شاهنامه فردوسی – كشته شدن ايرج بر دست برادران‏

كشته شدن ايرج بر دست برادران‏

      

چو برداشت پرده ز پيش آفتاب            سپيده بر آمد بپالود خواب‏

         دو بيهوده را دل بدان كار گرم            كه ديده بشويند هر دو ز شرم‏

         برفتند هر دو گرازان ز جاى            نهادند سر سوى پرده سراى‏

         چو از خيمه ايرج بره بنگريد            پر از مهر دل پيش ايشان دويد

         برفتند با او بخيمه درون            سخن بيشتر بر چرا رفت و چون‏

         بدو گفت تور ار تو از ما كهى            چرا بر نهادى كلاه مهى‏

         ترا بايد ايران و تخت كيان            مرا بر در ترك بسته ميان‏

         برادر كه مهتر بخاور برنج            بسر بر ترا افسر و زير گنج‏

         چنين بخششى كان جهانجوى كرد            همه سوى كهتر پسر روى كرد

         نه تاج كيان مانم اكنون نه گاه            نه نام بزرگى نه ايران سپاه‏

         چو از تور بشنيد ايرج سخن            يكى پاكتر پاسخ افگند بن‏

         بدو گفت كاى مهتر كام جوى            اگر كام دل خواهى آرام جوى‏

         من ايران نخواهم نه خاور نه چين            نه شاهى نه گسترده روى زمين‏

         بزرگى كه فرجام او تيرگيست            بر آن مهترى بر ببايد گريست‏

         سپهر بلند ار كشد زين تو            سرانجام خشتست بالين تو

         مرا تخت ايران اگر بود زير            كنون گشتم از تاج و از تخت سير

         سپردم شما را كلاه و نگين            بدين روى با من مداريد كين‏

         مرا با شما نيست ننگ و نبرد            روان را نبايد برين رنجه كرد

         زمانه نخواهم بازارتان            اگر دور مانم ز ديدارتان‏

         جز از كهترى نيست آيين من            مباد آز و گردن كشى دين من‏

         چو بشنيد تور از برادر چنين            بابرو ز خشم اندر آورد چنين‏

         نيامدش گفتار ايرج پسند            نبد راستى نزد او ارجمند

         بكرسى بخشم اندر آورد پاى            همى گفت و بر جست هزمان ز جاى‏

         يكايك بر آمد ز جاى نشست            گرفت آن گران كرسى زر بدست‏

         بزد بر سر خسرو تاج دار            از و خواست ايرج بجان زينهار

         نيايدت گفت ايچ بيم از خداى            نه شرم از پدر خود همينست راى‏

         مكش مر مرا كت سرانجام كار            بپيچاند از خون من كردگار

         مكن خويشتن را ز مردم كشان            كزين پس نيابى ز من خود نشان‏

         بسنده كنم زين جهان گوشه            بكوشش فراز آورم توشه‏

         بخون برادر چه بندى كمر            چه سوزى دل پير گشته پدر

         جهان خواستى يافتى خون مريز            مكن با جهاندار يزدان ستيز

         سخن را چو بشنيد پاسخ نداد            همان گفتن آمد همان سرد باد

         يكى خنجر آبگون بر كشيد            سراپاى او چادر خون كشيد

         بدان تيز زهر آبگون خنجرش            همى كرد چاك آن كيانى برش‏

         فرود آمد از پاى سرو سهى            گسست آن كمرگاه شاهنشهى‏

         دوان خون از آن چهره ارغوان            شد آن نامور شهريار جوان‏

         جهانا بپرورديش در كنار            و ز آن پس ندادى بجان زينهار

         نهانى ندانم ترا دوست كيست            بدين آشكارت ببايد گريست‏

         سر تاجور ز آن تن پيلوار            بخنجر جدا كرد و برگشت كار

         بياگند مغزش بمشك و عبير            فرستاد نزد جهان بخش پير

         چنين گفت كاينت سر آن نياز            كه تاج نياگان بدو گشت باز

         كنون خواه تاجش ده و خواه تخت            شد آن سايه‏گستر نيازى درخت‏

         برفتند باز آن دو بيداد شوم            يكى سوى ترك و يكى سوى روم‏

   ‏

                       

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

باقل

(قِ) [ ع. ] (ص.) زمین گیاه برآورده سبز شده.

باقلا

(اِ.) = باقالی: گیاه علفی یک ساله از تیره پروانه داران که دانه آن شبیه لوبیا ولی بزرگتر و در شمار حبوبات است.

باقلوا

(لَ) (اِ.)نوعی شیرینی که از آرد گندم و شکر و روغن و مغزپسته و بادام درست می‌کنند.

باقی

[ ع. ] (ص.) پاینده، جاوید.

باقیات

[ ع. ] (ص. اِ.) جِ باقیه. ؛ ~ صالحات عمل‌های نیک، کارهای نیکو.

بال

[ ع. ] (اِ.) خاطر، دل، جان.

بال

(اِ.) اندام پرواز در پرندگان، حشرات و خفاش.

بال بال زدن

(زَ دَ) (مص ل.)۱ - بال‌های خود را با تکان‌های ریز و پیاپی به هم زدن.
۲- دچار دلهره و حرکات تشنج آمیز بودن.

بالا

(ص فا.)
۱- بالنده، نمو کننده.
۲- زبر، فوق.
۳- بلندی، ارتفاع.
۴- طول، درازا.
۵- پشته، تپه.
۶- قد و قامت. ؛ ~ بالاها پریدن کنایه از: بسیار جاه طلب بودن.

بالا دادن

(دَ) (مص ل.) بزرگ نمودن، بزرگ جلوه دادن.

بالا غیرتاً

(غِ رَ تَ نْ) [ فا - ع. ] (ق.) از روی جوانمردی و گذشت.

بالا نمودن

(نِ دَ) (مص ل.) نشان دادنِ قد و قامت خود.

بالا کردن

(کَ) (مص م.) بزرگ کردن (فرزند).

بالابان

(اِ.) طبل، نقاره.

بالابر

(بَ) (اِ.) آسانسور.

بالابلند

(بُ لَ) (ص مر.)
۱- آن که قدش دراز باشد، بلندقد، بلندقامت.
۲- طولانی تر از حد معمول، دراز.
۳- کامل و بدون کم و کسر.

بالاتفاق

(بِ لْ اِ تِّ) [ ع. ] (ق.) همگی، جمعاً.

بالاتنه

(تَ نِ) (اِمر.)
۱- بخش بالایی تنه از کمر به بالا.
۲- بخشی از یک لباس که آن بخش از بدن را می‌پوشاند.

بالاخانه

(نِ) (اِمر.) ساختمان کوچک با یک یا چند اتاق در قسمت فوقانی خانه و مستقل از آن. ؛ ~ را اجاره دادن کنایه از: عقل سالم نداشتن، سخنان پریشان و نامربوط گفتن.

بالاخره

(اَ خَ رَ یا رِ) [ ازع. ] (ق.) سرانجام، عاقبت، باری (فره).


دیدگاهتان را بنویسید