشاخ نو آيين دهد جاى خويش‏

         مر او را سپارد گل و برگ و باغ            بهارى بكردار روشن چراغ‏

         اگر شاخ بد خيزد از بيخ نيك            تو با شاخ تندى مياغاز ريك‏

         پدر چون بفرزند ماند جهان            كند آشكارا بروبر نهان‏

         گر او بفگند فرّ و نام پدر            تو بيگانه خوانش مخوانش پسر

  شاهنامه فردوسی - آفرینش آفتاب

         كرا گم شود راه آموزگار            سزد گر جفا بيند از روزگار

         چنين است رسم سراى كهن            سرش هيچ پيدا نبينى ز بن‏

         چو رسم بدش باز داند كسى            نخواهد كه ماند بگيتى بسى‏

         چو كاوس بگرفت گاه پدر            مر او را جهان بنده شد سربسر

         ز هر گونه گنج آگنده ديد            جهان سربسر پيش خود بنده ديد

         همان تخت و هم طوق و هم گوشوار            همان تاج زرّين زبرجدنگار

         همان تازى اسپان آگنده يال            بگيتى ندانست كس را همال‏

         چنان بد كه در گلشن زرنگار            همى خورد روزى مى خوشگوار

  دیوان حافظ - شنیده‌ام سخنی خوش که پیر کنعان گفت

         يكى تخت زرّين بلورينش پاى            نشسته بروبر جهان كدخداى‏

         ابا پهلوانان ايران بهم            همى راى زد شاه بر بيش و كم‏

         چو رامشگرى ديو زى پرده دار            بيامد كه خواهد بر شاه بار

         چنين گفت كز شهر مازندران            يكى خوشنوازم ز رامشگران‏

         اگر درخورم بندگى شاه را            گشايد بر تخت او راه را

         برفت از بر پرده سالار بار            خرامان بيامد بر شهريار

         بگفتا كه رامشگرى بر درست            ابا بربط و نغز رامشگرست‏

         بفرمود تا پيش او خواندند            بر رود سازانش بنشاندند

  شاهنامه فردوسی - پاسخ دادن فريدون پسران را

         ببربط چو بايست بر ساخت رود            بر آورد مازندرانى سرود

         كه مازندران شهر ما ياد باد            هميشه بر و بومش آباد باد

         كه در بوستانش هميشه گلست            بكوه اندرون لاله و سنبلست‏

         هوا خوشگوار و زمين پر نگار            نه گرم و نه سرد و هميشه بهار

         نوازنده بلبل بباغ اندرون            گرازنده آهو براغ اندرون‏

         هميشه بياسايد از خفت و خوى            همه ساله هر جاى رنگست و بوى‏

         گلابست گوئى بجويش روان            همى شاد گردد ز بويش روان‏

         دى و بهمن و آذر و فروردين            هميشه پر از لاله بينى زمين‏

  شاهنامه فردوسی - رفتن كنيزكان رودابه به ديدن زال زر

         همه ساله خندان لب جويبار            بهر جاى باز شكارى بكار

         سراسر همه كشور آراسته            ز ديبا و دينار و ز خواسته‏

         بتان پرستنده با تاج زر            همه نامداران بزرّين كمر

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

با صبا افتان و خیزان می‌روم تا کوی دوست
و از رفیقان ره استمداد همت می‌کنم
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

گیلاس

[ انگ. ] (اِ.) فنجان، لیوان مخصوصاً لیوان پایه دار بلوری.

گیلاس

(اِ.) درختی است از تیره گل سرخیان که دارای گونه‌های مختلف است. میوه اش سفت و خوشمزه و شیرین است.

گیلو

(اِ.) = گیلوئی: قسمت فاصله بین طاق عمارت و دیوار که بر آن نقاشی و گچ بری کنند و آن به منزله گلوی طاق و سقف است.

گیلک

(لَ) (اِ.) منسوب به گیلان.

گیلکی

(لَ) (ص نسب.)
۱- منسوب به گیلک، زبان مردم گیلان از زبان‌های ایرانی از خانواده هندواروپایی.
۲- (اِ.) گوشه‌ای در آواز دشتی از ملحقات شور (موسیقی).

گیلی

(اِ.) پشته، تل.

گیم

(گِ) [ انگ. ] (اِ.) دور بازی مثلاً در بازی تنیس یا والیبال.

گیوتین

[ فر. ] (اِ.) آلتی برای قطع کردن سَر مجرمان که در سال ۱۷۹۲ م. در فرانسه به کار افتاد.

گیومه

(مِ) [ فر. ] (اِ.) علامتی که به این شکل «» در دو طرف کلمه می‌گذارند.

گیوه

(وِ) (اِ.) نوعی کفش که رویه آن از نخ یا ابریشم بافته می‌شود. ؛ ~ها را ورکشیدن کنایه از: تصمیم به رفتن گرفتن و آماده حرکت شدن.

گیپور

(اِ.) نوعی پارچه توری زبر و پر از نقش‌های گل و بوته برجسته.

ی

(حر.) سی و دومین حرف از الفبای فارسی برابر با ۱۰ در حساب ابجد.

ی

(پس.) این حرف به آخر اسم ملحق شود برای افاده نسبت بین دو چیز و آن برای معانی متعدد بود.
۱- مطلق نسبت، و آن بر چند قسم است:الف - نسبت به مکان: شیرازی، اصفهانی، رامسری. ب - نسبت به ...

ی

(پس.) به آخر کلمه درآید و نشانه نکره بودن باشد: پادشاهی، مردی، گلی.

ی

(مجهول) در قدیم تلفظ ح را به صورت «ی» می‌نوشتند و آن را یای مجهول می‌نامیدند (مق. یای معروف) مانند: دلیر. این تلفظ در قرن‌های اخیر از میان رفته و بدل به یای معروف شده و امروزه فرقی بین ...

ی

(معروف) تلفظ «i» را به صورت «ی» می‌نوشتند و می‌نویسیم و آن را در قدیم یای معروف می‌نامیدند (مق.) یای مجهول مانند:پذیر.

یأجوج

(یَ) [ ع. ] (اِ.)
۱- نام یکی از دو قبیله وحشی ساکن در پشت کوه‌های قفقاز.
۲- کنایه از: انسان‌های وحشی.

یأس

(یَ) [ ع. ] (اِ.) ناامیدی، ناامید شدن.

یا

[ ع. ] (حر.) حرف ندا به معنای «ای»، «ایا».

یا

(حر رب.) به معنای ذیل آید: الف - ح رف ربط و عطف که معنای تردید یا اختیار را می‌رساند. ب - حرف شرط با فعل منفی آید و برای مفهوم مثبت آن فعل معنی ادات شرط دهد.


دیدگاهتان را بنویسید