شاهنامه فردوسی – كشتن رستم ژنده‏ رزم را

 كشتن رستم ژنده ‏رزم را

          چو خورشيد گشت از جهان ناپديد            شب تيره بر دشت لشكر كشيد

         تهمتن بيامد بنزديك شاه            ميان بسته جنگ و دل كينه خواه‏

         كه دستور باشد مرا تاجور            از ايدر شوم بى‏كلاه و كمر

         ببينم كه اين نو جهاندار كيست            بزرگان كدامند و سالار كيست‏

         بدو گفت كاؤس كين كار تست            كه بيدار دل بادى و تن درست‏

         تهمتن يكى جامه تركوار            بپوشيد و آمد دوان تا حصار

         بيامد چو نزديكى دژ رسيد            خروشيدن نوش تركان شنيد

         بران دژ درون رفت مرد دلير            چنانچون سوى آهوان نرّه شير

         چو سهراب را ديد بر تخت بزم            نشسته بيك دست او ژنده رزم‏

         بديگر چو هومان سوار دلير            دگر بارمان نام بردار شير

         تو گفتى همه تخت سهراب بود            بسان يكى سرو شاداب بود

         دو بازو بكردار ران هيون            برش چون بر پيل و چهره چو خون‏

         ز تركان بگرد اندرش صد دلير            جوان و سرافراز چون نره شير

         پرستار پنجاه با دست بند            بپيش دل افروز تخت بلند

         همى يك بيك خواندند آفرين            بران برز و بالا و تيغ و نگين‏

         همى ديد رستم مر او را ز دور            نشست و نگه كرد مردان سور

         بشايسته كارى برون رفت ژند            گوى ديد برسان سرو بلند

         بدان لشكر اندر چنو كس نبود            بر رستم آمد بپرسيد زود

         چه مردى بدو گفت با من بگوى            سوى روشنى آى و بنماى روى‏

         تهمتن يكى مشت بر گردنش            بزد تيز و برشد روان از تنش‏

         بدان جايگه خشك شد ژند رزم            نشد ژنده رزم آنگهى سوى بزم‏

         زمانى همى بود سهراب دير            نيامد بنزديك او ژند شير

         بپرسيد سهراب تا ژنده رزم            كجا شد كه جايش تهى شد ز بزم‏

         برفتند و ديدندش افگنده خوار            بر آسوده از بزم و از كارزار

         خروشان ازان درد باز آمدند            شگفتى فرو مانده از كار ژند

         بسهراب گفتند شد ژند رزم            سر آمد برو روز پيگار و بزم‏

         چو بشنيد سهراب برجست زود            بيامد بر ژند بر سان دود

         ابا چاكر و شمع و خنياگران            بيامد ورا ديد مرده چنان‏

         شگفت آمدش سخت و خيره بماند            دليران و گردنكشان را بخواند

         چنين گفت كامشب نبايد غنود            همه شب همى نيزه بايد بسود

         كه گرگ اندر آمد ميان رمه            سگ و مرد را آزمودش همه‏

         اگر يار باشد جهان آفرين            چو نعل سمندم بسايد زمين‏

         ز فتراك زين بر گشايم كمند            بخواهم از ايرانيان كين ژند

         بيامد نشست از بر گاه خويش            گرانمايگان را همه خواند پيش‏

         كه گر كم شد از تخت من ژند رزم            نيامد همى سير جانم ز بزم‏

         چو برگشت رستم بر شهريار            از ايران سپه گيو بد پاسدار

         بره بر گو پيل تن را بديد            بزد دست و گرز از ميان بر كشيد

         يكى بر خروشيد چون پيل مست            سپر بر سر آورد و بنمود دست‏

         بدانست رستم كز ايران سپاه            بشب گيو باشد طلايه براه‏

         بخنديد و زان پس فغان بر كشيد            طلايه چو آواز رستم شنيد

         بيامد پياده بنزديك اوى            چنين گفت كاى مهتر جنگجوى‏

         پياده كجا بوده تيره شب            تهمتن بگفتار بگشاد لب‏

         بگفتش بگيو آن كجا كرده بود            چنان شير مردى كه آزرده بود

         و زان جايگه رفت نزديك شاه            ز تركان سخن گفت و ز بزم‏گاه‏

         ز سهراب و از برز و بالاى اوى            ز بازوى و كتف دلاراى اوى‏

         كه هرگز ز تركان چنين كس نخاست            بكردار سروست بالاش راست‏

         بتوران و ايران نماند بكس            تو گوئى كه سام سور است و بس‏

         و زان مشت بر گردن ژند رزم            كزان پس نيامد برزم و ببزم‏     

     بگفتند و پس رود و مى خواستند            همه شب همى لشكر آراستند

در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید

فرهنگ معین

واژه مورد نظر خود را جستجو کنید
جستجوی واژه

لیست واژه‌ها (تعداد کل: 36,098)

باقل

(قِ) [ ع. ] (ص.) زمین گیاه برآورده سبز شده.

باقلا

(اِ.) = باقالی: گیاه علفی یک ساله از تیره پروانه داران که دانه آن شبیه لوبیا ولی بزرگتر و در شمار حبوبات است.

باقلوا

(لَ) (اِ.)نوعی شیرینی که از آرد گندم و شکر و روغن و مغزپسته و بادام درست می‌کنند.

باقی

[ ع. ] (ص.) پاینده، جاوید.

باقیات

[ ع. ] (ص. اِ.) جِ باقیه. ؛ ~ صالحات عمل‌های نیک، کارهای نیکو.

بال

[ ع. ] (اِ.) خاطر، دل، جان.

بال

(اِ.) اندام پرواز در پرندگان، حشرات و خفاش.

بال بال زدن

(زَ دَ) (مص ل.)۱ - بال‌های خود را با تکان‌های ریز و پیاپی به هم زدن.
۲- دچار دلهره و حرکات تشنج آمیز بودن.

بالا

(ص فا.)
۱- بالنده، نمو کننده.
۲- زبر، فوق.
۳- بلندی، ارتفاع.
۴- طول، درازا.
۵- پشته، تپه.
۶- قد و قامت. ؛ ~ بالاها پریدن کنایه از: بسیار جاه طلب بودن.

بالا دادن

(دَ) (مص ل.) بزرگ نمودن، بزرگ جلوه دادن.

بالا غیرتاً

(غِ رَ تَ نْ) [ فا - ع. ] (ق.) از روی جوانمردی و گذشت.

بالا نمودن

(نِ دَ) (مص ل.) نشان دادنِ قد و قامت خود.

بالا کردن

(کَ) (مص م.) بزرگ کردن (فرزند).

بالابان

(اِ.) طبل، نقاره.

بالابر

(بَ) (اِ.) آسانسور.

بالابلند

(بُ لَ) (ص مر.)
۱- آن که قدش دراز باشد، بلندقد، بلندقامت.
۲- طولانی تر از حد معمول، دراز.
۳- کامل و بدون کم و کسر.

بالاتفاق

(بِ لْ اِ تِّ) [ ع. ] (ق.) همگی، جمعاً.

بالاتنه

(تَ نِ) (اِمر.)
۱- بخش بالایی تنه از کمر به بالا.
۲- بخشی از یک لباس که آن بخش از بدن را می‌پوشاند.

بالاخانه

(نِ) (اِمر.) ساختمان کوچک با یک یا چند اتاق در قسمت فوقانی خانه و مستقل از آن. ؛ ~ را اجاره دادن کنایه از: عقل سالم نداشتن، سخنان پریشان و نامربوط گفتن.

بالاخره

(اَ خَ رَ یا رِ) [ ازع. ] (ق.) سرانجام، عاقبت، باری (فره).


دیدگاهتان را بنویسید