شاهنامه فردوسی – كى‏ قباد

پادشاهى او سد سال بود

          بشاهى نشست از برش كى‏قباد            همان تاج گوهر بسر بر نهاد

         همه نامداران شدند انجمن            چو دستان و چون قارن رزم زن‏

         چو كشواد و خرّاد و برزين گو            فشاندند گوهر بران تاج نو

         قباد از بزرگان سخن بشنويد            پس افراسياب و سپه را بديد

         دگر روز برداشت لشكر ز جاى            خروشيدن آمد ز پرده سراى‏

         بپوشيد رستم سليح نبرد            چو پيل ژيان شد كه برخاست گرد

         رده بر كشيدند ايرانيان            ببستند خون ريختن را ميان‏

         بيك دست مهراب كابل خداى            دگر دست گژدهم جنگى بپاى‏

  شاهنامه فردوسی - داستان جنگ هفت گردان‏

         بقلب اندرون قارن رزم زن            ابا گرد كشواد لشگر شكن‏

         پس پشت رويشان زال با كى‏قباد            بيك دست آتش بيك دست باد

         بپيش اندرون كاويانى درفش            جهان زو شده سرخ و زرد و بنفش‏

         ز لشكر چو كشتى سراسر زمين            كجا موج خيزد ز درياى چين‏

         سپر در سپر بافته دشت و راغ            درفشيدن تيغها چون چراغ‏

         جهان سر بسر گشت درياى قار            برافروخته شمع از و صد هزار

         ز ناليدن بوق و بانگ سپاه            تو گفتى كه خورشيد گم كرد راه‏

         سبك قارن رزم زن كان بديد            چو رعد از ميان نعره بركشيد

  دیوان حافظ - بعد از این دست من و دامن آن سرو بلند

         ميان سپاه اندر آمد دلير            سپهدار قارن بكردار شير

         گهى سوى چپ و گهى سوى راست            بران گونه از هر سوى كينه خواست‏

         بگرز و بتيغ و سنان دراز            همى كشت از ايشان گو سرافراز

         ز كشته زمين كرد مانند كوه            شدند آن دليران تركان ستوه‏

         شماساس را ديد گرد دلير            كه مى بر خروشيد چون نرّه شير

         بيامد دمان تا بر او رسيد            سبك تيغ تيز از ميان بر كشيد

         بزد بر سرش تيغ زهر آبدار            بگفتا منم قارن نامدار

         نگون اندر آمد شماساس گرد            چو ديد او ز قارن چنان دست برد

  شاهنامه فردوسی - رسيدن سام و دستان به كابل

         چنين است كردار گردون پير            گهى چون كمانست و گاهى چو تير

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

حافظ اسیر زلف تو شد از خدا بترس
و از انتصاف آصف جم اقتدار هم
«حافظ»

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید

آن

۱ - پسوند دال بر زمان: بامدادان، ناگاهان.
۲- پسوند دال بر مکان و موطن: گیلان، یونان، ایران، دیلمان.
۳- پسوند حاصل مصدر است در آخر ریشه فعل: چادردران کردن، راه جامه دران.
۴- پسوند دال بر کثرت و استمرار در آخر اسم فاعل (مرخم.): درم - ریزان، گلریزان.
۵- پسوند صفت فاعلی در آخر ریشه فعل = مفرد امر حاضر: خرامان، روان، نگران.
۶- پسوند دال بر نسبت بنوت و فرزندی: اردشیر بابکان (اردشیر پسر بابک)، خسرو قبادان (خسرو پسر قباد).
۷- پسوند دال بر جشن و آذین و شادمانی و سوگ: آشتی کنان، آینه بندان.
۸- گاه به آخر صفات پیوندد و تغییری در معنی و نوع کلمه نمی‌دهد: شادان، آبادان.
۹- پسوند جمع: یکی از دو علامت جمع پارسی است و آن در موارد ذیل به کار رود: الف: جانداران (انسان و حیوان) و نام اقوام و ملل به «ان» نیز جمع بسته شوند: مردان، اسبان، ترکان. ب: بعضی اعضای بدن (که زوج و متعدد باشند) علاوه بر «ها» به «ان» نیز جمع بسته شوند: چشمان، ابروان. ج: کلمات ذیل دال بر زمان: علاوه بر «ها» به «ان» جمع بسته شوند: روزگاران، روزان، شبان.

دیدگاهتان را بنویسید